Ολοκληρώθηκε την Τετάρτη 03/02/2020 το ευρέως γνωστό και πολύπαθο πρόγραμμα ‘’ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ’’. Στόχος του προγράμματος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών για μικρότερη ανάγκη κατανάλωσης ενέργειας. Πολύτιμο βοήθημα στους καιρούς που διανύουμε για την συντριπτική πλειοψηφία των κατοικιών. Εκτός από την ενεργειακή εξοικονόμηση είναι και μια ευκαιρία συντήρησης των κατοικιών και βελτίωση της καθημερινότητας των ιδιοκτητών τους. Σε πολλές περιπτώσεις δε, λειτουργεί ως ευκαιρία για ολική ανακαίνιση κτιριακών μονάδων, και επιμήκυνση της βιωσιμότητάς τους.
Το πρόγραμμα είχε συγκεκριμένο προϋπολογισμό, με βασική προϋπόθεση ένταξης ενός ωφελούμενου την υποβολή της δήλωσης και δέσμευσης πόρων έως την εξάντληση τους. Το τεράστιο ενδιαφέρον της κοινωνίας οδήγησε σε ένα αγώνα δρόμου όλους όσους ασχολήθηκαν με το πρόγραμμα, ώστε να μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητες επιτυχούς ένταξης. Αυτό δυστυχώς δημιούργησε πολλά αρνητικά φαινόμενα, ευρέως γνωστά, με αποκορύφωμα καταγγελίες για παράνομα ή όχι λογισμικά, καθώς και διασπορά αιτήσεων από γραφεία σε όλη την επικράτεια. Αυτό οδήγησε τεράστιο αριθμό ενδιαφερόμενων να βρίσκονται στην πλατφόρμα του προγράμματος, δημιουργώντας ασφυκτικές συνθήκες και δυσλειτουργίες, καθιστώντας τελικά την επιτυχή υπαγωγή μιας αίτησης σχεδόν καθαρό θέμα τύχης.
Το τέλος της διαδικασίας υπαγωγών αιτήσεων, βρίσκει λαβωμένους μηχανικούς και ιδιοκτήτες και την αγορά ανάστατη. Ο κανόνας firt in first out δημιούργησε τα φαινόμενα που συνοπτικά αναφέραμε παραπάνω. Δυστυχώς αυτή ήταν η τρίτη συνεχόμενη φορά που το δημοφιλές πρόγραμμα έτρεξε με αυτόν τον τρόπο. Δεν διορθώθηκε αυτή η δομική του αστοχία και τα προβλήματα έχουνε πλέον γιγαντωθεί. Για πολλούς ωφελούμενους, είναι η τρίτη συνεχόμενη φορά που αποτυγχάνουν να εγκριθούν. Μιλάμε για ανθρώπους που στην συγκεκριμένη συγκυρία χρειάζονται το πρόγραμμα όσο ποτέ άλλοτε.
Το πρόγραμμα αυτό τελείωσε όμως θα συνεχίσει κάποιο άλλο. Το νέο θα πρέπει να προκύψει από ένα πολύ αναλυτικό διάλογο. Είναι ανάγκη να υπάρξουν άλλα κριτήρια για την επιλεξιμότητα ή όχι μια αίτησης και όχι ο παράγοντας ταχύτητα υποβολής. Ζητήματα όπως παλαιότητα ακινήτου, ενεργειακή αναβάθμιση, εισόδημα ωφελούμενου, τοπικές κλιματολογικές συνθήκες, θα πρέπει να συνυπολογιστούν. Υπάρχουν πολλές προτάσεις στο τραπέζι και πολλές σκέψεις για την συνέχεια. Αξιόλογη πρόταση έρχεται από μια ομάδα Θεσσαλών μηχανικών που έχει ήδη δημοσιευτεί. Όλοι οι φορείς που έχουν πεδίο εφαρμογής στο συγκεκριμένο αντικείμενο θα πρέπει να πάρουν θέση, και υπό την σκέπη του Υ.Π.ΕΝ να δημιουργηθεί μια νέα δομή, που θα χαράσσει την στρατηγική της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών της χώρας μας τα επόμενα δέκα ή και περισσότερα χρόνια. Είναι ορατός όμως ο κίνδυνος επανάληψης λαθών, αν αυτή η διαδικασία επισπευσθεί χρονικά υπό το πρίσμα της άμεσης δημιουργίας νέου κύκλου αιτήσεων. Όσον αφορά την ηλεκτρονική πλατφόρμα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να εξασφαλιστεί το αδιάβλητό της χωρίς να αιωρείται καμία υπόνοια παράκαμψής της από τον οποιονδήποτε.
Μέχρι να δημιουργηθεί η νέα δομή, υπάρχει τεράστια ανάγκη αποσυμπίεσης της αγοράς. Από τα μέχρι τώρα στοιχεία στου Υ.Π.ΕΝ, προκύπτει ότι περίπου ένας στους τρείς ενδιαφερόμενους κατάφερε να εγκριθεί. Υπάρχει λοιπόν μια δεξαμενή ωφελούμενων, με την πικρία ότι κάνανε μεν αίτηση αλλά δεν καταφέρανε χρονικά να την ολοκληρώσουν και να δεσμεύσουν τους πόρους. Είναι σίγουρο ότι τα ήδη δεσμευμένα κεφάλαια του προγράμματος δεν θα αξιοποιηθούν στο 100,00 %. Είναι επίσης σίγουρο ότι στο προηγούμενο χρονικά πρόγραμμα (Εξοικονομηση κατ’οίκον ‘Β κύκλος) δεν έχουν απορροφηθεί οι πόροι στο 100,00 %. Αυτά λοιπόν τα κονδύλια, σε συνδυασμό με ήδη υπάρχοντα, είτε από προγράμματα ΕΣΠΑ, είτε από επιμέρους προγράμματα περιφερειών, είτε από την χρηματοδότηση για τον επόμενο κύκλο του εξοικονομώ (1 δις. Ευρώ σύμφωνα με εξαγγελίες), είτε ακόμη και από το ταμείο των προστίμων για την τακτοποίηση αυθαιρέτων θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα γέφυρα και να ενταχθούν αυτοί που έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν αίτηση και να πάρουν αριθμό. Με πρόχειρους υπολογισμούς, σύμφωνα με ανακοινώσεις του υπουργείου για τις υποβληθείσες αιτήσεις, τα ανωτέρω κεφάλαια φτάνουν για την κάλυψη όλων των εκκρεμών αιτήσεων. Ένα τέτοιο πρόγραμμα – γέφυρα έγινε στο αντίστοιχο Εξοικονόμηση κατ’οίκον Α’ κύκλος και δούλεψε προς όφελος όλων. Υπάρχει λοιπόν προηγούμενο και θα πρέπει να εξεταστεί και τώρα αυτή η πιθανότητα. Η διοχέτευση πόρων από το επόμενο πρόγραμμα στο τρέχον, θα δώσει πολύτιμο χρόνο σε όλους τους εμπλεκόμενους (Υπουργείο, μηχανικούς κ.λ.π) ώστε να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα. Είναι μια δίκαιη ενδιάμεση λύση και κατά την άποψή μας ηθικά σωστή.
Σήμερα λοιπόν θα πρέπει να εξεταστεί η λύση της αύξησης των κονδυλίων. Σήμερα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα σε ανθρώπους που προσπαθούν να υπαχθούν εδώ και 2 χρόνια και ολοκληρώσουν αυτό τον αγώνα. Σήμερα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στους μηχανικούς να βάλουν μια τελεία στην συνεχόμενη προσπάθειά τους. Σήμερα πρέπει να τερματίσει μια διαδικασία που έφερε πολύ κόσμο σε οριακό σημείο. Σήμερα πρέπει να ενισχυθεί η αγορά. Σήμερα χρειάζεται να δοθεί χρόνος ώστε αύριο να είμαστε έτοιμοι, και να συνεχίσουμε την μακροχρόνια προσπάθεια για να ξεφύγουμε από την ενεργειακή ένδεια, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής μας προστατεύοντας ταυτόχρονα το περιβάλλον.
Οι Μηχανικοί
ΖΑΦΕΙΡΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 124619
ΜΑΚΡΗ ΣΟΦΙΑ Μηχ/γος Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 92320
ΜΑΥΡΙΚΟΥ ΚΑΤΕΡΙΝΑ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 92214
ΠΟΛΥΖΟΥ ΣΟΦΙΑ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 90567
ΣΓΟΥΡΑΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 115749
ΣΚΡΕΚΑΣ ΒΑΙΟΣ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 79010
ΣΤΡΑΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 120261
ΤΖΙΩΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Μηχ/γος Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 72512
ΤΖΙΩΚΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Πολιτικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 76088