Τα φοινικόδεντρα για το Λος Αντζελες είναι ό,τι και το Εμπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ για τη Νέα Υόρκη ή η Γέφυρα Γκόλντεν Γκέιτ για το Σαν Φρανσίσκο: Ενα εντόπιο σήμα κατατεθέν.
Οι φοινικιές εκατέρωθεν του αυτοκινητοδρόμου 105 είναι αυτές που υποδέχονται τον επισκέπτη στην Πόλη των Αγγέλων. Ομως, τα ψηλά, επιβλητικά φοινικόδεντρα «κατηγορούνται» πως τροφοδότησαν τις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν φέτος τη νότια Καλιφόρνια, αποτεφρώνοντας πάνω από 16.000 κτίσματα και στοιχίζοντας τη ζωή σε τουλάχιστον 29 ανθρώπους. Πλέον, πολλοί υποστηρίζουν ότι το εμβληματικό δέντρο προσφέρει πολύ λίγη σκιά και πολύ μεγάλο κίνδυνο πυρκαγιάς σε μια περιοχή όπου οι θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί ταχύτερα από ό,τι στο μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κόσμου.
«Δεν είμαι της άποψης ότι πρέπει να εξαφανίσουμε εντελώς τους φοίνικες από τις πόλεις μας», δήλωσε ο Μπράιαν Βεχάρ, δεντροκόμος της TreePeople, μιας από τις κύριες οργανώσεις δενδροφύτευσης στο Λος Αντζελες.
«Αλλά όταν μιλάμε για τη λειτουργική αξία που μας δίνουν τα δέντρα», πρόσθεσε, «δεν έχει νόημα να φυτεύουμε μαζικά αυτά τα είδη».
Ξένο είδος
Κανένα είδος φοίνικα δεν είναι ενδημικό στο Λος Αντζελες. Για την ακρίβεια, πριν από την αστική έκρηξη στην περιοχή, μεγάλο μέρος της λεκάνης του Λος Αντζελες ήταν θαμνώδες και χορτολιβαδικό, χωρίς ψηλά δέντρα.
Οι φοίνικες έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στο Λος Αντζελες τον 18ο αιώνα, όταν οι Ισπανοί ιεραπόστολοι έφεραν μαζί τους χουρμαδιές – όχι τόσο για να τρώνε τους καρπούς τους όσο για να χρησιμοποιούν τα φύλλα τους στις θρησκευτικές λειτουργίες, ειδικά την Κυριακή των Βαΐων.
Αργότερα ταξιδευτές που κινούνταν δυτικά μάζεψαν τους σπόρους ενός άλλου είδους της ερήμου, του φοίνικα της Καλιφόρνιας, και τους φύτεψαν στο Λος Αντζελες. Στα τέλη της δεκαετίας του 1800, οι εργολάβοι χρησιμοποίησαν τους φοίνικες για να προσελκύσουν τους Αμερικανούς δυτικά, διαφημίζοντας τη Νότια Καλιφόρνια ως τη γη της λιακάδας.
«Τη διαφήμιζαν στους χιονισμένους Ανατολικούς για το υπέροχο κλίμα της και ως το μέρος όπου θα ήθελαν να βρίσκονται», εξηγεί ο Ντόναλντ Χόντελ, ειδικός σε φοίνικες και γεωπόνος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας.
Η Μεγάλη Υφεση παγίωσε τον φοίνικα ως έμβλημα του Λος Αντζελες. Ο δήμος αξιοποίησε πλήθος άνεργων πολιτών για τη φύτευση χιλιάδων δέντρων, μεταξύ των οποίων και τον πανύψηλο μεξικανικό φοίνικα από την Μπάχα Καλιφόρνια του Μεξικού, στο πλαίσιο μιας εκστρατείας εξωραϊσμού ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 1932.
«Φλογοβόλα» δέντρα
Σήμερα, η πόλη συντηρεί περί τις 100.000 φοινικιές κατά μήκος των ηλιόλουστων λεωφόρων και των πάρκων της. Ωστόσο, καθώς η Καλιφόρνια βρίσκεται αντιμέτωπη με ολοένα και υψηλότερες θερμοκρασίες καθώς και εντονότερες πυρκαγιές, πολλοί υποστηρίζουν πως το συγκεκριμένο είδος δεν είναι το κατάλληλο για τους καύσωνες του μέλλοντος.
Για τους επικριτές των φοινικοειδών, οι ψηλοί κορμοί τους λειτουργούν ως «σκάλα καυσίμων», επιτρέποντας στις φλόγες να φτάσουν ψηλά. Τα νεκρά, αποξηραμένα, καφέ φύλλα τους ακριβώς κάτω από τις πράσινες φυλλωσιές τους μπορούν να τροφοδοτήσουν τις πυρκαγιές, υποστηρίζει ο Νικ Τζένσεν, διευθυντής προγράμματος προστασίας στην California Native Plant Society.
Οταν ένας ψηλός φοίνικας πάρει φωτιά, είναι δύσκολο να κατασβεστεί, λέει ο ίδιος. Οι σπίθες από τα ψηλά, φλεγόμενα φύλλα τους μπορούν να μεταφέρουν τις εστίες πιο μακριά, πυροδοτώντας περισσότερες πυρκαγιές.
Ο κίνδυνος πυρκαγιάς των φοινικοειδών μπορεί να μειωθεί όταν κλαδεύονται τα στρώματα των νεκρών φύλλων τους. Ωστόσο, «μόλις ψηλώσουν», εξηγεί ο Τζένσεν, «είναι δύσκολο να συντηρηθούν».
