Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς παρουσίασαν τους περισσότερους θανάτους λόγω covid-19 ανά 100.000 κατοίκους στα έτη 2020 και 2021, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Υπουργείο Εσωτερικών και δεν είναι τυχαίο ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2021 οι περιοχές αυτές είχαν και τα χαμηλότερα ποσοστά πλήρως εμβολιασμένων μεταξύ των Περιφερειών και των ΠΕ της χώρας αντίστοιχα. Στον αντίποδα η Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου είχε τους λιγότερους θανάτους και η ΠΕ Τήνου δεν κατέγραψε θανάτους.
Εισαγωγή
Στις 23 Φεβρουαρίου 2022 το Υπουργείο Εσωτερικών έδωσε στη δημοσιότητα τον αριθμό των ληξιαρχικών πράξεων θανάτου λόγω covid-19 ανά Δήμο, για τα έτη 2020 και 2021.
Από τα παραπάνω στοιχεία των 332 Δήμων, υπολογίσθηκαν οι θάνατοι λόγω covid-19 στις 13 Περιφέρειες και στις 74 Περιφερειακές Ενότητες της χώρας και απεικονίζονται στους πίνακες που ακολουθούν.
Στους πίνακες απεικονίζονται επίσης και τα ποσοστά των πλήρως εμβολιασμένων στις 31 Δεκεμβρίου 2021 στις Περιφέρειες και στις ΠΕ της χώρας, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ, ώστε να ερευνηθεί το κατά πόσον ο εμβολιασμός συμβάλλει στη μείωση των θανάτων.
Θάνατοι covid-19 ετών 2020 και 2021 στις Περιφέρειες της χώρας
Στον παρακάτω πίνακα απεικονίζονται οι θάνατοι λόγω covid-19 των ετών 2020 και 2021, σύμφωνα με τις ληξιαρχικές πράξεις θανάτου λόγω covid-19 που ανακοίνωσε το Υπουργείο Εσωτερικών. Στον πίνακα απεικονίζονται επίσης και τα ποσοστά των πλήρως εμβολιασμένων των Περιφερειών στις 31 Δεκεμβρίου 2021, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΔΥ.
Από τον παραπάνω πίνακα συμπεραίνεται:
- Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας παρουσίασε τους περισσότερους θανάτους λόγω covid-19 ανά 100.000 κατοίκους (347) και ακολουθούν οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας (268), Θεσσαλίας (256) και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (246).
- Στον αντίποδα τους λιγότερους θανάτους λόγω covid-19 ανά 100.000 κατοίκους κατέγραψε η Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου (43), ακολουθούμενη από τις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων (67), Κρήτης (71) και Ηπείρου (72).
- Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας που κατέγραψε τους περισσότερους θανάτους είχε και το χαμηλότερο ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων στο τέλος του 2021 (60,7%), ενώ η Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου που κατέγραψε τους λιγότερους θανάτους είχε και το υψηλότερο ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων (74,6%), μεταξύ των 13 Περιφερειών.
- Παρατηρείται ότι κάποιες Περιφέρειες που είχαν περίπου το ίδιο ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων με την Κεντρική Μακεδονία (61%), όπως η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, η Δυτική Ελλάδα και η Στερεά Ελλάδα κατέγραψαν λιγότερους θανάτους ανά 100.000 κατοίκους από την Κεντρική Μακεδονία. Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγηθεί από την πυκνότητα του πληθυσμού, έναν από τους πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν την μετάδοση του κορωνοϊού σύμφωνα με μελέτες, αφού στις περιοχές με μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού υπάρχουν περισσότερες περιστάσεις συγχρωτισμού και η τήρηση των μέτρων δεν είναι εύκολη. Έτσι η πυκνότητα του πληθυσμού της Κεντρικής Μακεδονίας που είναι 96 κάτοικοι ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (Km2), είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την πυκνότητα της Στερεάς Ελλάδας που είναι 35 κάτοικοι ανά Km2, της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης που είναι 41 κάτοικοι ανά Km2 και της Δυτικής Ελλάδας που είναι 56 κάτοικοι ανά Km2.
- Χαρακτηριστικό παράδειγμα επίσης για την πυκνότητα του πληθυσμού, είναι ότι η Αττική με ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων 72% κατέγραψε περισσότερους θανάτους από την Πελοπόννησο που είχε ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων 63%, αφού η πυκνότητα του πληθυσμού της Αττικής που είναι 961 κάτοικοι ανά Km2, είναι σχεδόν 30 φορές μεγαλύτερη από την πυκνότητα της Πελοποννήσου που είναι 36 κάτοικοι ανά Km2.
- Αποδεικνύεται για μία ακόμη φορά ότι τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού έσωσαν ανθρώπινες ζωές.
Χάρτης θανάτων covid-19 ετών 2020 και 2021 στις ΠΕ της χώρας
Στον παρακάτω χάρτη ταξινομούνται οι Περιφερειακές Ενότητες της χώρας στις εξής πέντε κατηγορίες ανάλογα με τους θανάτους ανά 100.000 κατοίκους:
- 1η κατηγορία: Θάνατοι από 400 έως 756
- 2η κατηγορία: Θάνατοι από 301 έως 400
- 3η κατηγορία: Θάνατοι από 151 έως 300
- 4η κατηγορία: Θάνατοι από 51 έως 150
- 5η κατηγορία: Θάνατοι από μηδέν έως 50
Σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα αναγράφεται επίσης ο αριθμός των θανάτων covid-19 ανά 100.000 κατοίκους.
Τα συμπεράσματα από το χάρτη των θανάτων είναι:
- Τέσσερις (4) ΠΕ κατέγραψαν περισσότερους από 400 θανάτους (Κιλκίς, Σερρών, Πέλλας και Πιερίας), με μέσο όρο ποσοστού πλήρως εμβολιασμένων 58%.
- Τέσσερις (4) ΠΕ κατέγραψαν από 301 έως 400 θανάτους (Δράμας, Ημαθίας, Μαγνησίας και Καβάλας), με μέσο όρο ποσοστού πλήρως εμβολιασμένων 62%.
- Είκοσι μία (21) ΠΕ κατέγραψαν από 151 έως 300 θανάτους, με μέσο όρο ποσοστού πλήρως εμβολιασμένων 66%.
- Τριάντα δύο (32) ΠΕ κατέγραψαν από 51 έως 150 θανάτους, με μέσο όρο ποσοστού πλήρως εμβολιασμένων 69%.
- Δέκα τρεις (13) ΠΕ κατέγραψαν από 0 έως 50 θανάτους με μέσο όρο ποσοστού πλήρως εμβολιασμένων 70%.
- Παρατηρείται ότι τα ποσοστά εμβολιασμού αυξάνονται από 58% στην 1η κατηγορία θανάτων (>400), σε 70% στην 5η κατηγορία θανάτων (0-50) και συμπεραίνεται όσο αυξάνονται τα ποσοστά εμβολιασμών μειώνονται οι θάνατοι.
Θάνατοι covid-19 ετών 2020 και 2021 στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας
Στον παρακάτω πίνακα απεικονίζονται οι θάνατοι λόγω covid-19 των ετών 2020 και 2021 και τα ποσοστά των πλήρως εμβολιασμένων των Περιφερειακών Ενοτήτων στις 31 Δεκεμβρίου 2021 και συμπεραίνεται:
- Η ΠΕ Κιλκίς παρουσίασε τους περισσότερους θανάτους λόγω covid-19 ανά 100.000 κατοίκους (756) και ακολουθούν οι ΠΕ Σερρών (502), Πέλλας (477) και Πιερίας (444).
- Στον αντίποδα η ΠΕ Τήνου δεν κατέγραψε θανάτους, ενώ λιγοστούς θανάτους ανά 100.000 κατοίκους κατέγραψαν οι ΠΕ Καρπάθου (12), Ικαρίας (27) και Σύρου (28).
- Η ΠΕ Κιλκίς που κατέγραψε τους περισσότερους θανάτους είχε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά πλήρως εμβολιασμένων στο τέλος του 2021 (54%), ενώ οι ΠΕ Μυκόνου και Θήρας που κατέγραψαν λιγοστούς θανάτους (32 και 42 αντίστοιχα) είχαν και το υψηλότερο ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων (91%), μεταξύ των 74 ΠΕ.
- Το γεγονός ότι ενώ οι ΠΕ Ευρυτανίας και Φωκίδας είχαν χαμηλότερα ποσοστά πλήρως εμβολιασμένων (44% και 53% αντίστοιχα) από την ΠΕ Κιλκίς, κατέγραψαν λιγότερους θανάτους από την ΠΕ Κιλκίς, εξηγείται από την πυκνότητα του πληθυσμού, αφού η πυκνότητα του πληθυσμού της ΠΕ Κιλκίς που είναι 31 κάτοικοι ανά Km2, είναι μεγαλύτερη από την πυκνότητα της ΠΕ Ευρυτανίας που είναι 10 κάτοικοι ανά Km2 και της ΠΕ Φωκίδας που είναι 20 κάτοικοι ανά Km2.
Ο Νίκος Καρδούλας είναι Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός του Ε.Μ.Π., MSc στην Αγγλία, πρώην καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Συνταγματάρχης ε.α.