Μετά από τρεις γύρους διαβουλεύσεων για το σχηματισμό κυβέρνησης, κανένα κόμμα δεν έχει κατορθώσει ακόμη να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία, με αποτέλεσμα η Ιταλία να συμπληρώνει περισσότερο από δύο μήνες ακυβερνησίας, μετά τις εκλογές, της 4ης Μαρτίου.
Έναν μήνα περίπου, πριν από τις Ιταλικές Εκλογές, ο γιατρός και Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνων Χρίστος Χ. Λιάπης, είχε σύντομη συζήτηση με τον πρώην Πρωθυπουργό της Ιταλίας Ενρίκο Λέττα, στο Gala του Economist στην Αθήνα.
Έναν μήνα, λοιπόν, πριν το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του κ. Λέτα δει το ποσοστό του να υποχωρεί στο 19,4%, ο Δρ. Λιάπης, χρησιμοποίησε αποστροφές του Νικολό Μακιαβέλι, στη σύντομη στιχομυθία του με τον Ιταλό πρώην Πρωθυπουργό, αναφέροντας χαρακτηριστικά: “Δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε “ποιος θα μας κυβερνήσει”, συμφωνα με τον Καρλ Πόπερ, αλλά πώς θα οργανώσουμε τις πολιτικές πρακτικές και τους θεσμούς, έτσι ώστε να φράξουμε τον δρόμο στο κακό, τη διαφθορά ή τους ανίκανους ηγέτες και να τους εμποδίσουμε να κάνουν σοβαρή ζημιά. Αμείλικτα και άκαμπτα, οι ρεαλιστές δεν παραβλέπουν τα όρια της ανθρώπινης υπόστασής μας. Αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος, ο οποίος εξηγεί το γιατί ύστερα από σχεδόν 500 χρόνια, ακόμη στοχαζόμαστε “συντροφιά με τον Νικολό Μακιαβέλι”, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στον συλλογικό τόμο «Ο Machiavelli στο σύγχρονο Marketing και Management» επιμέλειας των Χάρις, Λοκ και Ριζ”
Τρεις μήνες μετά τη συνάντησή μου με τον Ιταλό πρωην Πρωθυπουργό και διεθνώς αναγνωρισμένο statesman, θα ήθελα να σημειώσω πως ο Μακιαβέλλι πέθανε φτωχός, παρά τα μεγάλα αξιώματα στα οποία ευδόκησε να ανέλθει όσο ζούσε. Ο γιος του Πέτρος έγραψε: «Ο πατέρας μας μάς άφησε σε άκρα πενία». Όσο και αν φαίνεται παράξενο, ο δεξιοτέχνης αυτός των πολιτικών και στρατηγικών ελιγμών, αυτό το για πολλούς αποκρουστικό τέρας της ιταλικής δημόσιας ζωής του 14ου αιώνα, αλλά και της διαβόητης αποστροφής, «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», δεν χρησιμοποίησε τη, συχνά σκληρώς ασκούμενη, εξουσία του για προσωπικό πλουτισμό. Πρέσβευε επίσης, όσο και αν μας φαίνεται παράξενο, πως το καλύτερο πολίτευμα είναι η Δημοκρατία, ενώ αφιέρωσε τη ζωή του στη θεμελίωση της ενότητας των κρατιδίων της Ιταλικής χερσονήσου, που μέχρι τότε σπαράσσονταν από εμφύλιες διενέξεις. Στη διάρκεια της περιπετειώδους πολιτικής του ζωής, ο Μακιαβέλλι γνώρισε διώξεις, εξορίες και φυλακίσεις από φίλους και εχθρούς της παράταξής του. Διέβη τη δικιά του πολιτική έρημο της αποδοκιμασίας και της απομόνωσης, την οποία κατόρθωσε να μετατρέψει σε γόνιμο πνευματικό έδαφος έξοχης πολιτικής και κοινωνικής αναλυτικής σκέψης που, ακόμη και σήμερα επηρεάζει πολιτικούς, στρατιωτικούς, αναλυτές, επικοινωνιολόγους και λοιπούς ταγούς του δημόσιου βίου. Αλλά όλα αυτά είναι από ένα ακόμη παλαιότερο άρθρο μου, που ειχε δημοσιευθεί στη lifo, λίγο πριν τις -κατά τη γνώμη μου και κατά τη γνώμη της πλειοψηφίας των Ελλήνων- καταστροφικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015…..
Χρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD
Ψυχίατρος, Διδακτωρ Παν/μίου Αθηνων