H συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και στην Ολομέλεια της Βουλής – μαζί με την ακρόαση Φορέων, ήταν αποκαλυπτική. Απέδειξε ότι στην ουσία 2 μόνον προτάσεις κατατέθηκαν για την κατάργηση των εξοντωτικών εφημεριακών συνθηκών γαλέρας, για τον εξανθρωπισμό του συνολικού ωραρίου εργασίας και εφημερίας των γιατρών του ΕΣΥ, που σήμερα φθάνει στις 66 ώρες την εβδομάδα για τους ειδικευόμενους γιατρούς που κάνουν 7 ενεργείς εφημερίες τον μήνα, ενώ για τους Επιμελητές στα υποστελεχωμένα Τμήματα με 3 γιατρούς μπορεί να φθάνει και στις 75 ώρες την εβδομάδα.
Η 1η πρόταση είναι του Υπουργείου Υγείας που περιλαμβάνεται στο Σχέδιο Νόμου και η 2η της πλειοψηφίας στο ΓΣ της ΟΕΝΓΕ. Η πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ δήλωσε ότι η πρότασή τους είναι :
– Σταθερή πρωινή εργασία 7ωρη, 5νθήμερη
– 1 ενεργός εφημερία την εβδομάδα για κάθε γιατρό, ειδικευμένο και ειδικευόμενο
Τα άρθρα 1,2, 3 του Σ/Ν καθορίζουν αναλυτικά όλα τα ζητήματα που αφορούν το πρώτο σκέλος της πρότασης. Το τακτικό ωράριο των γιατρών και οδοντιάτρων του ΕΣΥ, περιλαμβανόμενων και των επικουρικών και των γιατρών των Δημόσιων Μονάδων ΠΦΥ – του ΕΚΑΒ – του ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ – του ΩΝΑΣΕΟΥ, είναι σταθερό 7ωρο 8.00 – 15.00 και 5νθήμερο. Ο συνολικός χρόνος εργασίας – μαζί με τις εφημερίες θα είναι σταδιακά 48 ώρες την εβδομάδα ενώ για διάστημα 3 ετών προβλέπεται δυνατότητα υπέρβασης ( όπτ άουτ ) μέχρι 60 ώρες εβδομαδιαίως, με τη σύμφωνη γνώμη κάθε γιατρού που κατατίθεται εγγράφως και μπορεί να ανακαλείται.
Η οργάνωση της εφημερίας δεν μπορεί να γίνει σύμφωνα με την πρόταση της ΟΕΝΓΕ. Κανένα Νοσοκομείο δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των επειγόντων περιστατικών που δέχεται και των ασθενών που νοσηλεύει, στη βάση αυτής της πρότασης, ακόμη και αν ο αριθμός των προσλήψεων που θα κάνει γίνει διπλάσιος από τον αριθμό προσλήψεων που σχεδιάζει η Κυβέρνηση για τη στελέχωση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών, των Κλινικών – των Μονάδων – των Εργαστηρίων του. Για να εφαρμοστεί η πρόταση αυτή χρειάζεται κάθε Τμήμα που εφημερεύει, να έχει 7-8 γιατρούς. Αντίθετα, η σταδιακή εφαρμογή της Κοινοτικής Οδηγίας 88/2003/ΕΚ, στη βάση της 12ωρης ενεργού εφημερίας – της 12ωρης ημερήσιας ανάπαυσης – της εβδομαδιαίας ανάπαυσης 24 τουλάχιστον ωρών χωρίς διακοπή – του ρεπό και της αξιοποίησης και των άλλων μορφών εφημερίας – της ετοιμότητας – της μικτής – δίνει τη δυνατότητα στα Νοσοκομεία και στις Μονάδες ΠΦΥ να εξασφαλίσουν σταδιακά ανθρώπινες συνθήκες εφημέρευσης για τους γιατρούς, οργάνωσης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων τους και κάλυψης των λειτουργικών αναγκών τους. Στη βάση της Οδηγίας το Υπουργείο Υγείας – οι ΥΠΕ – οι Διοικήσεις των Νοσοκομείων και οι γιατροί οφείλουν να συνεργαστούν για να οργανώσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα προγράμματα εφημεριών τους. Το Υπουργείο Υγείας διευκρίνησε ότι έχει αποκλείσει τα κυκλικά ωράρια, τα κυλιόμενα προγράμματα εφημερίας σε βάρδιες και τις προσλήψεις γιατρών με μπλοκάκι ή μόνον για εφημεριακές ανάγκες – τύπου Μεγ. Βρετανίας. Οι προσλήψεις που σχεδιάζονται πρέπει να είναι στοχευμένες και επαρκείς για να υπάρξει εντός 3 ετών η δυνατότητα να καταργηθεί και το οπτ άουτ.
Το Σχέδιο Νόμου καθιερώνει την υποχρεωτική συμμετοχή όλων των γιατρών του ΕΣΥ, περιλαμβανόμενων και των Συντονιστών Διευθυντών των Νοσοκομείων του Κέντρου και των πανεπιστημιακών γιατρών, στα προγράμματα εφημερίας. Η μορφή συμμετοχής τους θα προσδιορίζεται στην απόφαση εξειδίκευσης που θα κάνει ο Υπουργός Υγείας.
Υπενθυμίζουμε ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η συνειδητοποίηση αυτής της αναγκαιότητας για ανώτερο όριο εβδομαδιαίας απασχόλησης των νοσοκομειακών γιατρών, έγινε στη 10ετία του 1990. Μετά από σωρεία προσφυγών ( είναι γνωστές οι υποθέσεις ΣΙΜΑΠ στην Ισπανία, ΤΖΙΓΓΕΡ στη Γερμανία… ) και πολλούς προβληματισμούς για τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία, εκδόθηκαν Κοινοτικές Οδηγίες για ανώτερο όριο εβδομαδιαίας απασχόλησης των νοσοκομειακών γιατρών το 48ωρο, όπως η 104 του 1993, η 34 του 2000. Η πιο ολοκληρωμένη Οδηγία είναι ασφαλώς η 88 του 2003, με την οποία προσπαθούμε να εναρμονιστούμε, γιατί διαφορετικά, πέραν των άλλων επιπτώσεων, ελλοχεύει και επιβολή προστίμου 150 εκατ. ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με απόφασή του την 23 – 12 – 2015 κάλεσε την Ελληνική Δημοκρατία να άρει τις ασυμβατότητες του χρόνου εργασίας των γιατρών και οδοντιάτρων του ΕΣΥ και να εφαρμόσει την Οδηγία 2003/88/ΕΚ.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προσαρμοστεί στην Οδηγία για ανώτερο όριο εβδομαδιαίας απασχόλησης το 48ωρο. Η Δανία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Γερμανία, η Νορβηγία, η Βρετανία. Διαδικασίες προσαρμογής γίνονται στο Λουξεμβούργο, στη Πορτογαλία, στη Μάλτα, στη Σλοβενία, με επιτυχία και στις άλλες χώρες με καθυστερήσεις.
Η χώρα μας, θεωρητικά επεδίωξε να προσαρμοστεί από το 1999. Εκδόθηκαν τα ΠΔ 88/1999 και 76/2005, τα οποία όμως δεν εφαρμόστηκαν. Το παρόν Σ/Ν αποσκοπεί και σε νομοθετικές ρυθμίσεις εναρμόνισης και κυρίως σε κυβερνητικές παρεμβάσεις υλοποίησης των προϋποθέσεων για την εφαρμογή της Οδηγίας στο Πρόγραμμα Εφημεριών όλων των Νοσοκομείων της χώρας. Οι προϋποθέσεις αφορούν κυρίως τη στελέχωση των Νοσοκομείων που θα εξασφαλίζει τη δυνατότητα για :
– 48 ώρες εργασίας – εφημερίας την εβδομάδα. Ο μέσος όρος για τον υπολογισμό είναι το 4μηνο. Δεν προσμετρούνται η ετήσια άδεια και οι άδειες ασθενείας.
– Ημερήσια ανάπαυση 12 τουλάχιστον ωρών χωρίς διακοπή
– Εβδομαδιαία ανάπαυση 24 τουλάχιστον ωρών χωρίς διακοπή
– Χρόνο διαλειμμάτων σε περίπτωση παρατεταμένης εργασίας
– αντισταθμιστικό χρόνο ( ρεπό ) μετά την εφημερία : αμέσως ή εντός 14 ωρών, μετά τον περιορισμό ή απώλεια της εβδομαδιαίας ανάπαυσης
Το Υπουργείο Υγείας προσπαθεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική εναρμόνιση
– Δημιουργία Αυτοτελών Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και άμεση προκήρυξη 500 θέσεων στελέχωσής τους
– Συνολικό σχέδιο προσλήψεων 2000 γιατρών ΕΣΥ για τα υποστελεχωμένα Τμήματα – για τις ΜΕΘ – για τα Κέντρα Υγείας, ώστε να συμβάλλουν στη καλύτερη δυνατή οργάνωση της εφημερίας μαζί με τις 760 θέσεις που είχαν προκηρυχθεί. Ο σχεδιασμός δίνει τη δυνατότητα επιστροφής και των νέων γιατρών που αναγκάστηκαν σε μετανάστευση
– Συνέχιση της προσφοράς υπηρεσιών των 2300 Επικουρικών Γιατρών, που είναι πολύτιμες καθώς όλα τα καθήκοντά τους ταυτίζονται με εκείνα των μόνιμων γιατρών του ΕΣΥ
– 24 ωρη εφημερία αρκετών ΚΥ
– Καθορισμό Προτύπου Εφημέρευσης ανά ΥΠΕ – Νοσοκομείο – Μονάδα ΠΦΥ, που θα αξιοποιεί όλες τις μορφές εφημέρευσης
– Επαρκή κονδύλια εφημεριών
Συμπερασματικά, η ουσιαστική εναρμόνιση με την Κοινοτική Οδηγία και το νέο πρότυπο εφημέρευσης στο ΕΣΥ, συμβάλλουν στον συνολικό σχεδιασμό μας για ολοκληρωμένο – ποιοτικό – αποτελεσματικό – Δημόσιο Σύστημα Υγείας.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΑΚΗΣ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΕΠΕΚΕ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