Ανάλυση για το τραγικό περιστατικό στην Καβάλα από τον Χρίστο Λιάπη

Επιχειρώντας να αναψηλαφήσει τις κοινωνικές και ψυχολογικές αιτίες του αποτρόπαιου αυτού εγκλήματος, ο Χρίστος Λιάπης, Ψυχίατρος- Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ αλλά και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας, φέρνει στη συζήτηση μια σημείωση του Καμύ από το έργο του «Ο επαναστατημένος άνθρωπος»: «Η απόλυτη άρνηση δεν μπορεί να εξαντληθεί με την αυτοκτονία, αλλά μόνον με την απόλυτη καταστροφή του εαυτού μας και των άλλων».

Όπως προσθέτει ο κος Λιάπης, πάλι κατά τον Καμύ: «Αυτοκτονία και έγκλημα είναι στη συγκεκριμένη περίπτωση οι δύο πλευρές της ίδιας κατηγορίας».

Σύμφωνα με τον έμπειρο ψυχίατρο, ο 56χρονος δεν εκτέλεσε μια «απλή» γυναικοκτονία ούτε μια παιδοκτονία ή μια αυτοκτονία. Προχώρησε σε ένα τριπλό έγκλημα με πρωταρχικό στόχο τον ίδιο του τον εαυτό τόσο ως φυσική ύπαρξη όσο και ως προβολή του στο μέλλον, όπως αυτή προσωποποιείται στη βιολογική του συνέχεια, δηλαδή στο ίδιο του το παιδί, αλλά και ως προβολή στη σύζυγο και σύντροφό του.

Υπό αυτό το πρίσμα, η αυτοκτονία του κατά τον καθηγητή, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «εγωιστική» ή αλλιώς «ανομική» αυτοκτονία.

«Αδυνατώντας να δει μέσα και πέρα από τα όρια του εαυτού του, δεν του ήταν αρκετή η απελπισμένη εξάλειψη της ύπαρξής του. Φαίνεται πως ήθελε να της προκαλέσει, πριν της στερήσει την ίδια της τη ζωή, την ίδια ακραία απελπισία και νοσηρή αποστέρηση που δικαιούμαστε να υποθέσουμε πως τον κατέκλυζε μπροστά στο ενδεχόμενο χωρισμού και απώλειας της επιμέλειας του παιδιού» σημειώνει ο κ. Λιάπης, τονίζοντας πως το πιθανότερο είναι να θεωρούσε σύζυγο και παιδί «κτήμα» του και όχι αυτόνομες οντότητες, όπως για αιώνες επιτάσσει η πατριαρχική κοινωνία και τα στερεότυπά της.

Η αδυναμία σύνδεσης με τον ίδιο του τον εαυτό

Το κοινωνικό πλαίσιο της βαθιάς πατριαρχικής κοινωνίας δεν είναι για τον κ. Λιάπη η μόνη αιτία ενός εγκλήματος σαν και αυτό.

Κατά τον ίδιο, το πιθανότερο είναι πως υπάρχει μια βαθιά διαταραχή του δράστη στο «σχετίζεσθαι» τόσο με τα μέλη της οικογένειάς του όσο και με τον ίδιο του τον εαυτό.

Άλλωστε όπως σημειώνει ο κ. Λιάπης: «Πάντα, ο/η σύντροφος μας, ο/η σύζυγός μας λειτουργούν ως καθρέφτης του εαυτού μας πάνω στον οποίο προβάλλεται και αντανακλάται η αυτοεικόνα μας. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά μας, για τα οποία γινόμαστε και εμείς οι ίδιοι, τα πρωταρχικά κάτοπτρα αντανάκλασης της εικόνας και της διαμόρφωσης του εαυτού τους.

Πολλές φορές, όμως, ο καθρέφτης αυτός είναι ραγισμένος επειδή υπάρχουν πρωταρχικά, δομικά και αθεράπευτα ρήγματα στον τρόπο με τον οποίο εμείς οι ίδιοι καθρεφτιστήκαμε πάνω στους δικούς μας “σημαντικούς άλλους” δηλαδή πάνω στους γονείς μας ή σε όσους είχαν την ευθύνη της ανατροφής μας.

Στις περιπτώσεις αυτές, το είδωλο γυρνά πίσω πολυδιασπασμένο και με αυτόν των ελλειμματικώς ραγισμένο τρόπο προβάλλεται και πάνω σε κάθε πρόσωπο που στα μετέπειτα στάδια της ζωής μας έρχεται να αποκτήσει ή να διεκδικήσει σημαντικό ρόλο για εμάς, όπως οι σύντροφοι, οι σύζυγοι και τα παιδιά».