10 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας
Αφιερωμένο στους πρώτους ασθενείς μου, που μου μάθανε μέσα από τον καθημερινό αγώνα τους για τη συγκρότηση της ταυτότητάς τους και την ανάκτηση της δίκης τους ψυχικής υγείας, τι θα πει ψυχικό σθένος ,σεβασμός και εκτίμηση.
Μια μέρα διαπιστώνεις πως η σκέψη σου έχει αλλάξει. Η διάθεση σου, να κάνεις πράγματα που αγαπούσες, δεν είναι η ίδια και η συμπεριφορά σου κάνει τα απλά πράγματα να γίνονται σύνθετα. Η καθημερινότητα σου γίνεται πιο δύσκολη. Δεν δίνεις όμως σημασία. Αρχικά το αποδίδεις στην κόπωση. Τα σημάδια όμως επιμένουν και άλλοτε πολλαπλασιάζονται. Το αποδίδεις σε κάποια οργανική αιτία και αρχίζεις να επισκέπτεσαι ένα πλήθος ιατρικών ειδικοτήτων. Έτσι εγκλωβίζεσαι σε έναν φαύλο κύκλο αναζήτησης, αγωνιώντας να μην βγει προς τα έξω ότι πάσχεις από κάποιο ψυχικό νόσημα και σου κολλήσουν την ρετσινιά.
Η ψυχική ασθένεια ακόμα και σήμερα θεωρείται ταμπού. Οι χαρακτηρισμοί «τρελός», «παλαβός»,«ψυχοπαθής», «σχιζοφρενής» χρησιμοποιούνται με υπερβολική άνεση στην καθημερινότητα μας. Χαρακτηρίζουν οποιαδήποτε συμπεριφορά δεν συμφωνεί με τις πεποιθήσεις μας ή μας ενοχλεί ή δεν μας είναι εύκολα κατανοητή. Με λίγα λόγια και σίγουρα μικρόνοα, έχουμε ταυτίσει την έννοια του ασθενή που πάσχει από μια ψυχική νόσο με αυτή του ενοχλητικού ,του ανεπιθύμητου ,του δυσπρόσιτου. Εξαιτίας αυτού πολλοί ασθενείς διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια ή συμβουλή γιατί φοβούνται πως θα στιγματιστούν και θα καταλήξουν στην περιθωριοποίηση και στην απομόνωσή .
Ελλιπείς γνώσεις, ημιμάθεια και αντιλήψεις που θυμίζουν μαύρες εποχές, τότε που κυνηγούσαν μάγισσες να τις ρίξουν στην πυρά, παράγουν διακρίσεις εις βάρος των ασθενών. Συμπεριφορές ντροπιαστικές και αβάσιμες, αποτέλεσμα εύκολων και επιφανειακών κρίσεων απέναντι σε ένα άνθρωπο με ψυχική νόσο,οδηγούν σε παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.Ως αποτέλεσμα του δικού μας συμπεριφορικού μεσαίωνα, το 28% των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ένα ψυχικό νόσημα, περιμένουν περισσότερο από ένα χρόνο για να το πουν στους δικούς τους ,ενώ το 8.5% δεν το λέει ποτέ.
Όταν μιλάμε για ψυχική υγεία δεν εννοούμαι μόνο την απουσία μιας ψυχικής διαταραχής ,αλλά μια κατάσταση συναισθηματικής ευημερίας, όπου το άτομο είναι λειτουργικό και μπορεί να αξιοποιεί τις ικανότητες του ώστε να ανταπεξέρχεται στην καθημερινότητα.Στην εποχή μας με τις συνθήκες που ζούμε θα πρέπει να έχουμε όλοι στο νου μας ότι η ψυχική πάθηση,δεν είναι τόσο μακριά και από την δική μας πόρτα. Αφορά άλλωστε τους πάντες,παιδιά, έφηβους, ενήλικες, μεσήλικες, άνδρες, γυναίκες, πλούσιους, φτωχούς. Τα ποσοστά της κατάθλιψης και της αγχώδους διαταραχής έχουν αυξηθεί τόσο πολύ που ένας στους πέντε θα βιώσει κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της ζωής του. Κάθε χρόνο 800.000 άνθρωποι κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας. Δηλαδή, έχουμε μια κάθε 40’’. Οι διαταραχές που σχετίζονται με κατάχρηση αλκοόλ φτάνουν τα 95 εκατομμύρια , ενώ η σχιζοφρένεια είναι μια από τις 10 συχνότερες αιτίες αναπηρίας.
Οφείλουμε να γνωρίζουμε πως οι άνθρωποι δεν είναι οι διαγνώσεις τους. Η κατάθλιψη εμφανίζεται εξαιτίας καταστάσεων που δεν περνούν από το χέρι μας όπως μια απόλυση, οικονομικά προβλήματα ή η απώλεια ενός αγαπημένου . Αρκετοί άνθρωποι είναι περισσότερο ευάλωτοι σε αλλαγές στις συνθήκες εργασίας, στο βιοτικό επίπεδο, στον κοινωνικό τομέα χωρίς να μπορούν εύκολα να αφήσουν το γνώριμο και την ασφάλεια και να προχωρήσουν στο καινούριο που τους φαίνεται βουνό.
Οι άνθρωποι με ψυχικές ασθένειες είναι ήρωες της καθημερινότητας που παλεύουν για την υγεία τους. Αντί λοιπόν να κατηγορείς, μάθε να ακούς ουσιαστικά. Και αντί αυτή τη φορά να βγάλεις από μόνος σου διάγνωση, βγάλε τις προκαταλήψεις από πάνω σου και πρόσφερε στήριξη και κατανόηση. Στην συλλογική συνείδηση έχει ριζώσει πως ότι αποκλίνει από το «κανονικό» είναι «κακό» και απορρίπτεται. Το στίγμα είναι αποτέλεσμα άγνοιας και φόβου λόγω ελλιπούς πληροφόρησης και εκπαίδευσης. Μπορούμε να το καταπολεμήσουμε και να συμβάλουμε σε έναν πιο υγιή κόσμο . Ενημερώσου !Οι άνθρωποι είναι άνθρωποι. Δεν είναι διαγνώσεις. Ας το συνειδητοποιήσουμε και να σεβαστούμε τα άτομα που πάσχουν από κάποια ψυχική νόσο,σκέψου, δεν είναι κάτι που το έχουν επιλέξει!
Λία Ρογγανάκη
Γενικός–Οικογενειακός Ιατρός
Επιμελήτρια Ά Κέντρο Υγείας Μουζακίου
Περιφερειακή Σύμβουλος
Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;
Διαθέσιμο στο Google Play
