“COVID19…”

Του Αποστόλη Β.Παππά

Δημοτικού Συμβούλου

Δήμου Τρικκαίων

 

COVID19

 

Α) Η ΥΨΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ Η ΤΑΠΕΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ

Β) ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ

 

Ο Covid 19 ήρθε να μας προσγειώσει στην πραγματικότητα.

Το ανθρώπινο είδος προ πολλού έχασε το ρεαλιστικό του βηματισμό.

Απογειωθήκαμε υπερβολικά, και οι υψηλές πτήσεις μας προκάλεσαν vertigo.

Πιστέψαμε ότι έχουμε απεριόριστες δυνατότητες.

Πείσαμε εαυτόν, ότι μπορούμε να υποκαταστήσουμε το θεό, όπως κι αν ο καθένας τον αντιλαμβάνεται, και τη φύση. Βέβαια, κατά τον Ολλανδό φιλόσοφο Μπαρούχ Σπινόζα φύση και θεός είναι δυο λέξεις που υπονοούν το ίδιο πράγμα.

Ένας μονοκύτταρος μικροοργανισμός αόρατος δια γυμνού οφθαλμού προϊόν αυτός της φύσης, ήρθε να μας υπενθυμίσει, ότι η φύση γελάει με τα καμώματα μας, τη μεγαλομανία μας και τον μεγαλοϊδεατισμό μας.

Και εκεί που αισθανόμασταν πάνοπλοι και άτρωτοι, ξαφνικά βρεθήκαμε γυμνοί και ανοχύρωτοι.

Κι εκεί, που σχεδόν είχαμε πιστέψει ότι είχαμε υποτάξει τη φύση, ένας μικροσκοπικός οργανισμός ήρθε να ανατρέψει αυτή τη συλλογική μας αλαζονεία.

Άλλωστε, και η Βιβλική αναφορά στο βιβλίο της Γέννεσης για τον Πύργο της Βαβέλ, τον υπερφιαλισμό και τον αλαζονισμό των ανθρώπων στιγματίζει. Ανεξαρτήτως της αποδοχής ή μη της ιστορικότητας του γεγονότος, τούτο εκπέμπει  έναν ισχυρό συμβολισμό. Οι δράσεις μας και οι προσδοκίες  μας έχουν όρια.

Καιρός λοιπόν να μετρήσουμε το μπόϊ μας.

Ως είδος εννοώ. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι κάποια στιγμή η ιατρική κοινότητα θα νικήσει τον Covid 19.

Αυτό όμως δεν πρέπει να αποτελέσει εφαλτήριο για πανηγυρισμούς και θριαμβολογίες, για μια εκ νέου κατατρόπωση της φύσης. Θα πρόκειται απλώς για μια ακόμη πύρρειο νίκη. Κι αυτό, γιατί η φύση είναι ανίκητη. Κάποια μελλοντική στιγμή θα μας αναστατώσει και πάλι παράγοντας τον Covid 29, ή όπως αλλιώς θα λέγεται.

Και τότε, φτου και από την αρχή. Ή μήπως αμφιβάλει κανείς, ότι δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο;

Τώρα λοιπόν, που η εν εξελίξει πανδημία μας έκλεισε στα σπίτια, φρονώ, ότι τούτο είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την απαρχή ενός αναστοχασμού.

Αναστοχασμού σε όλα τα επίπεδα της πολιτικής κοινωνικής και οικονομικής ζωής.

Αναστοχασμού για τις χαμένες ηθικές αξίες και τα ιδανικά.

Αναστοχασμού για την προσωπική στάση του καθενός.

Σε ατομικό επίπεδο, νομίζω, ότι χρειάζεται μια εσωτερική επικαιροποίηση της φροϋδικής τρισδιάστατης ψυχοσύνθεσης.

Είναι  κατάλληλες οι στιγμές να προταχθεί το Εγώ και το Υπερεγώ, έναντι του Εκείνου.

Σ’ αυτή την αέναη σύγκρουση, τα δύο πρώτα που αντιπροσωπεύουν τη λογική και τη συνείδηση θα πρέπει να κατισχύσουν του τρίτου που εκπροσωπεί το ασυνείδητο, δηλαδή το ‘’Βασίλειο της μη Λογικής’’ . Δεν λέω, είναι δύσκολη υπόθεση.

Τέτοιες δοκιμασίες όμως, θα πρέπει να μας λογικεύουν, να μας ημερεύουν, να μας συμμαζεύουν, να μας απελευθερώνουν, και κυρίως να μας προσγειώνουν. Ηθογραφική περιγραφή μιας εξιδανικευμένης και αγιοποιημένης κοινωνίας θα αναρωτηθεί κάποιος; Όχι. Μάλλον απαίτηση για μια ρωμαλέα ηθική ανάπλαση, η κυριαρχία της κατηγορικής προσταγής του Ιμάνουελ Κάντ, που πολύ απλά είναι η προσταγή της ηθικής.

Νομίζω, πως είναι η κατάλληλη στιγμή να επανανοηματοδοτήσουμε  αυτό το αστραπιαίο πέρασμα μας από τον πλανήτη.

Δεν είμαστε προορισμένοι  να επιτελέσουμε κάποιον ειδικό,  ή πολύ περισσότερο ανώτερο σκοπό. Τώρα, εάν είμαστε ένα ετεροκαθορισμένο προϊόν κάποιων αιτιοκρατικών παραγόντων κατά την ντετερμινιστική αντίληψη, η ένα τυχαίο και συμπτωματικό γεγονός κατά την αναιτιοκρατική η άλλως  ιντετερμενιστική αντίληψη, μικρή σημασία έχει.

Ό,τι κι αν ισχύει, ένα απλό παράγωγο της φύσης είμαστε, όχι όμως διατεταγμένο να επιτελέσει κάποια ειδική αποστολή. Το ότι διακριθήκαμε νοητικά από τον υπόλοιπο έμβιο κόσμο, δεν μας εκχωρεί αυτό το δικαίωμα.

Ίσως , κάποιοι ανώτεροι παράγοντες του γενετικού μας κώδικα να συνετέλεσαν σ’ αυτό. Εντάξει, μας έδωσε μπόλικη προίκα η φύση. Το ζήτημα είναι πως θα τη διαχειρισθούμε. Η παραδοχή αυτή, της τυχαιότητας η του ετεροκαθορισμού,  λύνει από το ένα μέρος κατά έναν πολύ απλό τρόπο την εξίσωση της ζωής, από το άλλο όμως σχηματίζει μέσα μας ένα υπαρξιακό κενό, που συνοδεύεται από κατάθλιψη και απογοήτευση. Πληγώνεται ο εγωκεντρισμός μας. Μας είναι δύσκολο να αποδεχθούμε την ιδέα, ότι κάποτε θα είμαστε παρελθόν, ως είδος πάντα, χωρίς να αφήσουμε το αποτύπωμα μας. Η συμφιλίωση με την ιδέα του αφανισμού, είναι ένας δύσκολος συμβιβασμός. Η σκέψη αυτή πολλές φορές μας παραλύει και μας αδρανοποιεί. Κάτι τέτοιο όμως συνιστά λάθος προσέγγιση.

Κατά τον πατριάρχη του υπαρξισμού Γάλλο φιλόσοφο Ζαν Πωλ Σαρτρ, παρότι δεν υπάρχει ένα βαθύτερο νόημα στη ζωή, ένας δηλαδή συγκεκριμένος προορισμός, αυτό δεν θα πρέπει να μας οδηγεί στην απόσυρση και στην αναχώρηση, αλλά στη στράτευση και στην εναντίωση.

Αφού λοιπόν είχαμε την καλοτυχία να υπάρξουμε, ας αγωνισθούμε γι’ αυτήν την πρόσκαιρη και εφήμερη διαδρομή μας.

Παρόλο που μια αστραπή είμαστε, δεν μας ταιριάζει μια άνευρη και πεσιμιστική ζωή. Όμως, με σεβασμό στη Φύση και στη Ζωή. Για να κλείνουμε με το πρώτο μέρος.

