Οι γνωστοί «τέσσερις» (Γέμτος, Γιαννακός, Γκούμας, Μπαρμπούτης) … θεματοφύλακες των έργων στον άνω ρου και της εκτροπής του Αχελώου ξαναχτύπησαν. Με κείμενό τους, που αναπαράχθηκε από πολλά μέσα ενημέρωσης στη Θεσσαλία, επιτίθενται στην «Εφημερίδα των Συντακτών», στην οποία καταλογίζουν άμεση στήριξη σε «κάποιες περιθωριακές συλλογικότητες δήθεν ευαίσθητων «πολιτών» (τα εισαγωγικά λόγω της απύθμενης ανευθυνότητάς τους, όπως θα διαπιστώσετε από τα αιτήματα που προβάλλουν), με την συνδρομή στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, διοργάνωσαν «τετραήμερο οδοιπορικό για την σωτηρία του Αχελώου», από το Μεσολόγγι έως την Μεσοχώρα!».
Αναφέρονται, φυσικά, στη δράση (5-8/8/2021) του Δικτύου «Μεσοχώρα – Αχελώος SOS» και δύο ακόμη συλλογικοτήτων, των οποίων τα ονόματα απαξιούν να αναφέρουν. Την ίδια στιγμή, δε διστάζουν να εμπλέξουν στη συγκεκριμένη κινηματική δράση το ΣΥΡΙΖΑ, είτε για να την απαξιώσουν, είτε για να εξυπηρετήσουν άλλες πολιτικές σκοπιμότητες (για παράδειγμα, να τρομάξουν το συντηρητικό ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ και να το πιέσουν να μείνει πιστό στη γραμμή υπέρ της κατασκευής του φράγματος και του υδροηλεκτρικού έργου στη Μεσοχώρα, δηλαδή στην επίσημη θέση του συγκεκριμένου κόμματος). Ό,τι και να συμβαίνει, πρόκειται για αήθη πρακτική, για την οποία οι συντάκτες του κειμένου μόνο ντροπή πρέπει να αισθάνονται.
Δεν είναι δική μας δουλειά και δε σκοπεύουμε να απαντήσουμε για λογαριασμό της εφημερίδας, ούτε να σχολιάσουμε τις αντιλήψεις των «τεσσάρων» για την ελευθεροτυπία και για το ρόλο των μέσων ενημέρωσης. Αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό που προκάλεσε την αγωνιώδη παρέμβασή τους δεν ήταν τα ζητήματα δεοντολογίας, αλλά τα ζητήματα – αιχμές της συγκεκριμένης δράσης και, γενικότερα, των κινηματικών διεκδικήσεων, δηλαδή η διασφάλιση του ελεύθερου ρου του Αχελώου, η αντίθεση στην περαιτέρω φραγματοποίηση του ποταμού, η οριστική ακύρωση του συνόλου των έργων της εκτροπής (φράγματα Μεσοχώρας και Συκιάς, σήραγγα εκτροπής) και η κατεδάφιση του φράγματος της Μεσοχώρας. Περιοριζόμαστε, λοιπόν, στα παρακάτω πρώτα σχόλια:
- Οι υποστηρικτές των έργων στον Αχελώο και της εκτροπής του διαπιστώνουν ότι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, διότι παρά τη διαχρονική ευρεία πολιτική στήριξη που απολαμβάνουν δεν έχουν καταφέρει να ελέγξουν ή να καταστείλουν το κίνημα που τα μάχεται, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το έργο στη Μεσοχώρα, για το οποίο έχουν εκδοθεί επτά διαδοχικές ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
- Οι εποχές που οι κινηματικές δράσεις αντιμετωπίζονταν με λοιδορίες ανήκουν στο παρελθόν. Τώρα, αναγκάζονται να συζητούν μαζί μας με επιχειρήματα, έστω κι αν η πληγωμένη περηφάνεια τους δεν τους επιτρέπει να ψελλίσουν τα ονόματα των συλλογικοτήτων μας και να απευθυνθούν άμεσα, έστω κι αν μερικές φορές αναγκάζονται να καταφεύγουν σε «χτυπήματα κάτω από τη μέση».
- Δείγμα της χαμένης αυτοπεποίθησης του λόμπι της εκτροπής είναι ότι σε ολόκληρο το κείμενο των εν λόγω τεσσάρων δεν υπάρχει πουθενά η λέξη «εκτροπή», παρά σε μία περίπτωση μόνο η έκφραση «μεταφορά υδάτων στο θεσσαλικό κάμπο». Και αυτό παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση της ΝΔ έχει δηλώσει ρητά ότι θα ξαναβάλει στο τραπέζι το θέμα της εκτροπής.
