Συγκίνηση και θαυμασμό προκάλεσε στο πολυπληθές εκκλησίασμα του Αγίου Κωνσταντίνου Τρικάλων η αναφορά στην Πρωτοχρονιά των ξεριζωμένων και εκδιωγμένων Ελλήνων της Μικράς Ασίας του 1930.
Μια ιδιαίτερη κατηγορία καλάντων είναι τα ιστορικά κάλαντα. Αυτά δηλαδή που μέσα στους στίχους τους, πέρασαν ιστορικά γεγονότα, αφτιασίδωτα, όπως τα καταλάβαινε ο λαός.
Και πιο ιδιαίτερα αυτών, είναι τα κάλαντα των Ελλήνων προσφύγων, τα λεγόμενα «προσφυγικά κάλαντα».
Με τα προσφυγικά κάλαντα έκλεισε το εμπνευσμένο αφιέρωμα που είχε ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Τρικάλων π.Νικόλαος Δαλαγιώργος για να τιμήσουν τα 100 Χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης με το σύνθημα ΔΕΝ ΞΕΧΝΏ 100 ΧΡΌΝΙΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΉ.
Οι Φωκιανοί πρόσφυγες μέσα από τα «προσφυγικά κάλαντα» εκφράζουν τον κατατρεγμό τους, τόσο στον πρώτο διωγμό, του 1914, όσο και στον οριστικό ξερριζωμό τους το 1922, όταν σβήνει οριστικά και κάθε ελπίδα τους για επαναπατρισμό.
Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά, δεν έχομε παρηγοριά
κι αρχή καλός μας χρόνος εξορίστηκεν ο κόσμος.
Κι εκεί που ήρθε ο Χριστός, ήρθε κεμαλικός στρατός
μες στην Μικρά Ασία και μας κάναν εξορία.
Και που να στήσομε φωλιά, ωσάν τα έρημα πουλιά.
Όλοι μας κυνηγούνε, και δε θένε να μας δούνε.
Στην Πόλη στην Αγιά Σοφιά, θα στήσουμε καμπάνες να βγουν τα μισοφέγγαρα,
να στηριχτούν λαμπάδες, να βγουν οι Τούρκοι απ’ τα τζαμιά, να φύγουν κι οι χοτζάδες να ‘ρθουν τα ελληνόπαιδα, με τους Πατριαρχάδες.
Τότες θα ‘χομε ελπίδα πως θα πάμε στην πατρίδα.
Και του χρόνου, εις έτη πολλά!
