Υψηλές δόσεις του γλυκαντικού σουκραλόζη – ενός υποκατάστατου της ζάχαρης χωρίς θερμίδες των οποίο είναι 600 φορές πιο γλυκό από τη σουκρόζη – φάνηκαν να μειώνουν την ανοσολογική απόκριση σε ποντίκια, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Σαφής βιολογική επίδραση πέραν της γεύσης
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Francis Crick στο Λονδίνο στους οποίους ανήκει η νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 15 Μαρτίου στην επιθεώρηση «Nature» δεν εξέτασαν την επίδραση της σουκραλόζης στους ανθρώπους στη συγκεκριμένη φάση. Αναφέρουν ωστόσο ότι δεν είναι πιθανό η κατανάλωσή της σε λογικές ποσότητες να είναι επιβλαβής για τον ανθρώπινο οργανισμό. Προσθέτουν πάντως ότι τα ευρήματά τους δείχνουν ότι το γλυκαντικό αυτό έχει σαφή βιολογική επίδραση πέρα από το να διεγείρει τη γεύση.
Οι συγγραφείς της μελέτης ζητούν περαιτέρω έρευνες προκειμένου να καταστούν πλήρως κατανοητές οι πιθανές αναπάντεχες επιδράσεις της σουκραλόζης στην ανθρώπινη υγεία. Σε κάθε περίπτωση σημειώνουν ότι το γλυκαντικό θα μπορούσε ίσως να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση διαταραχών που προκαλούνται εξαιτίας ενός υπερδραστήριου ανοσοποιητικού συστήματος.
Οι φόβοι για την αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα
Τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν μπει στο μικροσκόπιο των επιστημόνων τις τελευταίες δεκαετίες καθώς στοιχεία έχουν δείξει ότι ορισμένα εξ αυτών έχουν βιολογικές επιδράσεις όπως το να προκαλούν αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου.
Τα αποτελέσματα στα Τ κύτταρα
Προκειμένου να διερευνήσουν εάν η σουκραλόζη έχει επίδραση και στο ανοσοποιητικό σύστημα ο μοριακός βιολόγος Φάμπιο Τσάνι από το Ινστιτούτο Francis Crick και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν εργαστηριακά τεστ και εξέθεσαν το γλυκαντικό σε Τ κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος τα οποία είχαν ληφθεί από ποντίκια αλλά και ανθρώπους. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η σουκραλόζη παρενέβαινε στην ικανότητα των Τ κυττάρων να πολλαπλασιάζονται και να εξειδικεύονται.
Τα αποτελέσματα στα ζώα
Το επόμενο βήμα ήταν να διερευνηθεί αν η επίδραση αυτή ήταν η ίδια και σε ζώντα ζώα. Ετσι οι ερευνητές έδωσαν σε ποντίκια νερό με σουκραλόζη σε δόση αντίστοιχη με εκείνη που θεωρείται ως ανώτατη για ασφαλή κατανάλωση από τον άνθρωπο. Τα πειραματόζωα εμφάνιζαν είτε βακτηριακή λοίμωξη είτε καρκινικούς όγκους, γεγονός που επέτρεψε στην ομάδα να εξετάσει πόσο αντιδρούσε το ανοσοποιητικό τους σύστημα μετά τη λήψη του γλυκαντικού.
Οπως προέκυψε, η σουκραλόζη κατέστειλε την απόκριση των Τ κυττάρων των ποντικιών που την έλαβαν σε σύγκριση με άλλα ποντίκια που έλαβαν είτε σκέτο νερό είτε άλλα γλυκαντικά. Οταν οι επιστήμονες σταμάτησαν να δίνουν σουκραλόζη στα ζώα τα Τ κύτταρά τους άρχισαν να επανακτούν την ικανότητά απόκρισής τους.
Ασφαλής η κατανάλωση από τον άνθρωπο σε φυσιολογικές δόσεις
Οι ερευνητές δεν εξέτασαν την επίδραση μικρότερων δόσεων του γλυκαντικού, ωστόσο όπως ανέφερε μια εκ των κύριων συγγραφέων της μελέτης, η δρ Κάρεν Βούζντεν, βιολόγος στο πεδίο του καρκίνου στο Ινστιτούτο Francis Crick «ήταν σαφές ότι αν κατεβάζαμε πολύ τη δόση, δεν θα υπήρχε επίδραση. Είμαστε λοιπόν αρκετά σίγουροι ότι η ποσότητα σουκραλόζης που λαμβάνουν οι άνθρωποι στο πλαίσιο μιας φυσιολογικής διατροφής δεν θα έχει αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα».
Πρέπει να σημειωθεί ότι το γλυκαντικό φάνηκε να παρεμβαίνει στην απόκριση μόνο των Τ κυττάρων και όχι άλλων ανοσοκυττάρων όπως τα Β κύτταρα ενώ παράλληλα δεν συσσωρευόταν μέσα στα Τ κύτταρα.
Γλυκό φάρμακο
Μπορεί όλα αυτά να μοιάζουν αρνητικά, όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα, σημείωσε η δρ Βούζντεν. Οπως είπε, τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι η σουκραλόζη θα μπορούσε μια ημέρα να χρησιμοποιηθεί για θεραπευτικούς σκοπούς στο πλαίσιο της αντιμετώπισης αυτοάνοσων νοσημάτων.
Αποτροπή της εμφάνισης διαβήτη τύπου 1
Για να διερευνήσουν αυτή τη θεωρία σε ζώα, οι ερευνητές έδωσαν υψηλές δόσεις του γλυκαντικού σε ποντίκια με προδιάθεση για διαβήτη τύπου 1, μια αυτοάνοση διαταραχή που κάνει τα Τ κύτταρα να επιτίθενται λανθασμένα στα κύτταρα του παγκρέατος. Μετά από περίπου 30 εβδομάδες, μόνο περίπου το ένα τρίτο των ποντικιών που είχαν λάβει το γλυκαντικό ανέπτυξαν διαβήτη. Αντιθέτως όλα τα ποντίκια που ήπιαν μόνο νερό εμφάνισαν το αυτοάνοσο νόσημα.
Επικουρική θεραπεία
Σύμφωνα με τον δρα Τσάνι, αν περαιτέρω μελέτες δείξουν παρόμοια επίδραση και στους ανθρώπους, ίσως στο μέλλον η σουκραλόζη θα είναι δυνατόν να χορηγείται σε συνδυασμό με τα συμβατικά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, γεγονός που θα μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των δόσεων χορήγησης των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Στα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας προσέγγισης συγκαταλέγεται επίσης το γεγονός ότι ότι η σουκραλόζη δεν έχει υψηλό κόστος παραγωγής και παράλληλα έχει πιθανότατα λιγότερες παρενέργειες σε σύγκριση με τα συμβατικά φάρμακα.