Του Αποστόλη Β.Παππά
Δημοτικού Συμβούλου
Δήμου Τρικκαίων.
Το ενεργειακό είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Όχι μόνον εθνικό, αλλά πανπλανητικό. Ίσως το πιο αιχμιακό. Το ύπατο. Εάν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, σε κάποιες δεκαετίες από τώρα ο πλανήτης γη δεν θα διαφέρει και πολύ από αυτόν της σελήνης. Ένας πλανήτης κάρβουνο, από το Βορρά μέχρι το Νότο και από την Ανατολή μέχρι τη Δύση. Ένας αφιλόξενος για τη ζωή τόπος. Ό,τι δημιούργησε η φύση σε εκατομμύρια χρόνια θα εξαφανισθεί σε σύντομο χρόνο. Οι οικολογικές ανισορροπίες θα είναι τρομακτικές. Η ζημιά που θα προκληθεί θα είναι αθεράπευτη. Ο Αρμαγεδδώνας θα μεταφερθεί από την οθόνη στο πλατώ της γης.
Πραγματικά όμως και όχι εικονικά. Θα ζήσουμε, εάν ζήσουμε, ανίδωτες στιγμές δευτέρας παρουσίας. Όσα δεινά γνώρισε αυτός ο πλανήτης, πόλεμοι, πανδημίες, φυσικές καταστροφές κλπ, θα μοιάζουν αθώα μπροστά στο επερχόμενο, αν αυτό δεν προληφθεί. Για να προληφθεί όμως, μια οδός υπάρχει.
Άμεση μεταστροφή από τη μαύρη στη πράσινη ενέργεια. Κάπου εδώ όμως αρχίζουν τα δύσκολα. Όταν ερωτώμεθα, εάν είμαστε υπέρ της πράσινης ενέργειας, αναφανδόν όλοι μας απαντούμε ναι. Με τη τεχνολογία που διαθέτουμε σήμερα, η πράσινη ενέργεια παράγεται από τη χρήση κυρίως τριών ανανεώσιμων πηγών, τον ήλιο, το νερό και τον αέρα. Που σημαίνει πολύ απλά, φωτοβολταϊκά πάρκα, υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ανεμογεννήτριες. Όταν όμως έρχεται η ώρα να γίνουν, και τύχει να γίνουν πλησίον μας, γιατί σε κενό χώρο δεν μπορούν να γίνουν, ξεσηκωνόμαστε. Τότε επαναστατεί η ‘’οικολογική μας συνείδηση’’ και βγαίνουν στην επιφάνεια οι ‘’περιβαλλοντικές μας ευαισθησίες’’. Όταν γίνονται μακριά μας λουφάζουν. Μακριά από εμάς, κι ας είναι και στον αδερφό μας. Έτσι όμως δεν γίνεται δουλειά. Επιστρατεύονται επιχειρήματα όπως αλλοίωση του περιβάλλοντος, τοπική οικολογική ανατροπή, αισθητική παραμόρφωση κλπ. Κατ’ αρχήν θα συμφωνήσω, ότι καμιά παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον δεν είναι παντελώς αθώα. Έχει τις παρενέργειες της.
Τα τρία μεγάλα φράγματα του ποταμού Γιανγκτέ στη Κίνα όπου και το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο, είχαν ως συνέπεια την εξαφάνιση ενός μοναδικού είδους δελφινιού του γλυκού νερού. Είναι προφανές, ότι όταν αποκόπτεις τη συνεχή ροή του ποταμού αυτό έχει συνέπειες στην υδρόβιο χλωροπανίδα. Καμμιά στιγμή όμως δεν πέρασε από το μυαλό των συντρόφων της Κίνας να γκρεμίσουν τα φράγματα. Όταν εγκαθίστανται φωτοβολταϊκά πάρκα και ανεμογεννήτριες, προφανώς και παραμορφώνεται ως ένα σημείο η αισθητική του χώρου . Συμφωνώ σε όλα αυτά. Δεν είναι ωραία η θέα μιας ανεμογεννήτριας σε μια βουνοκορφή, αλλά μήπως είναι καλύτερη η θέα του μανιταριού που υψώνεται από την καμινάδα μιας λιγνιτομονάδας; Όταν ένας άνθρωπος προσβάλλεται από γάγγραινα, τότε δεν βάζουμε ως πρώτη προτεραιότητα τα κινητικά προβλήματα και την αισθητική εικόνα που θα του δημιουργήσει ο ακρωτηριασμός του ποδιού του, αλλά βάζουμε ως πρώτη προτεραιότητα τη σωτηρία του. Ο πλανήτης μας πάσχει. Έχει προσβληθεί από κλιματική γάγγραινα.
