Η ολοκλήρωση των έργων του Άνω Αχελώου
είναι η μοναδική λύση για την επίλυση του οικολογικού και αρδευτικού προβλήματος της Θεσσαλίας
Εδώ και πολλά χρόνια οι θεσσαλικές οργανώσεις προτείνουν την αξιοποίηση του ταμιευτήρα (λίμνης) Συκιάς και της σήραγγας μεταφοράς υδάτων Πευκόφυτου από τον Αχελώο προς τη Θεσσαλία, ως την βέλτιστη λύση αντιμετώπισης της σημερινής οδυνηρής πραγματικότητας των υδατικών ελλειμμάτων της Θεσσαλίας.
Οι ισχυρισμοί μας είναι απόλυτα τεκμηριωμένοι για τους κάτωθι λόγους :
α) Το φράγμα Συκιάς είναι ημιτελές, η πρόοδος εκτέλεσης του φυσικού αντικειμένου ξεπερνά το 60% και η απαιτούμενη δαπάνη ολοκλήρωσης των έργων Πολιτικού Μηχανικού (χωρίς τον ΥΗ Σταθμό) υπολογίζεται στα 150-200 εκ. ευρώ (ήδη έχουν αποροφηθεί, σε σημερινές τιμές – κατ’ εκτίμηση, με βάση τα στοιχεία των υπηρεσιών του Υπουργείου Υποδομών – περίπου 230 εκ. Ευρώ).
β) Αντίστοιχα η σήραγγα μεταφοράς υδάτων (Πευκόφυτου) έχει εκτελεστεί σε ποσοστό 85%, έχει διανοιχθεί πλήρως (17,5 χλμ) και έχει κατά το 1/3 επενδυθεί εσωτερικά. Απομένουν κυρίως οι εργασίες επένδυσης του υπόλοιπου τμήματος και η δαπάνη τους εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 60-65 εκ. ευρώ.
Αθροιστικά τα δύο αυτά έργα (ταμιευτήρας και σήραγγα) απαιτούν περίπου 260 εκ. ευρώ έως την ολοκλήρωσή τους.
γ) Πριν την επανέναρξη των έργων αυτών απαιτείται η εκ εν νέου αδειοδότησή τους (νέα τεχνική μελέτη για την προστασία του μοναστηριού Αγ. Γεωργίου Μυροφύλλου, νέα Μελέτη περιβαλ-λοντικών επιπτώσεων, νέοι περιβαλλοντικοί όροι), όπως άλλωστε έγινε από τη ΔΕΗ για τη Μεσοχώρα, με βάση τις υποδείξεις της απόφασης 26/2014 του Συμβουλίου Επικρατείας.
Ο συνολικός χρόνος (αδειοδότηση και εργασίες ολοκλήρωσης) αναμένεται να ανέλθει στα 5-8 έτη (ανάλογα με την πολιτική βούληση και τους ρυθμούς που θα κινηθούν οι μηχανισμοί). Ας σημειωθεί ότι από τον Ιανουάριο του 2015 (Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) η ΔΕΗ, επιλέγοντας να «τρέξει» το θέμα της Μεσοχώρας, έλαβε ήδη την αδειοδότηση, παρότι ο Υπουργός Υποδομών κ. Σπίρτζης, ακολουθώντας τα ιδεολογήματα του κόμματος, επέδειξε απαράδεκτη αδιαφορία για τη Συκιά, παρά τις διάφορες, παραπλανητικές όπως αποδείχθηκε, διαβεβαιώσεις του στη Βουλή (Δεκέμβριος 2015) , στην Καρδίτσα (2017) κλπ.
δ) Ο κ. Πρωθυπουργός ανακοίνωσε στη Λάρισα ότι θα εξεταστεί η ολοκλήρωση της Συκιάς ως υδροηλεκτρικού έργου. Ανάλογες δηλώσεις έκαναν και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (δες βουλευτή Καρδίτσας κα Βράντζα – ΜΜΕ 11/10/17) η οποία δήλωσε ότι η Συκιά «θα ολοκληρωθεί ώστε (να παραχθεί) πολύτιμη για τη χώρα καθαρή ηλεκτρική ενέργεια».
Εκτός όμως από τις δυνατότητες που προσφέρει ο ταμιευτήρας Συκιάς στο οικολογικό πρόβλημα και στην παραγωγή ΥΗ Ενέργειας, μπορεί να ανταποκριθεί στην απαίτηση της οδηγίας 60/2000, ότι για κάθε υδατικό διαμέρισμα πρεπει να υπάρχει ταμίευση ως απόθεμα ασφαλείας για περιπτώσεις κρίσεων λειψυδρίας. Πραγματικά η Συκιά αποτελεί ιδανική επιλογή για κάτι τέτοιο, οπότε, πέραν της θεσμικής υποχρέωσης, όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για την αντιμετώπιση προβλημάτων σε περίπτωση κρίσης οφείλουν να το αποδεχθούν.
ε) Συνοπτικά, όπως διαμορφώνεται η σημερινή πραγμα-τικότητα, η ολοκλήρωση των έργων της Συκιά αποτελεί την βέλτιστη λύση, την πιο οικονομική και γενικά την μοναδική ελπίδα σχετικά με τη απαιτούμενη ταχεία ανταπόκριση στις υδατικές ανάγκες της Θεσσαλίας, του Πηνειού και των υπόγειων υδροφόρων.
