Γράφει ο Αδαμάντιος Μπουρδάκης
Σύμφωνα με τα στοιχεία της International Diabetes Federation (IDF) 463 εκατομμύρια ενήλικες (1 στους 11) ζουν με Διαβήτη σε όλο τον κόσμο και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί στα 629 εκατομμύρια μέχρι το 2045.
Ένας στους δύο ενήλικες με Διαβήτη παραμένουν αδιάγνωστοι (232 εκατομμύρια) με τους περισσότερους να πάσχουν από Διαβήτη τύπου 2. Τρία στα τέσσερα άτομα με Διαβήτη ζουν σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Αν και έχουν περάσει 100 χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, η διαχείριση του Διαβητικού ασθενή παραμένει μείζον ιατρικό ζήτημα που αφορά τόσο την διάγνωση όσο και την ρύθμιση του Διαβήτου και ασφαλώς, σύμφωνα και με τις τελευταίες Διεθνείς (ADA-EASD) και Ελληνικές (ΕΔΕ) την πρόληψη των επιπλοκών που ευθύνονται για την μείωση του προσδόκιμου επιβίωσης του ασθενούς.
Στη χώρα μας εκτιμάται ότι 12% του πληθυσμού ζει με Διαβήτη, 13% έχει προδιαβήτη, ενώ το 29% των ατόμων με ΣΔ είναι αρρύθμιστοι. Περίπου 1.000.000 ασθενείς έχουν ΣΔ και ένας στους δύο ενήλικες είναι αδιάγνωστοι. Πρόκειται λοιπόν για μείζον υγειονομικό ζήτημα και υποχρέωση όλων μας να ενημερώσουμε το ευρύ κοινό για την ανάγκη σωστής διαχείρισης του Διαβήτη.
Μειωμένη έκκριση ινσουλίνης
Ο Διαβήτης είναι μια πολυσυστηματική μεταβολική νόσος που αφορά δυσλειτουργία πολλών οργάνων όπως του παγκρέατος με μειωμένη έκκριση ινσουλίνης αλλά και του γαστρεντερικού σωλήνα με μειωμένη ικρετινική δράση, στο μυϊκό σύστημα με αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη και άρα μειωμένη προσληψη γλυκόζης, στο ήπαρ με αύξηση της γλυκογονόλυσης και νεογλυκογέννεσης άρα υπερπροσφορα γλυκόζης στο αίμα, στο λιπώδη ιστό με αυξημένη λιπόλυση και προσφορά ενέργειας και στον νεφρό με αυξημένη επαναροφηση γλυκόζης. Τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών η μετρούμενη Υπεργλυκαιμία στον ασθενή που μπορεί να φτάσει αρρύθμιστος σε σοβαρές καταστάσεις απειλητικές για την ζωή του όπως η Διαβητική κετοξέωση.
Ο Διαβήτης όμως, ακόμα και ασυμπτωματικός, ευθύνεται για σπουδαίες επιπλοκές λόγω της βλάβης που προκαλεί σε μικρά και μεγάλα αγγεία (Διαβητική μικρο και μακροαγγειοπάθεια). Αυτές αφορούν την Καρδιαγγειακή νόσο, την Διαβητική νεφροπάθεια την περιφερική αγγειακή νόσο και την Διαβητική αμφιβληστρειδοπάθεια.
Η Υπεργλυκαιμία, η Υπέρταση, η Δυσλιπιδαιμία και η Παχυσαρκία μαζί και με άλλους παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα οδηγούν τον Διαβητικό ασθενή στην Στεφανιαία Νόσο και στον καρδιαγγειακό θάνατο. Ο Διαβητικός διατρέχει δύο έως τέσσερις φορές παραπάνω κίνδυνο για Έμφραγμα του μυοκαρδίου και Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο από τον γενικό πληθυσμό. Αυτό θα μειώσει τελικά την ζωή του έως και 12 χρόνια. Ακόμα όμως και να μην έχει ένα θορυβώδες σύμβαμα, παρατηρεί να νιώθει κουρασμένος, να φουσκώνει με το περπάτημα ή να έχει το βράδυ ένα αίσθημα πνιγμονής δηλ. να έχει αναπτύξει από τον Διαβήτη καρδιακή ανεπάρκεια με πολυσυστηματικές κλινικές εκδηλώσεις και δυστυχώς θάνατο από ισχαιμία, αρρυθμία και ανεπάρκεια αντλίας. Σχεδόν οι μισοί ασθενείς με Διαβήτη έχουν υποκλινική αδιάγνωστη καρδιαγγειακή νόσο.
Ομοιόσταση της γλυκόζης
Ο νεφρός σαν όργανο παίζει σπουδαίο ρόλο στην ομοιόσταση της γλυκόζης, του όγκου και στην ρύθμιση της Αρτηριακής Πίεσης. Το 45% των Διαβητικών πάσχουν από Νεφρική νόσο.
Η ενδοθηλιακή δυσλειτουργία του στον Διαβήτη οδηγεί ήδη από τα πρώιμα στάδια της νόσου σε λευκωματινουρία, σε μειωμένη κάθαρση κρεατινίνης και τελικά σε Νεφρική ανεπάρκεια που μειώνει περαιτέρω το προσδόκιμο επιβίωσης και επηρεάζει την ποιότητα ζωής του ασθενούς (κατάληξη σε Χρόνια Νεφρική Νόσο τελικού σταδίου και στην αιμοκάθαρση).
Γι’ αυτό λοιπόν η πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική γιατί μπορεί να σώζει ζωές και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες οδηγίες μπορούμε έγκαιρα να χορηγήσουμε στον ασθενή μας – πέρα από τις συστάσεις για Δίαιτα, Άσκηση και Αλλαγή του τρόπου ζωής του -την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή για την ρύθμιση της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης του και την πρόληψη των επιπλοκών.
Στόχος να προστατέψουμε την ζωή του!
Αδαμάντιος Μπουρδάκης
MD,PhD , Ειδικός Παθολόγος με εξειδίκευση στο Διαβήτη στις παθήσεις Λιπιδίων και Παχυσαρκίας
Διευθυντής ΕΣΥ Β΄ Παθολογικής Κλινικής
Υπεύθυνος Διαβητολογικού Ιατρείου & Ιατρείου Λιπιδίων και Παχυσαρκίας
Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο επιστημονικό site healthpharma.gr