Είναι γεγονός πως πολλές φορές συναντάμε τοξικούς ανθρώπους είτε στις παρέες μας, είτε στη δουλειά μας. Καταλαβαίνουμε ότι κάτι «πάει λάθος» μαζί τους, αλλά δε ξέρουμε τι είναι αυτό. Η τοξικότητα στους ανθρώπους είναι ένα συναίσθημα που μόνο αρνητισμό μπορεί να επιφέρει. Είναι σαν να σε «ρουφάνε» στη δίνη τους. Προσπαθούν συνεχώς να μειώσουν ή να στενοχωρήσουν κάποιον με σκοπό να αισθανθούν οι ίδιοι καλύτερα.
Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά τους που γίνονται εύκολα αντιληπτά και κατανοητά από τους γύρω. Οι τοξικοί δημιουργούν μια αίσθηση βαριάς ατμόσφαιρας και εμμένουν στα αρνητικά, αφήνοντας ένα κύμα αρνητισμού και απαισιοδοξίας. Είναι άτομα ανικανοποίητα, χωρίς κανένα κίνητρο με αποκλειστικό σκοπό τη προσβολή. Άπειρες φορές έχουμε αναρωτηθεί πώς είναι δυνατόν ο φίλος μας να μας είπε κάτι άσχημο ή να μας «έθιξε» με το τρόπο του. Τις περισσότερες φορές αρνούμαστε να το αποδεχτούμε επειδή δε θέλουμε να πιστέψουμε στη κακία τους.
Η παρέα με τοξικά άτομα επηρεάζει τη συμπεριφορά μας και τη ψυχοσύνθεση μας. Όταν συναναστρεφόμαστε μαζί τους, δεν περνάμε ευχάριστα και αισθανόμαστε ένα κύμα αρνητισμού και απαισιοδοξίας φεύγοντας. Αυτό συμβαίνει λόγω του ότι είναι κακεντρεχείς χωρίς να λένε ποτέ κάτι καλό για κάποιον άλλο και υστερόβουλοι γιατί προσπαθούν να πετύχουν το σκοπό τους. Κάποιοι είναι αρκετά κυνικοί ή νάρκισσοι. Γνωρίζουν τα πάντα πριν από τους άλλους και τα έχουν κάνει όλα πριν από τους άλλους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η «κακία» τους κρύβεται πίσω από τα σχόλια που συνοδεύονται με γέλιο.
Τοξικός δεν είναι μόνο ένας άνθρωπος που σου συμπεριφέρεται ανταγωνιστικά ή εχθρικά στο γραφείο, αλλά μπορεί να είναι και η φίλη που σου σε θυμάται μόνο όταν έχει τα ψυχολογικά της και μετά δε ρωτάει τίποτα για εσένα ή χάνεται. Η ζήλια και ο ανταγωνισμός είναι η κινητήρια δύναμή τους. Στη φιλία όμως δεν πρέπει να υπάρχουν ανταγωνισμοί και έχθρες. Επιπλέον, τοξικός μπορεί να είναι και ένας συγγενής σου που πάντα έχει άποψη αρνητική για όλα όσα έχεις κάνει και για όλα όσα έχεις καταφέρει. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε όμως είναι πως μια ανθυγιεινή σχέση μπορεί ακόμη και να μας κάνει να αμφισβητήσουμε την αυτοεκτίμησή ή τις ικανότητες μας, κάτι που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιτρέψουμε.
Πώς αποφεύγουμε όμως τη συναναστροφή μαζί τους ή καλύτερα πώς μπορούμε να τους βοηθήσουμε; Η απάντηση εξαρτάται από το τι θέλουμε. Είμαστε διατεθειμένοι να τους εξηγήσουμε ότι η συμπεριφορά του είναι λάθος ή απλά τους αγνοούμε; Τις περισσότερες φορές συμβαίνει το δεύτερο, ωστόσο είναι λάθος γιατί έτσι επιβεβαιώνεις τις ψευδαισθήσεις τους και τροφοδοτείς τα σχόλια τους. Εκείνη τη στιγμή που εκφράζονται άσχημα ή μας μειώνουν πρέπει να τους απαντάμε με τέτοιο τρόπο, ώστε να καταλάβουν πως η συμπεριφορά τους είναι λάθος. Τα λόγια τους δε πρέπει να μας αγγίζουν και να μας «μολύνουν». Η ψυχική και σωματική μας υγεία είναι πάνω από όλα και όλους. Η ηρεμία είναι ανεκτίμητο αγαθό και επ ουδενί δε πρέπει να τη σπαταλάμε για ανούσιους λόγους. Εκτιμήστε λοιπόν τους πραγματικούς φίλους και συναναστραφείτε μόνο με θετικούς ανθρώπους γιατί η αισιοδοξία πρέπει αναμφίβολα να υπάρχει στη καθημερινότητα μας και στις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας.
Μπίχτα Βασιλική
Καθηγήτρια Φιλόλογος με Μεταπτυχιακές Σπουδές