Και έπειτα, τίθεται και το θέμα της διαρκούς ηλιοφάνειας.
Ενας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους οι πολεοδόμοι φυτεύουν δέντρα, είναι για να παρέχουν στους πεζούς σκιά από τον ήλιο. Ωστόσο, με το πανύψηλο ανάστημά τους και τις αραιές κομοστέγες τους, πολλά είδη φοινίκων στο Λος Αντζελες προσφέρουν ελάχιστη σκιά. «Δεν χρειάζεται να είσαι βοτανολόγος για να κάνεις αυτή τη διαπίστωση», λέει ο Βεχάρ.
Αντιπρόταση
Η ανισομέρεια σκίασης στο Λος Αντζελες αποτελεί ένα από τα προβλήματα του δήμου, καθώς οι πιο εύπορες συνοικίες προστατεύονται από τον ήλιο σε δρόμους με μεγάλα, φυλλώδη δέντρα, ενώ οι φτωχότερες δεν έχουν πολλά σκιερά δέντρα, αλλά αντιθέτως μεγάλες εκτάσεις πεζοδρομίων που απορροφούν τη θερμότητα.
Το 2019, ο δήμαρχος Eric Garcetti ξεκίνησε μια εκστρατεία αντιμετώπισης της ζέστης, με τη φύτευση 90.000 δέντρων, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων δεν ήταν φοίνικες. Σήμερα, φυτεύονται σποραδικά φοίνικες, ώστε να διατηρηθεί η ιστορική ταυτότητα ορισμένων περιοχών, όπως στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Λος Αντζελες και το Στάδιο Dodgers.
«Δεν έχουμε απεριόριστο χώρο ή νερό. Δεν έχουμε απεριόριστους πόρους για τη συντήρηση των φυτών», δήλωσε η Ρέιτσελ Μάλαριτς, δασική υπάλληλος της πόλης του Λος Αντζελες. «Ας επικεντρωθούμε, λοιπόν, σε δέντρα που θα συμβάλουν περισσότερο σε θέματα οικοσυστημάτων και δροσιάς».
Ο Τζένσεν προτρέπει τους κατοίκους και τις επιχειρήσεις να φυτεύουν ενδημικά είδη, όπως η βελανιδιά της Καλιφόρνιας, η οποία είναι πιο ανθεκτική στις πυρκαγιές και παρέχει περισσότερη τροφή και ενδιαιτήματα για την άγρια ζωή.
Οι βελανιδιές, περιγράφει, είναι «σαν το σούπερ μάρκετ των φυσικών οικοτόπων».
Σύμφωνα με την Esther Margulies, αρχιτέκτονα τοπίου και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας, και οι ιδιώτες εργολάβοι και κατασκευαστές έχουν πάρει αποστάσεις από τη φύτευση φοινίκων. Ενώ η πυροσβεστική υπηρεσία της κομητείας συνιστά στους κατοίκους να απομακρύνουν πολλά είδη φοινίκων, αν βρίσκονται πολύ κοντά σε κατοικίες.
«Σήμερα φυτεύονται σίγουρα λιγότεροι φοίνικες από ό,τι πριν από 20 ή 30 χρόνια», δήλωσε η Margulies, προσθέτοντας ότι οι αρμόδιοι θα πρέπει να κόψουν τα δέντρα στις περιοχές που είναι πιο επιρρεπείς στις πυρκαγιές.
Παρ’ όλα αυτά, ο Βεχάρ εφιστά την προσοχή ώστε να μην ενοχοποιούνται όσο δεν τους αναλογούν τα δέντρα για τις πρόσφατες πυρκαγιές, οι οποίες, όπως λέει, τροφοδοτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από ισχυρούς ανέμους και την πυκνή δόμηση.
«Τα δέντρα δεν είναι ο λόγος για τον οποίο αυτές οι πυρκαγιές ξέφυγαν από τον έλεγχο», επιμένει.
Ωστόσο, οι φοίνικες ενδέχεται να εξαφανιστούν από τον αστικό ορίζοντα του Λος Αντζελες, αν δεν συνεχίσουν να φυτεύονται.
«Ενώ δεν πρέπει να φυτεύονται “με το έτσι θέλω”, θα πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν στο Λος Αντζελες», σημειώνει η Στέφανι Πινσέτλ, καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Αειφορίας του UCLA.
«Οι άνθρωποι θα μετανιώσουν αν εξαφανιστούν όλοι οι φοίνικες. Νομίζω πως θα τους νοσταλγήσουμε», λέει η ίδια.
Σύμφωνα με τον Χόντελ, παρά την κακή φήμη τους, οι καρποί και οι ίνες των φοινικόδεντρων προσφέρουν τροφή και φωλιές στα πουλιά και σε άλλα είδη άγριας ζωής. Οπότε, όπως προσθέτει, εφόσον αφαιρούνται τα νεκρά φύλλα τους, δεν αποτελούν ιδιαίτερο κίνδυνο πυρκαγιάς.
«Δεν υπάρχει άλλο είδος χλωρίδας που να μπορεί να αποτυπώσει αυτό το τόσο περιζήτητο τροπικό μοτίβο όσο οι φοίνικες. Και γι’ αυτό θα φυτεύονται πάντα στη Νότια Καλιφόρνια», καταλήγει ο ίδιος.
Πηγή: Washington Post
Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;
Διαθέσιμο στο Google Play
