Η ομιλία είναι η έμφυτη ικανότητα του ανθρώπου να εξωτερικεύει με λέξεις τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις σκέψεις του, ώστε να επικοινωνεί με τους συνανθρώπους του στα πλαίσια μιας γλωσσικής κοινότητας. Μολονότι η κατάκτηση της ομιλίας συντελείται χωρίς στοχευόμενη διδασκαλία, πλέον συχνά παρατηρούμε πως τα παιδιά έχουν δυσκολίες στην κατάκτησή της. Ωστόσο ακόμα και η κατεκτημένη ικανότητα της ομιλίας μπορεί να χαθεί από διάφορες αιτίες κατά τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου.
Η λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, την διάγνωση αλλά και την αποκατάσταση των διαταραχών επικοινωνίας, λόγου (γραπτού και προφορικού), ομιλίας, φωνής, μάσησης και κατάποσης σε παιδιά αλλά και ενήλικες όποια και αν είναι η αιτία αυτών των διαταραχών (είτε δηλαδή τα αίτια είναι νευρολογικά, εξελικτικά ή λειτουργικά).
Η λογοθεραπεία αποσκοπεί στην ανάπτυξη της εξωλεκτικής και λεκτικής επικοινωνίας, την παραγωγή του προφορικού και γραπτού λόγου και την καθαρότητα της ομιλίας και της φωνής. Η λογοθεραπεία έχει τη δυνατότητα να προλαμβάνει και να αντιμετωπίζει αποκλίσεις σε αυτούς τους τομείς από τη βρεφική έως τη γεροντική ηλικία.
Ποιος ο ρόλος του Λογοπαθολόγου;
Ο ρόλος και οι υπευθυνότητες του Λογοπαθολόγου καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα. Αρχικά ο λογοθεραπευτής είναι υπεύθυνος για την πρόληψη, την αξιολόγηση και τη διάγνωση διαταραχών του λόγου, ομιλίας, φωνής και κυρίως της επικοινωνίας. Με βάση τα αποτελέσματα, καταρτίζει και εκτελεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα λογοθεραπευτικής αγωγής με στόχο την αντιμετώπιση και αποκατάσταση της διαταραχής. Είναι μέλος μιας πολυθεματικής ομάδας (π.χ. γιατρό, ψυχολόγο, φυσιοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, ειδικό παιδαγωγό κ.λπ.) για μία καλύτερη και σφαιρική αντιμετώπιση του περιστατικού. Παράλληλα δρα και σε ρόλο συμβούλου, κάνοντας συμβουλευτικές προς τους γονείς και το άμεσο περιβάλλον του ατόμου. Τέλος διαφωτίζει το κοινό με στόχο την πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση.
Πιθανές δυσκολίες – διαταραχές σε παιδία:
- Καθυστέρηση στην εξέλιξη του λόγου: Το παιδί παρουσιάζει μία αργοπορία στην εξέλιξη του λόγου σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Η αργοπορία αυτή επηρεάζει όλους του τομείς του λόγου, το λεξιλόγιο, τη γραμματική, και την κατανόηση.
- Ειδική Γλωσσική Διαταραχή: Είναι μία αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από αργό ρυθμό γλωσσικής ανάπτυξης και έχει ως βασικό χαρακτηριστικό την έντονη δυσκολία στην χρήση των λειτουργικών μορφημάτων π.χ. άρθρα , προθέσεις και της γραμματικής μορφολογίας π.χ. καταλήξεις. Παρουσιάζεται σε ποσοστό 7% του πληθυσμού.
- Πραγματολογικές Διαταραχές: Διαταραχές που σχετίζονται με τη σωστή χρήση του λόγου.
- Μαθησιακές Δυσκολίες: Μία μεγάλη ομπρέλα δυσκολιών που συμπεριλαμβάνει μία σωρεία δυσκολιών στη μάθηση του παιδιού, π.χ. Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία/Δυσλεξία, δυσορθογραφία, αναγνωστικές δυσκολίες (δυσαναγνωσία), δυσκολίες στην ανάπτυξη του γραπτού λόγου, δυσκολία στην οπτική ή ακουστική αντίληψη, γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες κ.ο.κ.
- Διαταραχή της Άρθρωσης: Είναι η δυσκολία στη σωστή παραγωγή των ήχων που έχει ως αποτέλεσμα τη μη κατανοητή και δυσνόητη ομιλία. Χαρακτηρίζεται από:
- Φωνολογική Διαταραχή: Έχει ως χαρακτηριστικό την λανθασμένη αποτύπωση των φωνολογικών κανόνων, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται ομάδες ήχων. Η διαταραχή αυτή εκδηλώνεται με πολλαπλές αλλοιώσεις, παραλείψεις και μεταθέσεις ήχων και συλλαβών.
- Τραυλισμός: Είναι η διαταραχή στη ροή της ομιλίας με πολύ γρήγορο ή αργό ρυθμό ομιλίας, με επαναλήψεις ήχων, συλλαβών, λέξεων, ακατάλληλες παύσεις και επιμηκύνσεις ήχων. Σημειώνεται ότι ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών μεταξύ της ηλικίας των 3 – 4 ετών, παρουσιάζουν περιόδους δυσευθράδειας οι οποίες εμπίπτουν κάτω από την ομάδα των ομαλών δυσευθραδειών. Η οικογένεια του παιδιού θα πρέπει να ανησυχήσει όταν υπάρχει κληρονομικό υπόβαθρο για τραυλισμό στην οικογένεια ή όταν συνυπάρχουν άλλες διαταραχές στον λόγο και δεν παρατηρείται σταδιακή μείωση των δυσευθραδειών.
- Απραξία: Διαταραχή η οποία σχετίζεται με δυσκολίες στον προγραμματισμό, στην συντονισμένη και με ακρίβεια εκτέλεση των αρθρωτικών κινήσεων.
- Φωνητικές Διαταραχές/Δυσφωνίες: Είναι οι διαταραχές που σχετίζονται με την οποιαδήποτε αλλαγή στην ποιότητα της φωνής του ατόμου. Οι αλλαγές αυτές ενδέχεται να επηρεάσουν τον τόνο, την ένταση ή και την ποιότητα της φωνής και μπορεί να οφείλονται σε λειτουργικούς, παθολογικούς, νευρολογικούς ή ψυχολογικούς λόγους.
- Δυσαρθρία: Διαταραχή η οποία σχετίζεται με την έλλειψη συντονισμού μεταξύ της αναπνοής, της άρθρωσης, της φώνησης και της προσωδίας.
Παρόλο που κάθε άτομο έχει τους δικούς του ρυθμούς εξέλιξης (είτε πρόκειται για ανάπτυξη είτε για αποκατάσταση του λόγου) αν η ομιλία και ο λόγος του ατόμου υστερούν σημαντικά από το επίπεδο της ομιλίας και του λόγου των συνομηλίκων, συνίσταται να ζητήσουν τη γνώμη ενός λογοθεραπευτή.
Τσίνα Γεωργία Λογοθεραπεύτρια
Υπεύθυνη του Κέντρου Διάγνωσης και Θεραπείας Διαταραχών
¨λόγο – γνώση¨
Ερμού 11, Πύλη Τρικάλων
Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;
Διαθέσιμο στο Google Play