Τόσο δύσκολο είναι να το κατανοήσουμε;
Όλα στη ζωή έχουν ένα τίμημα. Πολιτισμός με άθικτο το φυσικό περιβάλλον δεν γίνεται. Εάν θέλουμε άθικτο το περιβάλλον, τότε ας επιστρέψουμε στον πρωτογονισμό. Εάν συμφωνείται, μέσα και εγώ. Πράγματι, δύσκολη επιλογή. Ας έλθουμε όμως στο προκείμενο. Η κατασκευή του φράγματος της Μεσοχώρας ξεκίνησε το 1986 και ολοκληρώθηκε το 2001. Μέχρι σήμερα το κατασκευαστικό κόστος και τα διαφυγόντα κέρδη από τη μη λειτουργία του ίσως και να ξεπερνούν τα 600 εκατομμύρια ευρώ.
Επί πλέον, αποστερεί από τη χώρα μας μεγάλη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, και μάλιστα πράσινης, τη στιγμή που δεν είμαστε αυτάρκης και αναγκαζόμαστε να κάνουμε εισαγωγή από τις γειτονικές χώρες.
Τότε γιατί δεν ολοκληρώνεται; Ο λόγος που προβάλεται, είναι ότι οι αγωγές των κατακλυζομένων δικαιώνονται από το ΣΤΕ και φρενάρουν την ολοκλήρωση του. Αν θέλετε, κατανοώ και τους δύο. Οι δικαστές αποφασίζουν όπως επιβάλει και όσο τους επιτρέπει ο στενός ορίζοντας των νόμων, και όσοι εκ των κατακλυζομένων αντιδρούν, ενεργούν έτσι, επειδή τους καθοδηγεί το ιστορικό και συναισθηματικό φορτίο που κουβαλούν για την περιοχή τους. Κανείς δεν θέλει να δει τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε να χάνεται κάτω από τα νερά, ούτε και όσοι εκ των Μεσοχωριτών συμφωνούν με το έργο, αλλά ούτε και εγώ θα ήθελα να μου συμβεί κάτι παρόμοιο. Αφήνω στην άκρη τους λίγους επιτήδειους, που προσπαθούν να εκμεταλλευθούν την κατάσταση. Έρχονται όμως στιγμές που η ζωή βάζει αμείλικτα διλήμματα.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου το εθνικό και γενικώτερο συμφέρον υπερέχει του τοπικού και περιφερειακού. Τότε, δυστυχώς χρειάζονται θυσίες. Ιφιγένειες. Ο Αγαμέμνων δεν δίστασε να θυσιάσει την κόρη του, ό,τι πιο προσφιλές είχε, για να εξασφαλίσει ούριο άνεμο για τα πλοία των Ελλήνων. Στη προκειμένη περίπτωση είναι η πολιτεία που πρέπει να παίξει τον ρόλο του Αγαμέμνονα. Δεν επιτρέπεται να αδρανεί, ούτε να βολεύεται και να οχυρώνεται πίσω από δικαστικές αποφάσεις. Εάν έχει την πολιτική βούληση να ολοκληρωθεί το έργο, το πολιτικό της οπλοστάσιο και η πολιτική της εργαλειοθήκη είναι τόσο ισχυρά, που μπορεί να παρακάμψει τα όποια προσκόμματα. Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που δικαστικές αποφάσεις παρακάμπτονται από πολιτικές, εν ονόματι του ευρύτερου συμφέροντος.
Το καίριο ερώτημα λοιπόν είναι, εάν υπάρχει η αναγκαία πολιτική βούληση να προχωρήσει η λειτουργία του φράγματος.
Όλα τα υπόλοιπα, είναι άλλα λόγια να αγαπιόμαστε.
Την προηγούμενη κυβέρνηση, παρότι κάτι πήγε να γίνει και παρότι υπήρχαν φωνές υπέρ του έργου, τελικά, οπισθοβαρείς ιδεοληπτικές ακαμψίες και αγκυλώσεις τη χαλιναγώγησαν και η υπόθεση βάλτωσε. Από την παρούσα κυβέρνηση, η οποία κατά δήλωση της είναι οπαδός του φιλελεύθερου δόγματος, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα δοθεί λύση, σ’ ένα πρόβλημα το οποίο αν συνεχισθεί, μάλλον θα ξεπεράσει το μύθο που συνοδεύει το γεφύρι της Άρτας.
Αν ο Μεγαλέξανδρος δεν έλυνε τον γόρδιο δεσμό με το σπαθί του και αποφάσιζε να τον λύσει με τα χέρια, θα πάλευε μέχρι σήμερα. Ως μεγάλος ηγέτης όμως που ήτο, τον έλυσε με τον μοναδικό τρόπο που μπορούσε να λυθεί, καθ’ υπέρβαση βεβαίως των όσων προέβλεπε ο χρησμός.