Ο μαιευτήρας-γυναικολόγος Αλέξιος Καββαδίας μιλάει στο trikalavoice.gr για ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σήμερα.
Τι ονομάζουμε δυσμηνόρροια;
Πρόκειται για ένα σύνολο συμπτωμάτων, κυρίως πόνου χαμηλά στην κοιλιά, που σχετίζονται με την έμμηνο ρύση. Πολλές γυναίκες έχουν συμπτώματα λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως (περιόδου). Για κάποιες γυναίκες τα συμπτώματα είναι τόσο έντονα που εμποδίζουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Οι πόνοι της περιόδου μπορεί να προέρχονται από μη φυσιολογικά αίτια όπως ενδομητρίωση, αδενομύωση ή ινομυώματα (δευτεροπαθής δυσμηνόρροια). Η δυσμηνόρροια που οφείλεται σε φυσιολογικούς σπασμούς της μήτρας (πρωτοπαθής) τείνει να βελτιώνεται με την πάροδο των χρόνων ή μετά από εγκυμοσύνη.
Πώς προκαλείται η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια;
Η μήτρα είναι ένας μυς που συστέλλεται και διαστέλλεται. Οι σπασμοί της μήτρας είναι πιο δυνατοί στην περίοδο. Οι σπασμοί αυτοί προκαλούνται λόγω της επίδρασης συγκεκριμένων ορμονών που ονομάζονται προσταγλανδίνες. Η μήτρα συσπάται προκειμένου να αποβληθεί το αίμα της εμμήνου ρύσεως. Οι σπασμοί οδηγούν σε προσωρινή παύση της αιμάτωσης της μήτρας, μειώνοντας έτσι το οξυγόνο στα κύτταρα του μυ και προκαλώντας έτσι έντονο πόνο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της πρωτοπαθούς δυσμηνόρροιας;
Το τυπικό χαρακτηριστικό της δυσμηνόρροιας είναι ο πόνος που έρχεται και φεύγει χαμηλά στην κοιλιά (υπογάστριο). Ο πόνος συχνά εξαπλώνεται στους γοφούς και στη μέση. Στις περισσότερες γυναίκες αρχίζει λίγο πριν την περίοδο και διαρκεί 1-3 μέρες. Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι: πονοκέφαλος, αίσθημα κούρασης, ζαλάδες, πόνος στο στήθος, πρήξιμο, ναυτία, διάρροια και συναισθηματικές διαταραχές.
Πώς αντιμετωπίζεται η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια;
Κρατήστε την κοιλιά σας ζεστή. Η υψηλή θερμοκρασία στην περιοχή της μήτρας καταπραΰνει τον πόνο.
Παυσίπονα. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (π.χ. Ponstan, Nurofen κ.λ.π.) εμποδίζουν την έκκριση προσταγλανδινών και άρα μειώνουν τα συμπτώματα της δυσμηνόρροιας. Φροντίστε να πάρετε το παυσίπονο πριν αρχίσει ο πόνος να γίνεται έντονος. Καλό είναι να λαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Για παράδειγμα πρωί και βράδυ για τις πρώτες 2 μέρες. Συμβουλευτείτε το γυκαικολόγο σας.
Αντισυλληπτικά μέσα (πχ. τα αντισυλληπτικά χάπια ή τοποθέτηση ενδομητρικής συσκευής λεβονοργεστρέλης). Η προγεστερόνη που περιέχεται στα αντισυλληπτικά μέσα, μειώνει το πάχος του ενδομητρίου και χρησιμεύει ως αντισυλληπτική μέθοδος, αλλά δρα πολύ αποτελεσματικά και κατά της δυσμηνόρροιας.
Αθληθείτε. Έχει αποδειχθεί ότι οι γυναίκες που αθλούνται υποφέρουν σπανιότερα από δυσμηνόρροια.
Συμπληρώματα διατροφής. Μελέτες δείχνουν ότι η βιταμίνη Ε, τα Ω3 λιπαρά και το μαγνήσιο βοηθούν στην ανακούφιση της δυσμηνόρροιας.
Αποφύγετε το κάπνισμα. Έχει παρατηρηθεί ότι η δυσμηνόρροια είναι πιο συχνή στις καπνίστριες.
Από τι προκαλείται η δευτεροπαθής δυσμηνόρροια;
Δευτεροπαθή δυσμηνόρροια ονομάζουμε τη δυσμηνόρροια που δεν οφείλεται σε φυσικά αίτια, αλλά έχει παθολογικό υπόβαθρο.
Συνήθως προκαλείται από:
Ενδομητρίωση. Πρόκειται για μια πάθηση στην οποία το ενδομήτριο αναπτύσσεται σε έκτοπες θέσεις, πέραν του εσωτερικού της μήτρας- κυρίως στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες και γενικότερα στην πύελο.
Ινομυώματα. Είναι καλοήθεις όγκοι της μήτρας.
Αδενομύωση. Είναι μια καλοήθης πάθηση της μήτρας που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη έκτοπου ενδομήτριου ιστού μέσα στο μυομήτριο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της δευτεροπαθούς δυσμηνόρροιας;
Το βασικό σύμπτωμα είναι και εδώ ο έντονος πόνος χαμηλά στην κοιλιά τις μέρες της περιόδου. Απευθυνθείτε στον γιατρό σας εάν:
Υπάρχει διαφορά στον πόνο της περιόδου σε σχέση με παλαιότερα.
Ο πόνος μπορεί να είναι πιο έντονος και μεγαλύτερης διάρκειας.
Σε μερικές γυναίκες με κάποια από τις παραπάνω παθολογικές καταστάσεις, ο πόνος αρχίζει κάποιες μέρες πριν την περίοδο και επιμένει σε όλη τη διάρκεια της περιόδου.
Έχετε αίμα μεταξύ περιόδων.
Έχετε περισσότερο αίμα από ότι παλιότερα.
Πονάτε κατά τη σεξουαλική επαφή.
Έχετε μη φυσιολογικές κολπικές εκκρίσεις
Πώς αναγνωρίζονται τα αίτια της δευτεροπαθούς δυσμηνόρροιας;
Με τη γυναικολογική εξέταση
Με το διακολπικό υπερηχογράφημα.
Με λαπαροσκόπηση ή υστεροσκόπηση. Είναι επεμβατικές ενδοσκοπικές μέθοδοι που επιτρέπουν τον άμεσο έλεγχο της μήτρας των ωοθηκών και των σαλπίγγων.
Πώς θεραπεύεται η δευτεροπαθής δυσμηνόρροια;
Η αντιμετώπιση είναι αιτιολογική, δηλαδή εξαρτάται από το αίτιο που την προκαλεί.
Δρ. Καββαδίας Αλέξιος
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων
Συγγρού 28 και Φλέμινγκ, (άνωθεν Euromedica), Τρίκαλα
Τηλ. 2431025190