“Προφητεία Σημίτη”

 Του Αποστόλη Β. Παππά

                                                                                                           Δημοτικού Συμβούλου

                                                                                                  Δήμου Τρικκαίων

 

Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο «ΒΗΜΑ» ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης,προέβλεψε νέα προσφυγή στον ESM για δανεισμό,υποθέτοντας προφανώς,ότι το μαξιλαράκι των 22 περίπου δις θα εξαντληθεί την επόμενη διετία, χωρίς η χώρα να έχει αποκτήσει την πολυπόθητη πρόσβαση στις αγορές.Άλλωστε,με την άποψη Σημίτη ευθυγραμίζεται με χθεσινό της δημοσίευμα και η Handelsblatt,η μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα της Γερμανίας με τίτλο:Δύσκολη η επιστροφή της Ελλάδας στις κεφαλαιοαγορές.Στη συνέχεια προβλέπει ως πιθανή μια νέα προσφυγή στον ESM για δανεισμό.Αυτά βέβαια δεν αποτελούν μια αυθαίρετη εικασία της εφημερίδας,αλλά συνάγεται από τις εκτιμήσεις που κάνουν για τη χώρα μας οι τρεις μεγαλύτεροι οίκοι αξιολόγησης.Για τη Fitch,η Ελλάδα απέχει τρία επίπεδα για να μπει στον κατάλογο των αξιόχρεων χωρών,για την Standard & Poor’s τέσσερα,και για τη Moodys’s έξι.Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που ο Κώστας Σημίτης προφητεύει κάτι τέτοιο.Είχε προβλέψει την αναγκαιότητα προσφυγής της χώρας στο Δ.Ν.Τ., χρόνια πριν αυτή επισυμβεί.Βέβαια,ο Κώστας Σημίτης δεν διακατέχεται από κάποιο κασσάνδρειο σύνδρομο ή σύμπλεγμα.Απλώς,μπορεί και βλέπει με καθαρό μυαλό την πραγματικότητα.Η πρόβλεψή του,ότι αργά ή γρήγορα η χώρα θα περάσει το κατώφλι του Δ.Ν.Τ. βασίζονταν στην απλή διαπίστωση,ότι με συνεχείς ελλειματικούς προϋπολογισμούς που οδηγούν στον εκτροχιασμό του δημόσιου χρέους,κάτι τέτοιο ήτο εκ των ων ουκ άνευ.Δεν χρειαζόταν να διαθέτεις ιδιαίτερη οικονομική σκέψη για να το αντιληφθείς.Εάν ήσουν κάτοχος απλών αριθμητικών πράξεων,μπορούσες να το συλλάβεις.Ούτε σήμερα χρειάζεται να γνωρίζεις ανώτερα μαθηματικά για να αντιληφθείς,ότι δεν είναι στραβός ο γυαλός αλλά μάλλον στραβά αρμενίζουμε.Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.Τυπικά βγήκαμε από τα μνημόνια την 21/8/2018.Έξοδος όμως από τα μνημόνια σημαίνει τι;Ότι οι δανειακές μας υποχρεώσεις δεν θα καλύπτονται πλέον ούτε από τον ESM,ούτε από το Δ.Ν.Τ.,αλλά από τις αγορές.Τόσο απλά.Κάτι τέτοιο όμως μέχρι τώρα δεν συμβαίνει.Επομένως,η ύψιστη προτεραιότητα που θα πρέπει πλέον να αποτελεί ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΟΧΟ,είναι η επανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών,και με μια αδρή γραμμή θα μπορούσαμε να το ορίσουμε ως εξής:Το σημερινό απαγορευτικό επιτόκιο 4,5% για το δεκαετές ομόλογο να κινηθεί κοντά στο 3%.Αναφέρομαι στο δεκαετές γαιτί αυτό αποτελεί την πυξίδα,και βεβαίως αναλόγως κινούνται και τα υπόλοιπα μικρότερης ή μεγαλύτερης διάρκειας.