Θεόδωρος Θάνος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Η 6η Μαρτίου έχει οριστεί ως πανελλήνια ημέρα κατά της σχολικής βίας και εκφοβισμού σε μια προσπάθεια πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου.
Σχολική βία είναι η επιβολή της βούλησης από έναν/μία μαθητή/τρια σε άλλον/η μαθητή/τρια και η πρόκληση ζημιάς ή βλάβης. Η βία εκδηλώνεται με διάφορες μορφές διαφορετικής έντασης (πχ. σωματική βία: άγγιγμα, σπρώξιμο, κλωτσιές, τράβηγμα μαλλιών, μπουνιές, κ.λπ.). Όταν η βία εκδηλώνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, δηλαδή επαναλαμβάνεται μέσα στο χρόνο, χαρακτηρίζεται από ανισορροπία δύναμης μεταξύ των εμπλεκόμενων μαθητών/τριών και από πρόθεση πρόκλησης ζημιάς, τότε γίνεται λόγος για σχολικό εκφοβισμό. Ο σχολικός εκφοβισμός τελευταία εμφανίζεται με νέες μορφές όπως ο ηλεκτρονικός, ο ομοφοβικός-τρανσφοβικός, ρατσιστικός, κ.λπ.
Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι αυξάνονται τα περιστατικά βίας στο σχολεία, τα οποία αφορούν ήπιες μορφές σωματικής και λεκτικής βίας. Αντίθετα, μορφές βίας όπως η ηλεκτρονική και η σεξουαλική βία, σύμφωνα με τις απόψεις των εκπαιδευτικών, είναι «καθόλου συχνά» φαινόμενα σε όλες τις διαστάσεις (ήπια, μεσαία, ακραία). Αυτό, ενδεχομένως, μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι αυτά τα γεγονότα δεν αναφέρονται παρά μόνο σε ακραίες περιπτώσεις και αποτελούν τον λεγόμενο σκοτεινό αριθμό της βίας.
Το Δίκτυο Σχολείων Σχολικής Διαμεσολάβησης του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κάθε χρόνο διοργανώνει δράση για την πανελλήνια ημέρα κατά της σχολικής βίας. Αυτή τη χρονιά, με τη συμμετοχή 600 περίπου σχολείων από όλη την Ελλάδα (και 1 σχολείο της Ίμβρου) όλων των βαθμίδων, η δράση αποσκοπεί στη ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών και της ευρύτερης κοινωνίας στην καταγγελία φαινομένων βίας όχι μόνο στον χώρο του σχολείου αλλά και σε άλλα θεσμικά πλαίσια όπως η οικογένεια, ο αθλητισμός, η εργασία, κ.λπ. Η κουλτούρα αναφοράς/καταγγελίας και το σπάσιμο της σιωπής αποτελούν προϋπόθεση στην αντιμετώπιση της βίας.
Μαθητές/τριες θα συγκεντρωθούν σε κεντρικά πόλεων και χωριών. Στις 11 όλοι/ες οι μαθητές/τριες θα σπάσουν ταυτόχρονα μπαλόνια. Το σπάσιμο των μπαλονιών συμβολίζει ότι σπάμε τη σιωπή μας στη βία και ότι σπάμε ταυτόχρονα τα μπαλόνια, συμβολίζει ότι ενώνουμε τις φωνές μας, «κανείς δεν είναι μόνος». Σκοπός της δράσης είναι η δημιουργία μιας κουλτούρας αναφοράς/καταγγελίας περιστατικών βίας και όχι η αποσιώπησή τους.
Καλούμε τους πολίτες να συμμετάσχουν στη δράση μαζί με τους μαθητές και τις μαθήτριες και να ενώσουμε όλοι/ες μαζί τις φωνές μας ενάντια στη βία.