Μπορεί να διεισδύσουμε και να ανακαλύψουμε πολλά από τα μυστικά της φύσης. Μπορεί κάποια μέρα να την αποκωδικοποιήσουμε και να την ερμηνεύσουμε. Όμως ποτέ δεν θα τη νικήσουμε και ποτέ δεν θα την κατακτήσουμε.

Για κάποιους αυτό μπορεί να συνιστά δογματισμό.

Λάθος. Περί καθαρού ορθολογισμού πρόκειται. Όσο κι αν αναπτυχθούμε νοητικά, ως δημιούργημα της φύσης πάντα θα είμαστε υποκείμενο αυτής, και ποτέ μα ποτέ δεν θα γίνουμε υπερκείμενο αυτής. Γι’ αυτό λοιπόν, ας προσδεθούμε και ας προσγειωθούμε.

Τώρα, ας έρθουμε στις ευρύτερες συνέπειες και προεκτάσεις αυτής της πανδημίας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η επεμβατικότητα της φύσης, παρακάπτοντας την κοινωνική δυναμική, δρομολογεί τις δικές της εξελίξεις. Είναι αυτό που αποκαλείται απρόβλεπτος και αστάθμητος παράγοντας, και που κάποιες φορές είναι τόσο καταλυτικός, τόσο σαρωτικός και τόσο κατακλυσμιαίος που δεν ρηγματώνει απλώς το κοινωνικό πολιτικό και οικονομικό status guo, αλλά προκαλεί τεκτονικές ανατροπές. Πρότυπα και στερεότυπα της ατομικής ζωής, παγιωμένες συνθήκες και συνήθειες της πολιτικής και οικονομικής ζωής, αδιατάρακτες μέχρι πρότινος γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές σχέσεις, όλα αυτά που θα χρειαζόταν δεκαετίες ή και εκατονταετίες να αλλάξουν, θα δούμε να αναθεωρούνται σε σύντομο χρόνο.

Ουδείς δύναται σήμερα να προβλέψει το εύρος και το βάθος αυτών των αλλαγών. Όλα αυτά βέβαια συναρτώνται με τη χρονική διάρκεια της υγειονομικής κρίσης.

Κάποιες υποθέσεις και κάποιες πιθανολογήσεις όμως μπορούμε να κάνουμε.

Οι Σινοαμερικάνικες εμπορικές σχέσεις, καθώς η Κίνα είναι σήμερα ο μεγάλος οικονομικός ανταγωνιστής των ΗΠΑ είναι βέβαιο ότι θα δοκιμασθούν.

Μάλλον, θα ζήσουμε έναν ιδιότυπο ψυχρό εμπορικό και οικονομικό πόλεμο ανάμεσα στις δύο αυτές οικονομικές υπερδυνάμεις. Η μονοκρατορία  των ΗΠΑ που παγιώθηκε μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, φαίνεται να τελειώνει. Στο μονοπολικό κόσμο των τριών τελευταίων δεκαετιών υπήρχε ένα κενό.

Επειδή όμως η φύση απεχθάνεται το κενό, φρόντισε να το αναπληρώσει.

Πολύ πιθανόν, μετά το πέρας αυτής της περιπέτειας, να γεννηθούν νέοι γεωπολιτικοί και γεωστρατηγικοί συσχετισμοί.

Ποια θα είναι η ακριβής παγκόσμια γεωπολιτική και γεωστρατηγική εικόνα, είναι δύσκολο σήμερα να περιγραφεί.

Το μόνο που μπορεί να λεχθεί με κάποια βεβαιότητα, είναι, ότι όλα πλέον θα κινούνται γύρω από το δίπολο ΗΠΑ-ΚΙΝΑ, καθώς οι δύο αυτές χώρες παράγουν το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Άλλωστε, ας μην μας διαφεύγει, ότι η Κίνα σήμερα έχει στα χέρια της πάνω από 150 δις δολάρια χρέους αφρικανικών, ασιατικών και λατινοαμερικανικών κρατών. Έχει δηλαδή αρκετούς δορυφόρους. Χώρια που στο χαρτοφυλάκιο της έχει τίτλους του αμερικανικού κρατικού χρέους περίπου 1,5 τρις δολάρια.