Μέχρι τα σήμερα όμως η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει  να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών,και πολύ φοβούμαι,ότι αυτό δε θα συμβεί ούτε στο προσεχές μέλλον,εάν δεν αλλάξουμε οικονομική ρότα. Ερμηνεύσαμε λάθος την έξοδο από τα μνημόνια.Πιστέψαμε ,ότι από 22/8/2018 οι χαρούμενες μέρες της Μπελ-Επόκ επανήλθαν.Δυστυχώς όμως,για να ξανάρθουν οι μέρες αυτές ο δρόμος είναι και μακρύς και τραχύς.Η ακατάσχετη παροχολογία και οι υποσχέσεις για χιλιάδες προσλήψεις στο Δημόσιο ξηλώνουν το πουλόβερ της δημοσιονομικής σταθερότητας,και αυτό βεβαίως αποτιμάται πολύ αυστηρά από τις αγορές. Τα κατά συρροήν δίκαια θα’λεγε κανείς αιτήματα μιας πράγματι δεινοπαθούσας κοινωνίας που βρίσκουν τη δικαστική τους δικαίωση,δημιουργούν αξιώσεις και απαιτήσεις δεκάδων δις.Το ζήτημα είναι πως θα ικανοποιηθούν ομαλά,χωρίς να τορπιλίσουν τους επόμενους προϋπολογισμούς.Δύσκολη πράγματι η λύση αυτής της εξίσωσης.Η μη περικοπή των συντάξεων δεν έγινε επειδή ξαφνικά δημιουργήθηκε επί πλέον δημοσιονομικός χώρος για κάτι τέτοιο,αλλά ως αντάλλαγμα για την επίλυση του Σκοπιανού.Εάν τελικώς δεν βρεθεί αυτός ο δημοσιονομικός χώρος και δεν το αντέξει ο προϋπολογισμός και υπάρξουν αποκλίσεις από τα συμπεφωνημένα,τότε θα ενεργοποιηθούν εκείνες οι ρήτρες που προβλέπονται σε τέτοιες περιπτώσεις,για την επαναφορά στην κατά τους δανειστές κανονικότητα.Θα το πω πιο ωμά.Ποσώς τους ενδιαφέρει τους δανειστές,εάν κάτι τέτοιο κινείται εντός των οικονομικών μας αντοχών .Σε περίπτωση που τα νούμερα δε βγούνε,θα μας τα πάρουν πίσω στο πολλαπλάσιο.Ή μήπως αμφιβάλει κανείς ότι δεν θα συμβεί κάτι παρόμοιο.Στο σημείο αυτό θα’θελα να κάνω ένα μικρό σχόλιο.Προσωπικά,με δύο απανωτά σημειώματα στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο τάχθηκα υπέρ της επίλυσης του Σκοπιανού που θα περιλαμβάνει του όρο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ,άσχετα αν οι νυν σλαβικής καταγωγής κάτοικοι των Σκοπίων έχουν τόση σχέση με τους Αρχαίους Μακεδόνες,όση ο Φάντης με το ρετσινόλαδο.Όμως,μετά από μια πολυετή αδράνειά,υπαιτιότητι μας δημιουργήθηκε μια de facto κατάσταση στην περιοχή,η οποία δυστυχώς δεν ανατρέπεται.Με το ζήτημα των Σκοπίων πρέπει κάποια στιγμή να τελειώνουμε.Όμως,είναι πολιτικά ανήθικο,για να μην χρησιμοποιήσω κάποιον βαρύτερο χαρακτηρισμό,να επιλύεις ένα εθνικό ζήτημα έναντι κάποιου οικονομικού ανταλλάγματος.Τα εθνικά ζητήματα δεν μπαίνουν στη ζυγαριά έναντι οιουδήποτε τιμήματος,και δη οικονομικού.Ας επανέλθουμε όμως στα της οικονομίας.Η χώρα θα επανέλθει στην κανονικότητα,από τη στιγμή που θα αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές.Μια χώρα εκτός αγορών δεν αποτελεί τόπο προορισμού των επενδύσεωνκαι είναι προφανές,ότι δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των επενδυτικών επιλογών των ξένων funds και των στρατηγικών επενδυτών.Σε μια μετέωρη χώρα ,το επενδυτικό ρίσκο είναι αρκετά υψηλό,και σ’ένα τέτοιο περιβάλλον μόνον κάπιοι ριψοκίνδυνοι επενδύουν,έστω κι αν πολλές φορές το ασταθές και αβέβαιο περιβάλλον προσφέρει υψηλές αποδόσεις.