Τοῦ Ἀρχιμ. Βαρλαὰμ Μετεωρίτου
Ἔφτασε καὶ πάλι ἡ μεγάλη καὶ σωτήρια ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων· «τὰ σύμπαντα σήμερον, χαρᾶς πληροῦνται»[1]. Σὲ λίγο, οἱ καμπάνες ὅλου τοῦ κόσμου θὰ διαλαλήσουν, μὲ τοὺς γλυκοὺς ἤχους τους, τό «Χριστὸς γεννᾶται…»[2]!
Σπήλαιο ἑτοιμάσου, γιατὶ ἔρχεται ἡ Παρθένος Μαρία, κυοφορώντας τὸ Χριστό. Εὐπρέπισε τὴ φάτνη, γιὰ νὰ ὑποδεχθῇς τὸ Θεῖο Βρέφος[3]. Προετοίμασε τὰ ζῶα, νὰ ζεστάνουν τὸ χῶρο.
Κάλεσε τοὺς ποιμένες, νὰ εἶναι ἕτοιμοι[4], γιὰ νὰ ἀκούσουν τὴν ἀγγελικὴ δοξολογία[5].
Τὸ Ἀστέρι, ἔρχεται ἀπὸ τὴν Ἀνατολή, ὁδηγώντας μὲ τὸ φῶς του τοὺς τρεῖς Μάγους[6].
Ὁ Οὐρανὸς ἑτοιμάζεται!
Ὅλα γύρω εἶναι ἕτοιμα νὰ ὑποδεχθοῦν τὸ Βασιλέα τῆς Δόξης[7].
«Ἐπὶ γῆς εἰρήνη καὶ ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία»[8] ψάλλουμε τὰ Χριστούγεννα καὶ ἔτσι τονίζουμε τὸ οἰκουμενικὸ καὶ πανανθρώπινο μήνυμα τῆς μεγάλης αὐτῆς ἑορτῆς καὶ πανηγύρεως. Ἡ σύγχυση, ὅμως, τῆς ἐποχῆς μας καὶ τὰ ἔξωθεν ἐρχόμενα ῥεύματα τῆς ὑλιστικῆς καὶ ἰσοπεδωτικῆς παγκοσμιοποιήσεως τείνουν νὰ μετατρέψουν τὰ Χριστούγεννα σὲ ἕνα ἐμπορικὸ πανηγύρι καὶ σὲ μία ἀποθέωση τοῦ εὐδαιμονισμοῦ καὶ τοῦ καταναλωτισμοῦ.
Τὰ περισσότερα μέσα ἐνημερώσεως μιλοῦν γιὰ δῶρα, διακοπὲς στὰ χιόνια, γιὰ ρεβεγιὸν καὶ ξενύχτια τὴν παραμονὴ τῶν Χριστουγέννων καὶ μὲ κάθε τρόπο προσπαθοῦν νὰ μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπὸ τὴν παραδοσιακὴ ἑορτὴ τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου.
Προβάλλουν Χριστούγεννα χωρὶς Χριστό!
Ἡ παραδοσιακὴ Θεία Λειτουργία τῶν Χριστουγέννων ἀντικαθίσταται ἀπὸ τὰ ξενύχτια, τὰ ρεβεγιὸν καὶ τὴ χαρτοπαιξία γιὰ νὰ φανοῦμε, δῆθεν, μοντέρνοι καὶ παγκοσμιοποιημένοι!!!
Στὸ βωμὸ τῆς παγκοσμιοποιήσεως ἀρκετοὶ θυσιάζουν τὰ Χριστούγεννα γιὰ νὰ ταξιδέψουν σὲ διάφορους προορισμοὺς ἐκτὸς Πατρίδος. Ἐπικαλοῦνται τὴ συγκίνησή τους γιὰ τὴ βραδυνὴ Θεία Λειτουργία ποὺ θὰ παρακολουθήσουν σὲ κάποιο χιονισμένο Ναὸ διαφόρων τουριστικῶν προορισμῶν, ἀλλὰ τελικά, ἀντὶ γιὰ τὸ Θεῖο Βρέφος, καταλήγουν νὰ προσκυνοῦν τὶς προθῆκες καὶ τὰ ράφια τῶν πολυκαταστημάτων τῶν πόλεων αὐτῶν τῶν προορισμῶν καὶ ἐπιστρέφουν μὲ βαλίτσες, διπλὰ φορτωμένες, ἀπὸ τὰ ἀποδεικτικὰ στοιχεῖα τῆς εὐλαβείας των!!!
