Του Αποστόλη Β. Παππά, Δημοτικού Συμβούλου- Δήμου Τρικκαίων
Μπορεί ο στίχος αυτός να απαλείφθηκε από τον γερμανικό εθνικό ύμνο ,μετά από γενική απαίτηση των συμμάχων με τη λήξη της δεύτερης παγκόσμιας σύρραξης ,ως εκπέμπων ένα μείγμα εθνικισμού ,ρατσισμού,και επεκτατισμού, όμως στο συλλογικό ενσυνείδητο και υποσυνείδητο των Γερμανών και του Γερμανικού έθνους συνεχίζει να φωλιάζει ,τροποποιημένος όμως ως προς το περιεχόμενο τις στοχεύσεις και τις κατευθύνσεις. Είναι η τέταρτη φορά μεταπολεμικά , που οι δυο μεγαλύτεροι πολιτικοί σχηματισμοί της Γερμανίας CDU/CSU και SPD θα συγκυβερνήσουν.
Χωρίς αναστολές ,χωρίς συμπλέγματα , χωρίς αγκυλώσεις ,χωρίς υστεροβουλίες , θα βρουν κοινό χώρο με πρόταγμα το συμφέρον της Γερμανίας. Εκεί, δεν μπαίνει στη ζυγαριά το εθνικό με το κομματικό συμφέρον. Εκεί, δεν μπαίνει το δίλλημα στρατηγός ή απλός στρατιώτης στην εθνική προσπάθεια. Αυτά για τους Γερμανούς είναι αυτονόητα , και συνεπώς λυμένα. Γι’ αυτό μεγαλουργούν. Η κ. Μέρκελ αρχηγός του CDU, με τη λήξη και αυτής της κυβερνητικής περιόδου θα έχει θητεύσει 16 έτη ως καγκελάριος. Τα 3/4 με τη στήριξη του SPD ,του έτερου μεγαλύτερου αντίπαλου κόμματος της Γερμανίας. Τούτες τις μέρες , το γερμανικό πολιτικό σύστημα για άλλη μια φορά παραδίδει μαθήματα πολιτικής υπευθυνότητας. Πρωτόγνωρα και ασύλληπτα πράγματα αυτά για τα καθ΄ ημάς. Δεν χωράνε , ούτε στο πιο τρελό σενάριο πολιτικής φαντασίας . Γιατί; Γιατί στην Ελλάδα οι πιο δυσφημισμένες λέξεις είναι ο συμβιβασμός , η συναίνεση , η συνεννόηση , και η διαλλακτικότητα. Τις αντιμετωπίζουμε λες και κουβαλάνε το πιο βαρύ ενοχικό φορτίο. Στο άκουσμά τους βγάζουμε ιλαρά, μας καταλαμβάνει υπερπυρεξία , φουντώνουμε από εξανθήματα. Κι εδώ βεβαίως αρχίζουν οι μεγάλες ευθύνες , και του πολιτικού προσωπικού αλλά και της κοινωνίας. Η κρατούσα κομματική αντίληψη αντιμετωπίζει το ζήτημα της εξουσίας , όχι τόσο ως υποχρέωση χρηστής διαχείρισης των κοινών υποθέσεων , όσο ως μέσον κατάκτησης και ιδιοποίησης του κράτους δια την εξυπηρέτησιν ιδιοτελών και πελατειακών σκοπών.
Αντίληψη αυτή του 19ου αιώνα , όταν ακόμα το ελληνικό κράτος ήτο εν διαμορφώσει, στην οποία παραμένουμε παγιδευμένοι. Επειδή τα δύο τελευταία εξυπηρετούνται και διεκπεραιώνονται καλύτερα από μονοκομματικές κυβερνήσεις , εξ΄ορισμού λοιπόν ακυρώνεται και η ιδέα της συγκατοίκησης . Βλέπετε ,το λάφυρο που λέγεται κράτος έχει πολλά πλεονεκτήματα . Η κομματική αυτή αντίληψη , εμπλουτισμένη και επενδεδυμένη μ΄έναν πολιτικό και ιδεολογικό μανδύα περί αγεφύρωτων διαφορών , διαχέεται και στην κοινωνία , με αποτέλεσμα να υπάρχει ένα έλλειμα συναινετικής κουλτούρας στο κοινωνικό σώμα. Μια κοινωνία , καθ΄εικόνα και ομοίωση της πολιτικής τάξεως. Έ τσι , οι όποιες προσπάθειες σύγκλισης και συναίνεσης γίνονται κάποιες φορές μετά από αντικειμενική απαίτηση των γεγονότων από τα κόμματα ,προσκρούουν στην αντίδραση της κοινωνίας , η οποία θεωρεί ότι κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με προδοσία των πολιτικών και ιδεολογικών αρχών. Έτσι τη διαπαιδαγώγησαν , έτσι συμπεριφέρεται. Βέβαια , μια υγιώς σκεπτόμενη κοινωνία αντιδρά εντελώς διαφορετικά. Είναι αυτή που πιέζει τα πολιτικά σχήματα σε εξαιρετικές και κρίσιμες συνθήκες σε μια πολιτική όσμωση , σε μια προσωρινή περιθωριοποίηση των ιδεολογικών διαφορών , σα μια θέση παρά πόδας των κομματικών αντιθέσεων . Η δική μας κοινωνία όμως πράττει ακριβώς το αντίθετο. Με μια ανεξήγητη και συγχρόνως ανιστόρητη πολεμοχαρή διάθεση, το ήμισυ της κοινωνίας εγκαλεί το έτερον ήμισυ διευρύνοντας τη διχαστική τάφρο , οξύνει το συγκρουσιασμό, επιτίθεται εν συνόλω στο φρονηματισμό, σ΄ αυτούς έστω τους λίγους ψύχραιμους που έχουν το θάρρος και το κουράγιο να τον διαθέτουν σε κρίσιμες στιγμές. Η ομοψυχία, ήταν πάντοτε ένα ζητούμενο στη χώρα μας . Ούτε στις πλέον κρίσιμες στιγμές , δεν καταφέρνουμε να βρούμε μία ελάχιστη κοινή συνισταμένη. Βρεθήκαμε στη δίνη των εμφυλίων πολέμων δύο-τρία χρόνια μετά την επανάσταση του 1821 . Το διακύβευμά των ήτο ποιος θα έχει τα σκήπτρα της εξουσίας , όταν δεν αποτελούσαμε ακόμη υποτυπώδη αυθύπαρκτη κρατική οντότητα, καθώς ουδείς μέχρι τότε μας είχε αναγνωρίσει ως αυτόνομο και ανεξάρτητο κράτος. Θα ακυρώναμε οι ίδιοι την επανάσταση , εάν δεν ήτο τότε επιλογή των Μεγάλων Δυνάμεων ο ακρωτηριασμός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Με τη λήξη του Β΄ παγκοσμίου πολέμου , όταν ολόκληρη η Ευρώπη αποδύθηκε σε μια προσπάθεια ανοικοδόμησης , και οι κυβερνήσεις εθνικής ενότητας και σωτηρίας ήτο καθεστώς , εμείς επιλέξαμε την αλληλοεξόντωση. Επί τρία ολόκληρα χρόνια αλληλοσφαζόμασταν ,όταν στην γειτονική Ιταλία ο χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός Ντε Γκάσπερι συγκατοικούσε και συγκυβερνούσε , μετά τη ‘’Στροφή του Σαλέρνο’’, με αναπληρωτή πρωθυπουργό τον Παλμίρο Τολιάτι, γενικό γραμματέα του Ι.Κ.Κ. Για να μην επεκταθώ στον ‘’Ιστορικό Συμβιβασμό ‘’ Άλντο Μόρο-Ενρίκο Μπερλίγκουερ. Μικρή σημασία έχει ποιος ευθύνεται περισσότερο και ποιος λιγότερο. Σημασία έχει ότι ακόμη και πάνω στα ερείπια , προτάξαμε το κομματικό από το εθνικό συμφέρον. Το όνειδος του εμφύλιου πολέμου μας συνοδεύει ακόμη . Το χάσμα που άνοιξε στην κοινωνία , δεν έχει ακόμη γεφυρωθεί . Σε πολλά ζητήματα , λειτουργούμε ακόμη με όρους εμφυλίου πολέμου. Το 1974 , μετά την πτώση της χούντας και ενώ ο Αττίλας προήλαυνε στα κυπριακά εδάφη ,εμείς , ούτε τότε υπακούσαμε στο εθνικό προσκλητήριο για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας και σωτηρίας μέχρι αποκαταστάσεως της ομαλότητας. Γρήγορα εκλογές. Η πρόταση του Λεωνίδα Κύρκου για Εθνική Αντιδικτακτορική Ενότητα αντιμετωπίσθηκε με χλεύη.
Το 2010 χτύπησε την πόρτα της χώρας μας η κρίση . Κι ενώ ήμασταν ένα μόλις βήμα πριν την κήρυξη χρεωστασίου , κι ενώ θα’πρεπε να σημάνουμε εθνικό συναγερμό , εμείς ερίζαμε περί του τις πταίει και τις δεν πταίει. Βέβαια ,ευθύνες υπάρχουν και μάλιστα μεγάλες. Στην κορύφωση όμως της κρίσης , όταν διακυβεύεται και αυτή ακόμη η εθνική υπόσταση δεν είναι ο κατάλληλος χρόνος και αναζήτηση και απόδοση ευθυνών. Άλλωστε αυτές , ούτως ή άλλως θα αναζητηθούν και θα αποδοθούν και από τον ιστορικό του μέλλοντος σε μακρύ χρόνο, αλλά και από την κοινωνία σε βραχύτερο χρόνο, και αυτό έχει τη μεγαλύτερη σημασία .Σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές η πολιτική τάξη έχει εθνικό χρέος να αδρανοποιεί τις διαφορές , να ομονοεί, να υπάρχει ένας κοινός συγχρονισμός μέχρι να περάσουμε τον κάβο. Μετά, ο καθένας στο μετερίζι του. Έτσι υποδεικνύει η στοιχειώδης πολιτική παιδεία , και η ακόμη πιο στοιχειώδης εθνική ευθύνη.
Στις εκλογές του 2012 βρεθήκαμε προ κυβερνητικού αδιεξόδου. Κομματική αυτοδυναμία δεν υπήρχε. Τότε συνέπηξαν κυβερνητικό σχήμα Ν.Δ- ΠΑ.ΣΟ.Κ- ΔΗΜ.ΑΡ. Στην πορεία ,η ΔΗΜ.ΑΡ λιποψύχησε και αποχώρησε . Το ΠΑ.ΣΟ.Κ έμεινε μέχρι τέλους χάρις στην υπευθυνότητα του Βαγγέλη Βενιζέλου .Κι όμως , γι’ αυτή του την υπεύθυνη στάση λοιδορήθηκε από το ίδιο του το κόμμα. Κατά πολλούς , συνεργασία με τη ΄΄επάρατη’’ Δεξιά ισοδυναμεί με βεβήλωση των ιερών και οσίων. Η αποθέωση της ιδεοληψίας, της φανατίλας, του οπαδισμού. Αναλογίσθηκαν όμως οι κάθε είδους επικριτές του τι θα γινόταν εάν δεν συνηγορούσε ,με δεδομένη την άρνηση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α ο οποίος τότε εκινείτο στο χώρο της ουτοπίας ,της ψευδαίσθησης ,και της αυταπάτης, στο σχηματισμό κυβέρνησης. Εκλογές και κόντρα εκλογές ,και η Ελλάδα στον καιάδα. Το σώσε δηλαδή. Πατριωτικά ήταν τα κίνητρα του Βενιζέλου. Και στην κυβέρνηση Παπανδρέου ανέλαβε ευθύνες που δεν του αναλογούσαν ,όταν άλλοι έκοβαν λάσπη. Άλλωστε η ακαδημαϊκή και πολιτική του διαδρομή ήταν πλήρεις. Σιγά μην καιγόταν ,να ξαναγίνει άλλη μια φορά υπουργός. Τα καθυστερημένα αντανακλαστικά όμως πολλών , αδυνατούσαν να συλλάβουν το πατριωτικό της πράξεώς του. Για τη συρρίκνωση του ΠΑ.ΣΟ.Κ δεν ευθύνεται ο Βενιζέλος. Άλλη είναι η αιτιολογία. Απλά , χρειάζεται λίγο αρετή και τόλμη για να την ομολογήσεις. Τούτες τις μέρες μας προέκυψε το Σκοπιανό. Αν και η συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων έχει προκρίνει την σύνθετη ονομασία , παραμένει ζητούμενο αν θα πάμε με ενιαίο και αρραγές εθνικό μέτωπο στη διαπραγμάτευση. Προσωπικά , το βλέπω κομμάτι δύσκολο. Μάλλον σε αρένα κομματικών αντιπαραθέσεων θα το μετατρέψουμε. Εδώ να δείτε πατριδοκαπηλεία που έχει να πέσει. Η ψαριά είναι καλή , και επιτήδειοι και επικίνδυνοι εθνικολαϊκιστές αλιείς ήδη ρίχνουν τα δίχτυα τους για να αλιεύσουν στα νερά του άδολου πατριωτισμού. Δυστυχώς ,παραμένουμε ακόμη Ανατολία και πόρρω απέχουμε από το να γίνουμε Εσπερία.
Το Griechenland über alles , έχει μακρύ δρόμο να διανύσει ακόμη.