Όμως,δεν φθάνουν μόνον αυτοί.Οι μεγάλες και παραγωγικές επενδύσεις προσελκύονται μόνον σε σταθερούς και βέβαιους οικονομικά χώρους.Στο σημείο αυτό,νομίζωπως θα πρέπει να εξηγήσουμε,γιατί η χώρα έχει μεγάλη ανάγκη ξένων επενδύσεων,αν θέλει να πετύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.Εξ ορισμού,μια πτωχευμένη χώρα δεν διαθέτει ικανούς δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους για να αναπτυχθεί.Όσον αφορά τις δημόσιες επενδύσεις,τα υψηλά πλεονάσματα περιορίζουν το εύρος του Προγράμματος των Δημοσίων Επενδύσεων,που αποτελεί το βασικό δημόσιο μοχλό ανάπτυξης.Εάν εδώ προσθέσουμε και μια επικίνδυνη κουτοπονηριά της κυβέρνησης,η οποία στο όνομα της δημιουργίας ενός εικονικού υπερπλεονάσματος,προκειμένου αυτό να διαμοιρασθεί στη συνέχεια υπό τη μορφή μερισμάτων για πελατειακή εξυπηρέτηση,μειώνει και συρρικνώνει διαρκώς ένα ήδη ισχνό Π.Δ.Ε. ,τα πράγματα γίνονται τραγικά.Σωστή επομένως η παρατήρηση του πρώην πρωθυπουργού για μείωση των πλεονασμάτων σε 1,5% μέχρι το 2029 και 1% μέχρι το 2060,υπό την προϋπόθεση,ότι ο επί πλέον δημοσιονομικός χώρος θα χρησιμοποιηθεί για δημόσιες επενδύσεις.Αν και πιστεύω,πως είναι εξοντωτικό και ίσως και αντιοικονομικό μια χώρα να πορεύεται με πλεονασματικούς προϋπολογισμούς επί σαράντα και πλέον έτη.Έτσι φρονώ,ότι κάπου στο μέσο της διαδρομής αν όλα πάνε καλά,τα πράγματα θα χαλαρώσουν και μάλλον θα επιστρέψουμε σε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.Επί πλέον,με την ένταξη στην Ευρωζώνη η Τράπεζα της Ελλάδος,απώλεσε το εκδοτικό προνόμιο,άρα απώλεσε και τη δυνατότητα έκδοσης έστω και πληθωριστικού χρήματος προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι δημόσιες επενδύσεις.Εν προκειμένω,η αύξηση του πληθωρισμού αντισταθμίζονταν από την αύξηση της απασχόλησης.Αποτελούσε αυτό παλαιότερα μια πρακτική και ένα έσχατο εργαλείο.Τώρα,όσον αφορά τις εγχώριες ιδιωτικές επενδύσεις αυτές βρίσκονται στο ναδίρ.Η πτώση του κύκλου εργασιών και η υπερφορολόγηση έχουν μειώσει δραματικά τα αποθεματικά,τα κεφάλαια κίνησης,και τα επενδυτικά κεφάλαια των επιχειρήσεων.Ο οικονομικός τροφοδότης των ιδιωτικών επιχειρήσεων,ο τραπεζικός τομέας δηλαδή,νοσεί και βρίσκεται σε ημιπαράλυτη κατάσταση,με συνέπεια την υποχρηματοδότηση αυτών.Για την οικονομική αναιμία του τραπεζικού κλάδου δεν ευθύνονται μόνον τα κόκκινα δάνεια,αλλά εξίσου ευθύνεται το ότι το αποταμιευτικό προϊόν των απλών ιδιωτών έχει για τους περισσότερους μηδενισθεί και για τους ολιγότερους ελαχιστοποιηθεί.Σε μια υγιή οικονομία,οι αποταμιεύσεις του απλού κόσμου είναι αυτές που γεμίζουν τα Τραπεζικά ταμεία.Εάν αυτό δεν υπάρχει,ο Τραπεζικός κλάδος θα φυτοζωεί με συνέπεια την υποχρηματοδότηση των παραγωγικών επενδύσεων και την ανάπτυξη στο περίμενε.Και δεν μας φθάνουν όλα αυτά,χάσαμε και το τρένο της ποσοτικής χαλάρωσης από όπου θα μπορούσε να αντληθεί φθηνό χρήμα,λόγω της Βαρουφακειάδας.  