Η Ευρώπη, για άλλη μια φορά θα είναι παρίας και δορυφόρος, καθώς, όχι στοιχειωδώς ενωμένη δεν είναι αλλά μάλλον κατακερματισμένη. Της αρέσει φαίνεται να αρκείται στο ρόλο του δεύτερου. Κρίμα.

Η περίφημη GATT, Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου, η οποία χρειάσθηκε πολυετείς γύρους για να έχουμε καταληκτικά συμπεράσματα, δοκιμάζει και αυτή τις αντοχές της. Οι μαζικές κρατικές επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις στον βιομηχανικό κλάδο, στον κλάδο των αερομεταφορών κλπ προκειμένου να αποφύγουν την κατάρρευση, συνιστούν εκτροχιασμό από τα συμφωνηθέντα.

Θα δούμε προστατευτικά τείχη να ανεγείρονται. Απλώς, το ύψος τους δεν γνωρίζουμε.

Ως μια αμυντική ενέργεια των ανεπτυγμένων χωρών θα ναι ο επαναπατρισμός της παραγωγής από χώρες χαμηλού κόστους στις μητροπόλεις, προκειμένου να αυξηθεί η απασχόληση και να μειωθεί η ανεργία, με τίμημα βεβαίως το υψηλότερο κόστος παραγωγής. Μεγάλα θύματα, οι υπό ανάπτυξη χώρες.

Θα δούμε εταιρικές οικονομικές αυτοκρατορίες να καταρρέουν και να χρεοκοπούν και άλλες να αναδύονται, όχι βέβαια από την καθαυτό δυναμική των νόμων της αγοράς, αλλά από την νομοτελειακή δύναμη της φύσης, η οποία επεμβαίνει κατά έναν βίαιο τρόπο καταλύοντας τους συνήθεις κανόνες της αγοράς οι οποίοι λειτουργούν σε μια ομαλή περίοδο. Καταστροφικές απώλειες 50 δις δολλαρίων το πρώτο τρίμηνο του 2019 είχε η εταιρεία διαχείρισης μετοχών Berkshire Hathaway  του Γουόρεν Μπάφετ . Νούμερα που προκαλούν ίλιγγο. Μέσα λοιπόν σ΄ένα αποοξυγονοποιημένο οικονομικό περιβάλλον χιλιάδες επιχειρήσεις θα υποστούν οικονομική υποξία και θα χρειασθούν μηχανική υποστήριξη, εν προκειμένου κρατική βοήθεια, για να αντέξουν, ενώ χιλιάδες άλλες θα υποστούν οικονομική ανοξία και θα καταλήξουν.  Και πολλά άλλα θα δούμε, τα οποία δεν χωράνε σε ένα σύντομο σημείωμα. Μέσα λοιπόν σ’ αυτές τις υποθέσεις, υπάρχει και μια βεβαιότητα.  Δυσμενής όμως. Το σίγουρο είναι, ότι τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα το εγχώριο ΑΕΠ αλλά και το παγκόσμιο θα συρρικνωθούν. Είναι προφανές τι συνέπεται κάτι τέτοιο. Μικρότερη πίτα, μικρότερο κομμάτι για το καθένα.

Ένας άλλος κόσμος θα ανατείλει μετά το πέρας της πανδημίας.

Μέχρι όμως να βρούμε το νέο βηματισμό, θα πρέπει να περάσουμε πολλά χαντικάπ.

Στη ναρκοθετημένη αυτή διαδρομή είναι εκ προοιμίου βέβαιον, ότι θα μας προκύψουν πολλοί ‘’Σωτήρες’’

Εύχομαι, το φάντασμα του λαϊκισμού να μην αρχίσει να πλανάται πάνω από τον πλανήτη Γη .

Αν, και πολύ φοβάμαι ότι…….

 

 Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;