- Έκδηλη είναι, επίσης, η αγωνία για το ενδεχόμενο διατάραξης της σύμπλευσης ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ, στο θέμα της κατασκευής του έργου στη Μεσοχώρα και στην τμηματική υλοποίηση των έργων στον άνω ρου του Αχελώου. Το γεγονός αυτό, ίσως να εξηγεί την αφωνία περί εκτροπής (όπου, επιφανειακά, υπάρχει μια διαφορετική ρητορική μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ). Μια ακόμη εξήγηση ενδέχεται να είναι η εκτίμηση ότι η μη αναφορά στην εκτροπή θα κάνει πιο εύκολη την έγκριση της νέας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το ΥΗΕ της Μεσοχώρας, που έχει καταθέσει η ΔΕΗ και η οποία βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, μέχρι 6/10/2021.
- Ιδιαίτερη ταραχή προκαλεί το αίτημα για κατεδάφιση του φράγματος της Μεσοχώρας και για τη συγκρότηση πλατιάς Πρωτοβουλίας για την υλοποίησή του, μια ιδέα που κατέθεσε δημόσια το Δίκτυο «Μεσοχώρα – Αχελώος SOS», που το αναβαθμίζει, από γενικό κινηματικό σύνθημα, σε συγκεκριμένο πολιτικό – κινηματικό στόχο. Αυτό που κάποτε φάνταζε σαν μαξιμαλιστικός και ουτοπικός στόχος -μερικές φορές και στο εσωτερικό των κινημάτων- αρχίζει να αποκτά υπόσταση και να συναντά αντίστοιχες δράσεις και κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη και στα Βαλκάνια. Σχετικές πρωτοβουλίες καταγράφονται, ακόμη και σε θεσμικό επίπεδο, στο πλαίσιο της ΕΕ.
- Στα καθ’ ημάς, είναι αυτονόητο ότι οι αντιφραγματικές πολιτικές και τα κινήματα θα δοκιμαστούν πρωτίστως στον Αχελώο, αφού και κατακλύζεται από υφιστάμενα μεγάλα φράγματα και, ταυτόχρονα, δέχεται τις μεγαλύτερες απειλές για την κατασκευή νέων. Οι υποστηρικτές των νέων έργων καλά θα κάνουν να προσαρμοστούν σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα και να εκσυγχρονίσουν τα επιχειρήματά τους. Διότι η προσφυγή σε επιχειρήματα του τύπου «ο λιγνίτης και τα μεγάλα ΥΗΕ στήριξαν τον εξηλεκτρισμό της χώρας στην μεταπολεμική περίοδο», καθόλου δε δικαιολογεί τη συνέχιση ενεργειακών πολιτικών, που εφαρμόστηκαν εβδομήντα χρόνια πριν. Κάτι τέτοιο είναι τελείως ανιστόρητο και υποδηλώνει πλήρη άγνοια των όσων έχουν μεσολαβήσει στην κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και στις κοινωνικο-οικονομικές προτεραιότητες, από τη σκοπιά της κοινωνίας.
- Μέχρι τώρα, οι υποστηρικτές των έργων στον άνω ρου και της εκτροπής του Αχελώου μιλούσαν στο όνομα του δημόσιου συμφέροντος, μιλώντας -δηλαδή, παίζοντας πολιτικά παιχνίδια- για τις ανάγκες των αγροτών της Θεσσαλίας και για τη δημόσια (;) ΔΕΗ. Αίφνης, βλέπουμε τους «τέσσερις» να κόπτονται για τα συμφέροντα ιδιωτικών εταιρειών και πιο ειδικά για της ΤΕΡΝΑ, που λυμαίνεται κυριολεκτικά τον Αχελώο και που προωθεί νέα τεράστια έργα. Άραγε, αυτό έχουν στο μυαλό τους εκείνοι οι αγρότες της Θεσσαλίας, που εξακολουθούν να εμπιστεύονται ένα λόμπι, που μιλά για λογαριασμό τους, χωρίς καμία εξουσιοδότηση;
Μένουμε, για την ώρα, στα παραπάνω σχόλια. Είναι βέβαιο πως οι «μάχες» που θα ακολουθήσουν, αλλά και τα υπαρκτά προβλήματα της Θεσσαλίας (άλλοτε με τη μορφή των πλημμυρών και άλλοτε με τα φαινόμενα υποβάθμισης των υδατικών της πόρων), θα δώσουν πολλές φορές την ευκαιρία να επανέλθουμε στα ίδια ή και σε άλλα ζητήματα. Από μέρους μας δηλώνουμε την ετοιμότητα και τη βούληση να μετάσχουμε στο δημόσιο διάλογο με επιχειρήματα και τεκμηριωμένες απόψεις, από τη σκοπιά του δημόσιου συμφέροντος, έτσι όπως εμείς το αντιλαμβανόμαστε.
Μεσοχώρα – Αχελώος SOS
20.8.2021