Με αυτές τις παθογένειες,χαμηλή πτήση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων να συνυπάρχουν στον οικονομικό κύκλο που βιώνει η χώρα,η μόνη διέξοδος για ανάπτυξη είναι η προσέλευση εξωχώριων επενδύσεων.Κι ας μην διαφεύγει της προσοχής μας,ότι διά της οικονομικής μεγενθύνσεως,της αύξησης δηλαδή του ΑΕΠ,πέραν των άλλων μειώνεται ο λόγος ΧΡΕΟΣ/ΑΕΠ που είναι και το πλέον κρίσιμο σημείο.Διότι,δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία η απομείωση του χρέους κατά κάποια δις σε απόλυτους αριθμούς,όσο η μείωση αυτού ως ποσοστού του ΑΕΠ.Τη σχέση αυτή ΧΡΕΟΣ/ΑΕΠ,είναι που λαμβάνουν υπόψη στις εκτιμήσεις τους οι αγορές.Επομένως,η ανάπτυξη είναι αυτή που θεραπεύει στη ρίζα τους και την απασχόληση και το Δημόσιο χρέος και πολλά άλλα.Όλα τα υπόλοιπα είναι ασπιρίνες και σουφλαμιδόσκονες.Ένα πισωγύρισμα λοιπόν,μια εκ νέου προσφυγή στον ESM για δανεισμό,θα μοιάζει με εθνικό ολοκαύτωμα.Ίσως και με εθνικό αφανισμό.Οι όροι που θα μας επιβληθούν,δεν θα’ναι ένα απλό μαστίγωμα.Θα’ναι μαστίγωμα μέχρις αποκαλύψεως των οστών.Αυτό,το γνωρίζει πολύ καλά ο κ.Σημίτης,γι’αυτό χτυπά καμπανάκι πριν είναι πολύ αργά.Τώρα,αν θα εισακουσθεί κιόλας είναι μια άλλη ιστορία.Ας ελπίσουμε πως ναι.Και για να κλείσουμε.Ο κ.Σημίτης έχει αποδείξει,ότι είναι η προσωποποίηση της σύνεσης.Το έτος 1979 διαφώνησε με το απόλυτο και ανεδαφικό σύνθημα «Έξω από την Ε.Ο.Κ.»,τροποποιώντας το στο «ΟΧΙ στην Ευρώπη των μονοπωλίων ναι στην Ευρώπη των λαών».Η στάση του αυτή του στοίχησε την αποπομπή από το Ε.Γ. του ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια δεν συμπεριελήφθηκε στα ψηφοδέλτια των εθνικών εκλογών του 1981.Ιστορικά όμως δικαιώθηκε για εκείνη του τη θέση.Το 1985-1987 ήτο εμπνευστής και εκτελεστής του  σταθεροποιητικού προγράμματος,το οποίο εκρίθη αναγκαίο μετά την οικονομική απλοχεριά της πρώτης τετραετίας.Εάν το πρόγραμμα εκείνο συνεχιζόταν μέχρι τέλους,πολλα θα είχαν αποφευχθεί.Δυστυχώς όμως,επικράτησε η λογική του «Τσοβόλα δώστα όλα»,το πρόγραμμα ανεκόπη και ο κ.Σημίτης πήρε το καπελάκι του και έφυγε,κατά πως του επέβαλε η αξιοπρέπειά του.Μακροπρόθεσμα,κι εδώ δικαιώθηκε.Το επόμενο έτος έχουμε εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας.Εύχομαι τούτη τη φορά,το πρόσωπο που θα επιλεγεί να μην είναι προϊόν κομματικών συμβιβασμών.Η Ελληνική Βουλή που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές,έχει χρέος να αξιοποιήσει στη θέση αυτή το ΕΘΝΙΚΟ & ΗΘΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ που λέγεται Κώστας Σημίτης.Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να είναι ισχυρή,δοκιμασμένη,και κυρίως διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα.Εάν πληροί αυτές τις προϋποθέσεις,τότε,εκ της θέσεώς του θα προσφέρει στη χώρα.Ή μήπως δεν ήταν λάθος,που δεν προτάθηκε ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο αείμνηστος Κων/νος Μητσοτάκης;Εύχομαι τούτη τη φορά,το Εθνικό συμφέρον να υπερισχύσει του κομματικού πάθους.

 Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;