Στο σημείο αυτό σημειώνουμε ότι είναι απολύτως υποκριτικά τα «ερωτήματα» που διατυπώνονται στα ΜΜΕ από στελέχη του κυβερνητικού χώρου για την περίπτωση μεταφοράς υδάτων από τον Αχελώο, όπως π.χ. «με ποια υποδομή θα διοχετευθεί το νερό στον τόπο χρήσης». Είναι υποκριτικό καθώς είναι γνωστό πως τα έργα μεταφοράς υδάτων σε όλη τη πεδιάδα της Θεσσαλίας και στα επίμαχα σημεία της λεκάνης Πηνειού, από όπου κι αν προέρχεται το νερό, είτε προέρχονται από τον Αχελώο είτε από οποιονδήποτε περιμετρικό ταμιευτήρα, υποχρεωτικά θα πρέπει να κατασκευασθούν και μάλιστα θα είναι παρομοίου μεγέθους και κόστους, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσης τους.
στ) Πολύ συχνά κατά τον διάλογο που αναπτύχθηκε έγινε από πολλούς κυβερνητικούς παράγοντες (και όχι μόνο) η επίκληση των «έξι αποφάσεων του ΣτΕ κατά της εκτροπής Αχελώου». Ειδικά ο κ. Φάμελλος προέβη σε μία καινοφανή διατύπωση περί «νομικής ασφάλειας» του Σχεδίου που παρουσίασε, θεωρώντας ότι εάν επέλεγε την μεταφορά υδάτων από τη Συκιά θα κινδύνευε το σχέδιο αυτό να απορριφθεί.
Με όλο το σεβασμό στον κ. Υπουργό, θα μας επιτραπεί να πούμε ότι αυτό το «σκεπτικό» είναι υποκριτικό και αποπροσανατολιστικό.
Καταρχάς το ΣτΕ στις αποφάσεις του επανειλημμένα απέρριψε τις ποικίλες οικολογικές αιτιάσεις για δήθεν καταστροφικές επιπτώσεις από τα έργα του Άνω Αχελώου, κάτι που ο Υπουργός «κάνει» πως αγνοεί. Υπενθυμίζουμε την απόφαση του 2001, με εισηγητή τον μετέπειτα Πρόεδρο του ΣτΕ κο Μενουδάκο, όπου όλες αυτές οι αιτιάσεις απορρίφθηκαν και η ολομέλεια εξέδωσε ακυρωτική απόφαση με μοναδική αιτιολογία ότι η στάθμη της λίμνης επηρέαζε το μοναστήρι Αγ. Γεωργίου. ΤΙΠΟΤΕ ΑΛΛΟ. Ομοίως το 2009 το ΣτΕ εξέδωσε άλλη ακυρωτική απόφαση, όχι βεβαίως αποδεχόμενο τις «αιτιάσεις των Οικολόγων», αλλά διότι η χώρα μας δεν είχε εφαρμόσει, ως όφειλε, την οδηγία 60/2000 για τα ύδατα και δεν είχε εκπονήσει τα Σχέδια Διαχείρισης με τις προβλεπόμενες διαδικασίες.
Το ίδιο ισχύει και για την σχετικά πρόσφατη, επίσης ακυρωτική, απόφαση 26/2014, όπου όμως το ΣτΕ ξεκαθάρισε τι ακριβώς απαιτεί ώστε να μπορεί να υπάρξει νόμιμη περιβαλ-λοντική αδειοδότηση για τα έργα. Η ΔΕΗ, όπως προαναφέραμε αξιοποιώντας αυτή την ακυρωτική απόφαση, έκανε τη δουλειά της. Ας την κάνει λοιπόν και το Υπουργείο Υποδομών και ας αφήσουν κατά μέρος τις προφάσεις.
Και κάτι ακόμη. Αρκετές φορές ακούσαμε, ειδικά από τον κ. Φάμελλο, ότι «εκκρεμεί» και μία απόφαση του ΣτΕ κατά του ισχύοντος από το 2014 Σχεδίου Διαχείρισης, επειδή αυτό προβλέπει την εκτροπή 250 εκ. κ.μ. από Αχελώο. Εδώ πια δεν πρόκειται μόνο για υποκρισία αλλά και για συνειδητή παραπλάνηση από έναν υπουργό που αποκρύπτει στοιχεία από τον θεσσαλικό λαό και τους φορείς που συμμετείχαν στο διάλογο. Ενημερω-θήκαμε λοιπόν από τους νομικούς ότι η εκδίκαση αυτής της προσφυγής αναβλήθηκε έως τώρα τουλάχιστον τρεις φορές μόνο και μόνο επειδή το Υπουργείο Περιβάλλοντος, προφανώς με άνωθεν εντολή ή τουλάχιστον εν γνώσει της πολιτικής του ηγεσίας, επί τρία χρόνια τώρα (!) ΔΕΝ προσκομίζει τον σχετικό φάκελο στον εισηγητή για να εκδικαστεί η υπόθεση !!
Επιτέλους λίγος σεβασμός στους πολίτες της Θεσσαλίας δεν βλάπτει.
Τσιώνας Βασίλειος
Πρόεδρος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας.