Του Πρωτοπρεσβυτέρου Νικολάου Δαλαγιώργου
Στους Εθνικούς Αγώνες του Ελληνικού Γένους μας ήταν μπροστά πάντοτε η Εκκλησία, με τους Επισκόπους, τους παπάδες και τους Καλογέρους, στο πλευρό των πολεμιστών, των τραυματισμένων μαχητών, των πεινασμένων παιδιών, των νεκρών. Η πόρτα της Εκκλησίας σε όλους τους αγώνες δεν έμεινε ποτέ κλειστή, κι’ αυτό το πλήρωσε ακριβά, με το αίμα όλων των σφαγιασθέντων Επισκόπων, Παπάδων και Καλογέρων. Με βάση την αψεγάδιαστη και ανελέητη γυμνή αλήθεια των αριθμών θα μπορούμε πλέον να μιλούμε για μικρή ή μεγάλη συμμετοχή αυτών στην παλιγγενεσία και να παύσουν επί τέλους οι μεγαλοστομίες για αόριστες «εκατόμβες» θυμάτων αλλά και οι γκρίνιες και μεμψιμοιρίες των επικριτών ότι μόνο 2-3 ήταν οι αρχιερείς που έλαβαν μέρος στον αγώνα. Από τους 200 λοιπόν αρχιερείς, που υπήρχαν σ’ ολόκληρη την Οθωμανική αυτοκρατορία, μαρτυρούνται να :
α) Έλαβαν ενεργό μέρος, στον αγώνα επώνυμα και αδιαμφισβήτητα, 73 ιεράρχες, δηλ. ποσοστό 36,5%.
β) Είναι γνωστοί ότι δοκιμάσθηκαν, φυλακίσθηκαν, βασανίσθηκαν κ.λπ. 42 αρχιερείς, δηλ. ποσοστό 21,0% και
γ) Μαρτυρείται ότι θυσιάσθηκαν για την ελευθερία, είτε από βασανιστήρια και θανατώσεις των Τούρκων είτε στις πολεμικές συρράξεις, 45 αρχιερείς, δηλ. ποσοστό 22,5%
Γενικό ποσοστό 80,0%
Αν όμως ληφθεί υπόψη ότι οι πλείστοι αρχιερείς της Μ. Ασίας, της Συρίας, της Σερβίας ή Βουλγαρίας λόγω αδιαφορίας ή αδυναμίας των χριστιανών των περιοχών αυτών, δεν έλαβαν μέρος στους αγώνες, τότε το ποσοστό των αρχιερέων της Ελληνικής χερσονήσου, δηλ. από τη Θράκη, τη Μακεδονία και τα Δυτ. παράλια της Μ. Ασίας και κάτω είναι ασφαλώς πολύ υψηλότερο, που φθάνει οπωσδήποτε γύρω στα 90% του συνολικού αριθμού των αρχιερέων.
Όλα αυτά δεν μπορούμε να τα αγνοήσουμε διότι η Ιστορία είναι η προφητεία του μέλλοντος . και πρέπει να διδαχθεί από αυτήν το κάθε έθνος σα να ήταν πολύτιμος Διδάσκαλος. Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Φλωρίνης π. Αυγουστίνος Καντιώτης είπε χαρακτηριστικά σε ομιλία του κατά την τέλεση της Δοξολογίας στις 25-03-1972: «Λαός, ο οποίος λησμονεί την Ιστορία του και δεν φροντίζει να διδαχθεί από το παρελθόν, είναι σαν δένδρο που αποκόπτεται από τις ρίζες του, είναι λαός καταδικασμένος σε παρακμή και εξαφάνιση. Καρδιά της Ελλάδος είναι η πίστη μας, είναι η Ορθοδοξία. Ζει σώμα χωρίς καρδιά; Αν μπορεί να ζήσει το σώμα χωρίς την καρδιά, έτσι μπορεί να ζήσει και η Ελλάς χωρίς την Ορθοδοξία… και σεις να είστε πιστά τέκνα της Ελλάδος, να είστε η καρδιά της Ελλάδος και όταν η πατρίς έχει τοιούτους Έλληνας τότε «Της Βασιλείας Αυτής ούκ έστε τέλος».