Δὲν ξέρω, τί νόημα ἔχουν τὰ Χριστούγεννα σὲ ἕνα κόσμο ποὺ ὑπηρετεῖ τὴν καταναλωτικὴ νάρκωση!
Χαρὰ μεγάλη σὲ ὅλο τὸ λαό, ὁ ὁποῖος συνωστίζεται στὰ πολυκαταστήματα, ὅπου λατρεύεται ὁ Μαμωνᾶς!
Δὲν ξέρω κἂν τί νόημα ἔχουν τὰ Χριστούγεννα γιὰ τοὺς “τακτοποιημένους χριστιανούς”, οἱ ὁποῖοι ἀσκοῦν μία ἐπετειακὴ ἐλεημοσύνη τοῦτες τὶς μέρες!!!
Δὲν καταλαβαίνω, τί νόημα ἔχει ἕνας χριστιανισμὸς ποὺ δὲν ὁμολογεῖ τὴν πίστη του!
«Κατάπληξη μὲ γεμίζει, λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, τὸ θαῦμα στὴ Βηθλεέμ!
Βλέπω ἐκείνη ποὺ γέννησε. Βλέπω καὶ Ἐκεῖνον ποὺ γεννήθηκε, ἀλλὰ τὸν τρόπο τῆς γεννήσεως δὲν μπορῶ νὰ τὸν καταλάβω.
Ὅπου θέλει, βλέπετε, ὁ Θεός, νικῶνται οἱ φυσικοὶ νόμοι. Ἔτσι ἔγινε καὶ ἐδῶ: Παραμερίστηκε ἡ φυσικὴ τάξη καὶ ἐνήργησε ἡ θεία θέληση.
Πόσο ἀνέκφραστη εἶναι ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ!…
Δέχτηκε ὁ Θεὸς νὰ παρουσιαστῇ μπροστά μας μὲ ὁρατὴ μορφὴ ἀνθρώπου, γιὰ νὰ διαλύσῃ μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο κάθε ἀμφιβολία γιὰ τὴν ὕπαρξή Του.
Καὶ ὕστερα, ἀφοῦ μᾶς διδάξει μὲ τὴν αἰσθητὴ καὶ ἀναμφισβήτητη παρουσία Του, νὰ μᾶς ὁδηγήσῃ εὔκολα στὴν ἀληθινὴ πίστη, στὰ ἀόρατα καὶ ὑπερφυσικά.
Κατάπληξη μὲ γεμίζει τὸ θαῦμα!
Τί ἄλλο μένει νὰ πῶ;
Δημιουργὸ καὶ φάτνη βλέπω… Βρέφος καὶ σπάργανα… Λεχώνα παρθένα καὶ περιφρονημένη. Φτώχεια πολλή… Ἀνέχεια πολλή…
Εἶδες ὅμως;
Τί πλοῦτος μέσα στὴ μεγάλη φτώχεια; Ὁ Πλούσιος ἔγινε φτωχὸς γιὰ χάρη μας.
Δὲν ἔχει οὔτε κρεββάτι οὔτε στρῶμα. Μέσα σὲ ταπεινὸ παχνὶ Τὸν ἔχουν ἀποθέσει…
Ὦ, φτώχεια, πλούτου πηγή!
Ὦ, πλοῦτε ἀμέτρητε, κρυμμένε μὲς στὴ φτώχεια!
Μέσα στὴ φάτνη κείτεσαι καὶ τὴν οἰκουμένη σαλεύεις.
Μέσα σὲ σπάργανα τυλίγεσαι καὶ σπᾶς τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας.
Λέξη ἀκόμα δὲν ἄρθρωσες καὶ δίδαξες στοὺς μάγους τὴ θεογνωσία.
Τί νὰ πῶ; καὶ τί νὰ λαλήσω;
Νά, Βρέφος σπαργανωμένο!
Νά, ἡ Μαρία, Μητέρα καὶ Παρθένος μαζί!
Νά, ὁ Ἰωσήφ, πατέρας τάχα τοῦ Παιδιοῦ!
Ἐκείνη ἡ γυναίκα, αὐτὸς ὁ ἄνδρας. Νόμιμες οἱ ὀνομασίες, ἀλλὰ χωρὶς περιεχόμενο.
…Καὶ ἦρθαν οἱ βασιλιάδες νὰ προσκυνήσουν τὸν ἐπουράνιο Βασιλιᾶ τῆς δόξας.
Ἦρθαν οἱ στρατιῶτες νὰ ὑπηρετήσουν τὸν Ἀρχιστράτηγο τῶν οὐρανίων Δυνάμεων.
Ἦρθαν οἱ γυναῖκες νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ μετέβαλε τὶς λύπες τῆς γυναίκας σὲ χαρά.
Ἦρθαν οἱ παρθένες νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ δημιούργησε τοὺς μαστοὺς καὶ τὸ γάλα, καὶ τώρα θηλάζει ἀπὸ Μητέρα Παρθένο.
Ἦρθαν τὰ νήπια νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ ἔγινε νήπιο, γιὰ νὰ συνθέσῃ δοξολογικὸ ὕμνο «ἀπὸ τὰ στόματα τῶν νηπίων» (Ψαλμ. 8,3).
Ἦρθαν τὰ παιδιὰ νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ ἡ μανία τοῦ Ἡρώδη τὰ ἀνέδειξε σὲ πρωτομάρτυρες (Μτθ. 2, 16).
Ἦρθαν οἱ ποιμένες νὰ προσκυνήσουν τὸν καλὸ Ποιμένα, ποὺ θυσίασε τὴ ζωή Του γιὰ χάρη τῶν προβάτων.
Ἦρθαν οἱ δοῦλοι νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ πῆρε μορφὴ δούλου, γιὰ νὰ μετατρέψῃ τὴ δουλεία μας σὲ ἐλευθερία
Ἦρθαν οἱ ψαράδες νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ τοὺς μετέβαλε σὲ «ψαράδες ἀνθρώπων» (Μτθ. 4,19).
Ἦρθαν οἱ τελῶνες νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ ἀπὸ τοὺς τελῶνες ἀνέδειξε εὐαγγελιστή.
Ἦρθαν οἱ πόρνες νὰ προσκυνήσουν Ἐκεῖνον ποὺ παρέδωσε τὰ πόδια Του στὰ δάκρυα μιᾶς πόρνης.
Κοντολογίς, ἦρθαν ὅλοι οἱ ἁμαρτωλοὶ νὰ δοῦν τὸν Ἀμνὸ τοῦ Θεοῦ, ποὺ σηκώνει στοὺς ὤμους Του τὴν ἁμαρτία τοῦ κόσμου:
Οἱ μάγοι γιὰ νὰ Τὸν προσκυνήσουν, οἱ ποιμένες γιὰ νὰ Τὸν δοξολογήσουν, οἱ τελῶνες γιὰ νὰ Τὸν κηρύξουν, οἱ πόρνες γιὰ νὰ Τοῦ προσφέρουν μύρα, ἡ Σαμαρείτισσα γιὰ νὰ ξεδιψάσῃ, ἡ Χαναναία γιὰ νὰ εὐεργετηθῇ»[9].
Ὅταν ὅλα ἑτοιμάζονται, ὁ ἄνθρωπος τί κάνει;
Προετοιμάζεται; Περιμένει μὲ πίστη τὸ Σωτήρα Του; Ἡ σκέψη του εἶναι σὲ Αὐτόν; Μήπως οἱ συνθῆκες ποὺ ἐπικρατοῦν, τοῦ ἔχουν κλέψει τὴ σκέψη καὶ δὲν τὸν ἀφήνουν νὰ σκεφτῇ καὶ νὰ προετοιμαστῇ γιὰ τὸν ἐρχομό Του; Μήπως, αὐτὴ εἶναι ἡ αἰτία ποὺ δὲν ἔχει καθαρὴ σκέψη καὶ ζεῖ ἀπελπισμένος;
Φέτος, λόγῳ τῆς δυσκολίας ποὺ βιώνουμε ὅλοι μὲ τὴν πανδημία, καλούμαστε νὰ ἑορτάσουμε τὰ Χριστούγεννα μὲ ἕναν ἰδιαίτερο καὶ ξεχωριστὸ τρόπο.
Αὐτὴ τὴ χρονιά, μᾶς δίδεται μοναδικὴ εὐκαιρία νὰ καταλάβουμε τὸ πραγματικὸ νόημα τῶν Χριστουγέννων. Νὰ νιώσουμε πὼς Χριστούγεννα εἶναι ὁ ἐρχομὸς τοῦ Χριστοῦ στὶς καρδιές μας καὶ ὄχι, ὅπως ἔχει ἐπικρατήσει, μία γιορτὴ ἀνταλλαγῆς δώρων σὲ μία περίοδο φολκλορικῶν δράσεων καὶ ξεφαντώματος.
Χριστούγεννα εἶναι ἡ πνευματικὴ ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου. Εἶναι ἡ εὐκαιρία νὰ κάνῃ ἐπανεκκίνηση στὴ ζωή του.
