Στη Βουλή αναμένεται να κατατεθεί την ερχόμενη Δευτέρα το νομοσχέδιο – σκούπα του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης που θα περιλαμβάνει την πολυπόθητη ρύθμιση των 120 δόσεων για χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται οφειλές ύψους 34 δισ. ευρώ που αφορούν 1,4 εκατ. οφειλέτες (μη μισθωτούς, εργοδότες, αγρότες και συνταξιούχους) με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους που θα οδηγούν σε «κούρεμα» της συνολικής οφειλής κατά 60%-65% και αποπληρωμή του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις. Επίσης προβλέπεται ο επανυπολογισμός των εισφορών για τους μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες και επιστήμονες) με «κούρεμα» της αρχικής οφειλής, ενώ για τις οφειλές των εργοδοτών προβλέπονται μεγάλες εκπτώσεις στις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα. Η ρύθμιση αφορά και συνταξιούχους για οφειλές και χρέη από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για τη συνταξιοδότησή τους.
Στη ρύθμιση υπάγονται νομικά και φυσικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη εμπορικής ιδιότητας, τη διακοπή της επιχειρηματικής δραστηριότητας ή/και τη διακοπή ή αλλαγή της ιδιότητας, λόγω της οποίας δημιουργήθηκε η οφειλή.
Τα τέσσερα κλειδιά της ρύθμισης για τις 120 δόσεις είναι τα ακόλουθα:
1. «Κούρεμα» της αρχικής οφειλής έως 65%
* Η ρύθμιση οφειλών προς τα Ταμεία έρχεται χωρίς εισοδηματικούς ή περιουσιακούς «κόφτες», αλλά με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, που θα οδηγούν σε «κούρεμα» της συνολικής οφειλής κατά 60%-65% και αποπληρωμή του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις. Ο επανυπολογισμός θα γίνει για όλους με βάση την ελάχιστη εισφορά του Νόμου Κατρούγκαλου, όπως είχε διαμορφωθεί με τον προηγούμενο κατώτατο μισθό των 586,08 ευρώ και αφορά το σύνολο των οφειλών στα ταμεία έως και τον ∆εκέμβριο του 2018, που αγγίζουν τα 35 δισ. Από το νέο σχήμα εξαιρούνται μόνο όσοι έχουν τελεσίδικα ενταχθεί στον εξωδικαστικό και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (Ν. 3869/2010).
2. Εθελοντικός επανϋπολογισμός (μη μισθωτοί)
Για τις ατομικές εισφορές των μη μισθωτών σε πρ. ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ η ρύθμιση προβλέπει:
* Εθελοντικό επανυπολογισμό οφειλών της περιόδου 2002-2016 με βάση τα ποσοστιαία ασφάλιστρα για κύρια, επικουρική σύνταξη, υγεία και πρόνοια που προβλέπει ο νόμος 4387/2016. Ως βάση υπολογισμού υιοθετείται ο κατώτατος μισθός του 2018, με αποτέλεσμα να πέσουν όλοι στην ελάχιστη εισφορά. Ο επανυπολογισμός θα γίνεται ύστερα από αίτηση και συναίνεση του οφειλέτη, καθώς θα συνεπάγεται και μείωση συντάξιμου μισθού. Ο οφειλέτης θα μπορεί να ενταχθεί στη ρύθμιση και χωρίς επανυπολογισμό, ώστε να επωφεληθεί από τις δόσεις.
* Οφειλές που δημιουργήθηκαν έως και 31.12.2001, όπως και όσες ανήκουν στη διετία 2017-2018, δεν επανυπολογίζονται.
* Αυτόματο «κούρεμα» του συνόλου των προσαυξήσεων κατά 85%. Για τα χρέη της περιόδου 2002-2016 θα επανυπολογίζονται και οι προσαυξήσεις με βάση τη νέα βασική οφειλή, ενώ η έκπτωση θα αποδίδεται στα νέα πρόστιμα.
* Αποπληρωμή του νέου ποσού σε έως 120 δόσεις. Ο αριθμός των δόσεων θα διαμορφώνεται με βάση το ελάχιστο ποσό δόσης των 50 ευρώ. Οι δόσεις αντί τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής θα έχουν τόκο 5% ετησίως υπολογισμένο. Ο μηχανισμός αυτός οδηγεί σε σημαντικό «κούρεμα» της βασικής οφειλής, που θα «κουμπώνει» με το «κούρεμα» των προσαυξήσεων και θα οδηγεί σε συνολική απομείωση της οφειλής κατά 60%-65%.
3. Ελάχιστη δόση και «κούρεμα» για τους αγρότες
Ειδικά οι αγρότες (οφειλές προς πρ. ΟΓΑ) θα επωφελούνται από τις 120 δόσεις με ελάχιστη δόση τα 30 ευρώ και το «κούρεμα» των προσαυξήσεων κατά 100%, αλλά δεν θα εντάσσονται στον επανυπολογισμό. Για τους εργοδότες (οφειλές προς πρ. ΙΚΑ) προβλέπεται να ισχύει η αποπληρωμή σε 120 δόσεις, με 50% έκπτωση στα πρόστιμα. Εναλλακτικά θα δίδεται 100% έκπτωση αν γίνει ολοσχερής εφάπαξ εξόφληση της βασικής οφειλής. Θα εντάσσονται οφειλές εργοδοτών έως και το 2018, με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ.
4. Ανοίγει ο δρόμος για συνταξιοδότηση
Στη ρύθμιση εντάσσονται και κάθε είδους άλλες οφειλές, όπως χρέη από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές. Πάνω από 78.000 μη μισθωτοί, ηλικίας άνω των 62 ετών, αναμένεται να απεγκλωβιστούν και να συνταξιοδοτηθούν μέσα από τη ρύθμιση, καθώς έχουν οφειλές που δεν επιτρέπουν τη συνταξιοδότηση (άνω των 20.000 ευρώ στον πρ. ΟΑΕΕ, 4.000 ευρώ στον πρ. ΟΓΑ, 15.000 ευρώ στο πρ. ΕΤΑΑ).
Εφόσον μετά τον επανυπολογισμό η νέα οφειλή πέφτει κάτω από τα προβλεπόμενα όρια, θα υποβάλλεται απευθείας αίτηση συνταξιοδότησης. Εάν προκύπτει επιπλέον ποσό, ο οφειλέτης καταβάλλει τις δόσεις της ρύθμισης (έως 120) μέχρι το νέο χρέος να φτάσει στο απαιτούμενο όριο. Ακολούθως υποβάλλεται αίτηση συνταξιοδότησης. Από την υποβολή της αίτησης έως την έναρξη καταβολής της σύνταξης αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής των δόσεων, καθώς ήδη με την αίτηση έχει ξεκινήσει το δικαίωμα στην καταβολή της σύνταξης.
Οι δόσεις που αντιστοιχούν στο διάστημα της «αναμονής» από την αίτηση έως την έκδοση της απόφασης παρακρατούνται αθροιστικά από τα αναδρομικά της σύνταξης. Οι επόμενες δόσεις παρακρατούνται μηνιαίως από το ποσό της σύνταξης. Ειδικά κατά την περίοδο χορήγησης προσωρινής σύνταξης, από τη σύνταξη παρακρατούνται τα ποσά που αντιστοιχούν στο ελάχιστο ποσό δόσης (30-50 ευρώ). Εντάσσονται και όσοι έχουν καταβάλει εφάπαξ ποσά για την εξόφληση μέρους του χρέους.