Κι εμείς, οι Έλληνες στα Τρίκαλα γνωρίζουμε πολύ καλά τι θα πει ΘΥΣΙΑ ΙΕΡΑΡΧΟΥ ! Όταν ο Αρχιεπίσκοπος Τρίκκης Διονύσιος Β΄ ο Φιλόσοφος ή Σκυλόσοφος όπως τον ονόμασαν οι εχθροί του, ο οποίος μετά από δύο εξεγέρσεις κατά των Τούρκων συνελήφθη και βασανίστηκε φρικτά πριν πεθάνει. Τον έγδαραν ζωντανό, στην συνέχεια έραψαν ξανά τα κομμάτια του δέρματος του φτιάχνοντας ένα είδος ασκιού, το παραγέμισαν με άχυρα και το γύρισαν στην περιοχή με νταούλια για να φοβίσουν τους ραγιάδες. Το ανίερο κατασκεύασμα τους τελικά κατέληξε στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με 250 ακόμα κεφάλια εξεγερμένων. Ο σουλτάνος, τόσο τρόμαξε απ’ αυτό που του έδειξαν, που πετάχτηκε πάνω τρομαγμένος. Ένα από αυτά τα κεφάλια που στήθηκαν στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων, ήταν και του Αγίου Σεραφείμ Αρχιεπισκόπου Φαναρίου, τον οποίον οι Τούρκοι του απέδωσαν την κατηγορία της συνωμοσίας και εξεγέρσεως με τον Τρίκκης Διονύσιο και του ζητήθηκε το ίδιο πράγμα που ζητούσαν και στον Ιερομόναχο Αθανάσιο Διάκο και στον Παπαφλέσσα αλλά και σε άλλους, να αλλάξει δηλαδή την πίστη του, η κατάληξη του Αγίου Σεραφείμ, ήταν το μαρτύριο και ο θάνατος «για του Χριστού την Πίστην την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία».
Αδελφοί μου, ο Στρατηγός Μακρυγιάννης αναφέρει τα εξής: «Οι αγωνισταί βάστηξαν την θρησκείαν τους τόσους αιώνες με τους Τούρκους-και τους κάναν τόσα μαρτύρια και την βάσταξαν˙ και λευτέρωσαν και την Πατρίδα τους, αυτείνοι με την θρησκεία τους, οπού ήταν πεντακόσιοι Τούρκοι εις τον αριθμόν κι αυτείνοι ένας και χωρίς τ’ αναγκαία του πολέμου και την μάθησιν οι περισσότεροι˙ και τ’ άρματά τους δεμένα με σκοινιά. Καί η πίστι εις τον Θεόν-λευτέρωσαν την Πατρίδα τους».
Πέρασαν 200 χρόνια από τότε που στα Δερβενάκια ο Γέρος του Μωριά Κολοκοτρώνης, παρακαλούσε την Παναγιά να εμψυχώσει τους Έλληνες, από τότε που η Μπουμπουλίνα εδόξαζε τον Τριαδικό Θεό που έχασε τον σύζυγο και τον πρεσβύτερο υιό της για την πατρίδα, από τότε που ο Κανάρης εόρτασε την νίκη του καταποντισμού της Τουρκικής Ναυαρχίδος, ανεβαίνοντας ξυπόλητος στον Αϊ-Νικόλα για να προσκυνήσει, εκεί που κοινώνησε τον Χριστό πριν ξεκινήσει το τόλμημα. Στα ιερά τους κόκαλα θεμελιώθηκε το κράτος του Νέου Ελληνισμού. Αλήθεια, δύο ερωτήματα προβάλλουν επιτακτικά:
1. Πως εκδηλώνουμε την ευγνωμοσύνη και τιμή προς τους ήρωες του 1821; και
2.Πόσο ακλόνητη και δυνατή είναι η πίστη μας στην πρόνοια του Θεού και στην προστασία της Παναγίας;