Στις 30 Σεπτεμβρίου στη γειτονική χώρα θα λάβει μέρος το δημοψήφισμα για την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Παρόλο που η διαφορά, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, είναι μικρή όπως όλα δείχνουν ο λαός των Σκοπίων θα επικυρώσει τη συμφωνία και έτσι το γειτονικό κράτος θα περάσει σε μια νέα εποχή που θα φέρει την αρχή των συζητήσεων για την ένταξη στην Βορειοατλαντική Συμμαχία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ποια θα είναι όμως τα συμφέροντα της Ελλάδας από την συγκεκριμένη αλλαγή στους συσχετισμούς ισχύος? Για να πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά, δεν υπάρχει νοήμων άνθρωπος που να πιστεύει πως η επίλυση του σκοπιανού ζητήματος είναι γεγονός επιζήμιο και για τα δύο κράτη. Ένα ζήτημα που απασχολεί για περισσότερο από 100 χρόνια την ευρύτερη περιοχή και αποτέλεσε ο λόγος για αιματοχυσία φαίνεται πως φτάνει στο τέλος του. Η Ελλάδα και τα Σκόπια πλέον θα είναι ένας δυνατός συμμαχικός δεσμός, σε στρατιωτικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο και ως αποτέλεσμα η ευημερία και η ειρήνη θα έρθουν να εδραιωθούν στην τόσο αιματοβαμένη γεωπολιτική περιοχή των Νότιων Βαλκανίων.
Το γεγονός πως υπήρξε συμφωνία για το σκοπιανό ζήτημα, δεν σημαίνει πως η Ελλάδα βγαίνει κερδισμένη από όλο αυτό. Το ότι επήλθε συμφωνία μετά από τόσα χρόνια είναι θετικό, παρόλα αυτά κατά την δική μου άποψη, το περιεχόμενο της συμφωνίας είναι αισχρό. Η ελληνική πλευρά επιμένει πως ο αλυτρωτισμός των Σκοπίων θα πάψει να υφίσταται ύστερα από την αλλαγή του συντάγματος της γειτονικής χώρας, όμως πως θα συμβεί αυτό όταν η Ελλάδα αναγνωρίζει με την συγκεκριμένη συμφωνία την μακεδονική γλώσσα και εθνότητα; Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, σε ομιλίες για την καμπάνια του δημοψηφίσματος επιμένει να τονίζει πως τα Σκόπια ‘’κέρδισαν’’ και οι αγώνες του παρελθόντος για την ‘’μακεδονική’’ τους καταγωγή έληξαν νικηφόρα.
Ο αλυτρωτισμός σαν έννοια έχει να κάνει με μια εθνικιστική προσπάθεια για την απελευθέρωση των ομοεθνών που ζούνε σε περιοχές μακριά από την μητρόπολη. Γεγονός που με κάνει να αναρωτιέμαι: Οι Έλληνες Μακεδόνες (σ.σ. το γεγονός ότι πρέπει να προσδιορίζω την έννοια το αντιλαμβάνεστε και μόνοι σας ότι χάσαμε) θεωρούνται πολίτες των Σκοπίων που είναι μακριά από την μητρόπολη; Δεν ξέρω αν η σκοπιανή πλευρά θα κινηθεί προς μια τέτοια κατεύθυνση, αλλά πώς ακριβώς ο ιρεδεντισμός απαλήφθηκε μέσω αυτής της συμφωνίας;
Εν τέλει, μετά και τη δημοσίευση των Wikileaks πριν λίγες εβδομάδες, μια δημοσίευση που έλεγε πως η σκοπιανή πλευρά ζητούσε όλα όσα πήρε από το 2008, μας βάζει σε πολλαπλές σκέψεις. Τι διαπραγμάτευση έκανε η ελληνική πλευρά 10 χρόνια αργότερα, ή μάλλον διαπραγματεύτηκε καθόλου; Για ποιο λόγο η ελληνική πλευρά αποδέχτηκε όλα όσα απέρριπταν οι προηγούμενες κυβερνήσεις της Ελλάδας; Γιατί ατιμάστηκε έτσι η μακεδονική καταγωγή των Ελλήνων των οποίων οι πρόγονοι έχυσαν το αίμα τους για το συγκεκριμένο θέμα;
Κατά την άποψή μου, το ζήτημα λύθηκε επιζήμια για την Ελλάδα, λόγω αδυναμίας σωστής διαπραγμάτευσης της δικής μας πλευράς. Και πολύ φοβάμαι το πως μπορεί να χειριστεί η συγκεκριμένη κυβέρνηση το ζήτημα του Κοσσόβου, την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης, το Κυπριακό και το ζήτημα των μουσουλμάνων της Θράκης…
Παναγιώτης Δήμος
Τελειόφοιτος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών (Πολιτικών Σπουδών και διπλωματίας)
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας