Η έλλειψη βροχής της τελευταίας περιόδου δεν μας επιτρέπει να αγανακτήσουμε για τα σύννεφα που σκοτεινιάζουν τον ορίζοντα στα δυτικά. Το πρόγραμμα του Συλλόγου προστάζει προς εκεί, προς το Βαθύρεμα και την κορυφή Τούρλα. Η φίλη μας η Μαρία μας ενημερώνει έγκαιρα ότι ήδη βρέχει στα Στουρναρέικα. Αλλαγή προορισμού, λοιπόν, προς τον Ίταμο, τον όγκο ανάμεσα σε Μουζάκι και Πύλη. Πάντα βολικός προορισμός όταν ο καιρός ανατρέπει τα σχέδιά μας.
Ξεκινάμε την ανάβασή μας από την Πορτή ακολουθώντας τον χωματόδρομο που οδηγεί στο αεροδιάδρομο απογείωσης των ανεμοπτεριστών στην ράχη του Ιτάμου και συνεχίζει για το «Κάστρο» και την κορυφή του Ιτάμου το Αθήναιον.
Θαυμάζουμε τα ερείπια του οχυρού των αρχαίων Αθαμάνων που από εδώ προστάτευαν τον κόσμο τους από τις επιβουλές των καμπίσιων. Όλη η ράχη του Ίταμου προς το μέρος της Πύλης είναι διάσπαρτη από τείχη και επάλξεις, μια ακρόπολη στα 1000 μέτρα. Από εδώ διαφέντευαν τις πύλες στην επικράτειά τους, τους ποταμούς Πάμισο και Πορταϊκό. Σύμφωνα με το άρθρο του Αρχαιολόγου Λεωνίδα Π. Χατζηαγγελάκη, (επίτιμου διευθυντή της ΛΔ’ Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων) η Αθαμανία, αποτελεί το μεγάλο ορεινό τμήμα της κεντρικής Πίνδου, μεταξύ των περιφερειών της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Αιτωλίας. Διαρρέεται από τον αρχαίο Ίναχο, τον σημερινό Αχελώο.
Δύο ήταν σημαντικές πόλεις, η Αργιθέα και η Θεοδωρία. Η πρωτεύουσα της αρχαίας Αθαμανίας βρίσκονταν στο χωριό Αργιθέα, ενώ η Θεοδωρία στο σημερινό χωριό Βουλγαρέλι. Σήμερα τμήμα της αρχαίας Αθαμανίας ταυτίζεται με την ορεινή περιοχή του νομού Καρδίτσας, καθώς και του ορεινού όγκου του όμορου νομού Τρικάλων.
Οι Αθαμάνες, απόγονοι του μυθικού Αθάμα, θεωρούνται από τα παλιότερα ελληνικά φύλα που εγκαταστάθηκαν τη 2η χιλιετία π.Χ Στους κλασικούς χρόνους οι Αθαμάνες αρχικά ήταν φιλικά προσκείμενοι των Σπαρτιατών, ενώ το 375 π. Χ. εισέρχονται στη Β΄ Αθηναϊκή Συμμαχία. Στις αρχές του 3ου π.Χ αιώνα ο βασιλιάς της Ηπείρου Πύρρος καταλαμβάνει την Αθαμανία και έκτοτε οι Αθαμάνες τον ακολουθούν στις εκστρατείες του στην Ιταλία. Στον Γ΄ Μακεδονικό πόλεμο, μετά τη μάχη της Πύδνας -168 π. X- και την ήττα των Μακεδόνων, οι Αθαμάνες, δήλωσαν υποταγή στη Ρώμη και η χώρα τους καταστράφηκε από τους Ρωμαίους.
Οι Αθαμάνες έκοψαν δικό τους νόμισμα για πρώτη φορά περί το 220 π. Χ. Τα νομίσματα είχαν παραστάσεις της Διώνης και της Αθηνάς που κρατά κουκουβάγια. Μετά το 190 π. Χ. έκοψαν νομίσματα για δεύτερη φορά με παράσταση κεφαλής του Απόλλωνα και κεφάλι ταύρου με την επιγραφή ΑΘΑΜΑΝΩΝ.
Τα πρώτα ίχνη μόνιμης εγκατάστασης ανθρώπων στην ορεινή περιοχή της χώρας των Αθαμάνων στο θεσσαλικό χώρο, από την αρχαιολογική έρευνα εντοπίζονται στην Εποχή του Χαλκού στη θέση «Παλαιόκαστρο» Πετρωτού. Κατά τη διάρκεια των ανασκαφικών ερευνών αποκαλύφθηκαν αψιδωτές οικίες της Μέσης Εποχής Χαλκού. Πρόσθετες πληροφορίες για την οικονομία του οικισμού της Εποχής του Χαλκού αντλούνται από τα χρηστικά αντικείμενα που εντοπίστηκαν στην ανασκαφή, από οστέινα και λίθινα εργαλεία αποτυπώνονται οι καθημερινές εργασίες των κατοίκων, ενώ από τα πήλινα σφονδύλια δηλώνεται η ανάπτυξη της υφαντικής τέχνης.
Λίγα χιλιόμετρα ανατολικά του Πετρωτού, στην κτηματική περιφέρεια του χωριού Καρυά και στη θέση «Αγριοκέρασο», αποκαλύφθηκε μια άλλη εγκατάσταση της Μέσης Εποχής Χαλκού.
Μέχρι τον 5ο π. Χ. αιώνα οι εγκαταστάσεις των Αθαμάνων όπως και των Ηπειρωτών ήταν ατείχιστες, σύμφωνα και με τη μαρτυρία του Θουκυδίδη. Μετά τον 5ο π. Χ. αιώνα παρουσιάζονται εξελικτικά μεγαλύτερες ή μικρότερες. Τα ερείπια των οικισμών και των οχυρών απαντώνται τόσο κατά μήκος των αρχαίων δρόμων, των διαβάσεων και των φαραγγιών, όσο και σε ψηλά, απρόσιτα μέρη. Στην κτηματική περιφέρεια του χωριού Καρυά, στη θέση «Κάστρο», υπήρχε οχυρό της βασιλείας του Πύρρου και του Δημητρίου Πολιορκητή του 3ου π. Χ. αιώνα.
Συνεχής κατοίκηση επιβεβαιώνεται στο «Παλαιόκαστρο» Πετρωτού από τα πολύ σημαντικά και αρκετά καλά διατηρημένα ερείπια ισχυρού ελληνιστικού οχυρού. Βόρεια, στο χωριό Ελληνικά σημειώνεται κάστρο στην τοποθεσία «Κάστρο». Στα Βραγκιανά, στη θέση “Κατούνιστα” έχουν αποκαλυφθεί πέτρινοι κιβωτιόσχημοι τάφοι. Νοτιότερα στο χωριό Καταφύλλι, σ΄ ένα δελφικό τοπίο, εντοπίζεται ο αρχαιολογικός χώρος, όπου διατηρούνται τμήματα μεγάλων αναλημματικών τοίχων (πεζούλες), ενώ κατά το παρελθόν έχουν βρεθεί αρκετοί κιβωτιόσχημοι τάφοι ελληνιστικής εποχής.
Στο χωριό Κουμπουριανά υπάρχει αρχαιολογικός χώρος και έχει σημειωθεί η ύπαρξη τάφων και αρχαίων αντικειμένων, ενώ στο χωριό Δροσάτο στον αρχαιολογικό χώρο διατηρούνται τοίχοι οικοδομημάτων και έχουν βρεθεί τμήματα αγγείων και νομίσματα. Από την περιοχή αυτή προέρχονται αρκετά αρχαία ευρήματα, όπως χάλκινοι λύχνοι και νομίσματα που έχουν παραδοθεί από ιδιώτες.
Στην περιοχή του Θερινού – Αργιθέας, στη θέση «Ελληνικά» βρίσκεται ένας από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, τον οποίο αρκετοί περιηγητές και ιστορικοί ταυτίζουν με την αρχαία Αργιθέα, πρωτεύουσα της Αθαμανίας.
Σύμφωνα με τις απόψεις πολλών περιηγητών και ιστορικών (W. Leake, Ν. Γεωργιάδης, F. Stälin) η σημαντικότερη πόλη των Αθαμάνων, η πρωτεύουσα τους Αργιθέα βρίσκεται στη θέση «Ελληνικά», ανάμεσα στα χωριά Αργιθέα και Θερινό. Η αρχαία πόλη βρισκόταν στην πορεία της πιο σύντομης οδού από τη Θεσσαλία στην Ήπειρο. Καλυπτόταν από βλάστηση και ήταν ιδρυμένη σε μεσημβρινή απότομη πλαγιά, σε σωστά επιλεγμένη ως προς τον προσανατολισμό και την ασφάλεια θέση που οριζόταν στα ΝΑ από το ρέμα Πλατανιάς.
Σήμερα, ορατά είναι τα ερείπια της πόλης, ήτοι μεγάλοι αναλημματικοί τοίχοι και τοίχοι οικοδομημάτων, κατασκευασμένοι από ντόπιους πελεκημένους λίθους, κατά μήκος του σημερινού δρόμου Μουζακίου – Άρτας. Από την ανασκαφική έρευνα αποκαλύφθηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης. Αποκαλύφθηκαν τμήματα κτιρίων ιδιωτικού χαρακτήρα με ισχυρούς τοίχους, κατασκευασμένους από ντόπιους πλακαρούς λίθους. Τα δωμάτια των οικιών έφεραν δάπεδα από πηλό ή χαλίκια. Στα νότια και σε χαμηλότερο επίπεδο αποκαλύφθηκε μικρή πλατεία με δάπεδο κατασκευασμένο από πλακαρές πέτρες.
Ο ανοιξιάτικος ήλιος έδιωξε τα σύννεφα, στέγνωσε την βροχή και μας θύμισε ότι έφτασε το μεσημέρι. Ώρα να διακόψουμε την ιστορική αναπόληση, να επιλέξουμε το μονοπάτι που ξεκινά από το μαντρί, διασχίζει ένα άνοιγμα μέσα στα βράχια και μας φέρνει γρήγορα στην ταβέρνα του χωριού όπου θα αντικαταστήσουμε την πνευματική τροφή με την σωματική τροφή. Κάτι σαν αρχαίο συμπόσιο.
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
Την Κυριακή 9/4 έχουμε προγραμματίσει διάσχιση από τον αυχένας της Λέουσας στον οικισμό «Σπίτια Μεσοχώρας». Περισσότερες πληροφορίες για τις δραστηριότητες του συλλόγου στα γραφεία μας – Μπότσαρη 2, 2ος όροφος (δίπλα στον ΟΤΕ) κάθε Παρασκευή 9-10 μ.μ. στην ιστοσελίδα μας trikalasport.gr, καθώς και στη σελίδα μας στο Facebook.