Ὅλος ὁ λαός, καλούμαστε σὲ μετάνοια καὶ προσευχή, γιὰ νὰ ἐπέμβῃ ὁ Θεός, ὅπως ἔγινε στὴ Νινευΐ[10].
Ἀλλά, ἐὰν δὲν μετανοοῦν καὶ δὲν προσεύχωνται οἱ πολλοί, τοὐλάχιστον, ἂς μετανοοῦμε καὶ ἂς προσευχόμαστε οἱ ὀλίγοι πιστοί, καὶ ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ μᾶς σώσῃ, ὅπως θὰ ἔσωζε τὰ Σόδομα καὶ τὰ Γόμμορα, ἐὰν ὑπῆρχαν ἔστω καὶ δέκα δίκαιοι[11].
Αὐτὸ τὸ δῶρο ζητᾷ ἀπὸ μᾶς τὸ Θεῖο Βρέφος τῆς Βηθλεέμ. Μία καρδιὰ καθαρή, ἁγία, δοσμένη σὲ Αὐτόν.
Ἐὰν ἔτσι ἐνεργήσουμε, ὁ φιλάνθρωπος Κύριος, ὄχι μόνο θὰ μᾶς βοηθήσῃ νὰ ὑπερβοῦμε τὴν παροῦσα κρίση, ἀλλὰ θὰ ἐξαγάγῃ ἀπὸ τὴν πικρία τῆς δοκιμασίας αὐτῆς καρποὺς γλυκεῖς καὶ σωτηρίους, ὅπως χαρακτηριστικὰ λέγει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής: «Ὁ Θεός, ὡς Ἀγαθός, ἀξιοποιεῖ τὰ κακὰ ποὺ μᾶς συμβαίνουν, μὲ σκοπὸ νὰ διορθωθοῦμε»[12].
Ἄνθρωπε, κοίτα ψηλὰ νὰ δῇς τὸν Ἀστέρα γιὰ ποιόν ἔρχεται! Κοίτα τὸ Σπήλαιο γιὰ ποιόν ἑτοιμάζεται! Κοίτα τὴ Φάτνη ποιόν ὑποδέχεται! Κοίτα τὰ ἄλογα ζῶα ποὺ Τὸν προσμένουν!
Ἔρχεται ὁ Σωτήρας καὶ Λυτρωτής.
Ἄνοιξε τὰ μάτια τῆς ψυχῆς σου νὰ Τὸν δῇς. Ἄνοιξε τὴν καρδιά σου νὰ Τὸν ὑποδεχθῇς.
Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ φέρνει τὴν ἄνοιξη, τὴν ἐλπίδα καὶ τὸ φῶς στὴ ζωή μας. Τίποτα δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ἀπελπίσῃ!
«Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε», ἂς ἀναφωνήσουμε μέσα ἀπὸ τὴν καρδιά μας. Ἀμέσως θὰ λάμψῃ ξανὰ τὸ χαμόγελο στὸ πρόσωπο ὅλων.
Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ χαρὰ καὶ ἡ σωτηρία μας.
Λίγος χρόνος ἔμεινε μέχρι τὴ μεγάλη μέρα. Ἂς γεμίσουμε μὲ προσμονή, αἰσιοδοξία καὶ ἐλπίδα!
Προσκυνοῦμε τὸ Θεῖο Βρέφος μὲ πίστη καὶ ἐλπίδα, ὅτι θὰ ἐπιβλέψῃ εὐμενῶς στὸ λαό Του.
Καλὰ καὶ Εὐλογημένα Χριστούγεννα!
[1] Πεντηκοστάρια μετὰ τὸν Ν´ ψαλμόν, Δόξα. Ἦχος β´
[2] Καταβασία Χριστουγέννων, Ὠδὴ α΄
[3] Ἰδιόμελον Χριστουγέννων Α΄ Ὥρας
[4] Λκ. 2,7. πρβλ. Κάθισμα Ἑορτῆς, Ἦχος δ´
[5] Ἰδιόμελον μετὰ τὸν Ν΄ Ψαλμό, Ἦχος πλ. β´
[6] Μτθ. 2,1-2
[7] Πεντηκοστάρια μετὰ τὸν Ν´ ψαλμόν, Δόξα. Ἦχος β´
[8] Ἰδιόμελον μετὰ τὸν Ν΄ Ψαλμό, Ἦχος πλ. β´
[9] Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Λόγος εἰς τὸ γενέθλιον τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
[10] Ἰωνᾶ. 3,10
[11] Γε. 18, 20-32
[12] PG 4 305 D