Του φαρμακοποιού Βασίλη Τσιούτσια
Άπειρος ο χρόνος που αφιερώνουμε σε μικρές και μεγάλες οθόνες, ελκυστικές και με τόσες δυνατότητες. Συνυφασμένες στην ημέρα και τη νύχτα μας, για εργασία και ενημέρωση, επικοινωνία, διασκέδαση και για τα ψώνια μας. Στον επίπεδο κόσμο ο ήλιος δεν δύει ποτέ. Επόμενο ήταν η ερευνά να αναζητά το πως επηρεάζεται ο οργανισμός.
Η σκοτεινη πλευρα του μπλε
Από τους πρώτους που μελέτησε το θέμα ήταν ο George Brainard που ανακάλυψε το 1990 ότι στον άνθρωπο το μπλε φως μεταθέτει την ώρα του ύπνου αργότερα, και καταπιέζει την έκκριση της μελατονίνης, της ορμόνης που εκκρίνεται το βράδυ και ρυθμίζει τον ύπνο, ισχυρά αντιοξειδωτική και ενισχύει το ανοσοποιητικό. Η επίδραση του μπλε φάσματος γίνεται μέσα από ειδικούς φωτουποδοχείς της μελανοψίνης στον αμφιβληστροειδή.
Οι οθόνες των ηλεκτρονικών συσκευών μοντέρνας τεχνολογίας όπως η τηλεόραση, ο υπολογιστής, το κινητό και το τάμπλετ εκπέμπουν φως που φαίνεται λευκό, ωστόσο είναι πολύ ενισχυμένο με το μπλε φάσμα με χαμηλό μήκος κύματος (400-490nm). Το μπλε επικρατεί στην φύση κατά την διάρκεια της ημέρας, χρωματίζοντας γαλανό τον ουρανό, και λειτουργεί σαν ξυπνητήρι για τα βιολογικά ρολόγια μας, ώστε νʼ αρχίσουμε τις δραστηριότητες για επιβίωση.
Σε πρόσφατη μελέτη για τα αποτελέσματα στον ύπνο των αναγνωστών από το διάβασμα e-books σε σύγκριση με το τυπωμένο βιβλίο, που έκανε η Anne Marie Chang το 2014 βρέθηκε ότι όσοι διάβαζαν ηλεκτρονικό βιβλίο ως τις 10μ.μ όχι μόνον καθυστέρησαν στον ύπνο, αλλά είχαν και συντομότερο REM ύπνο ενώ ακόμη κι όσοι κοιμήθηκαν ένα οκτάωρο είχαν μεγαλύτερη δυσκολία να σηκωθούν και ένοιωθαν νύστα.
Ύπνος θεμέλιο για την υγεία
Την αξία του αδιατάρακτου ύπνου κατανοούμε όταν δούμε τι συμβαίνει στα δυο σταδία του ύπνου, που αλληλοδιαδέχονται 3·4 φορές στην διάρκεια του. Είναι το στάδιο REM (Random Eye Movement) που βλέπουμε τα όνειρα, παγιώνεται η μνήμη, γίνεται αναζωογόνηση του εγκέφαλου, και το Non·REM στάδιο, του βαθέως χαλαρωτικού ύπνου, όπου εκκρίνεται η αυξητική ορμόνη και γίνονται οι διεργασίες ανάπτυξης, ανάρρωσης και αποτοξίνωσης και ενισχύεται η άμυνα.
Απ ότι φαίνεται ακόμη και η βραχύχρονη απορρύθμιση του ύπνου είναι ικανή να μειώσει την άμυνα του οργανισμού σε ερευνά που δημοσιεύτηκε στο Jama Internal Medicine το 2009. Για τους σκοπούς της μελέτης αρχικά 153 άτομα υπεβλήθηκαν σε μερικές εβδομάδες με λιγότερο και φτωχότερο ποιοτικά ύπνο, και εν συνεχεία εκτέθηκαν άμεσα σε ρινοιους. Τα άτομα αυτά είχαν μειωμένη αντίσταση στα κρυολογήματα.
Προφυλάξεις
Μετρίαση της φωτεινής έντασης στην οθόνη, εφαρμογές αλλά και γυαλιά που φιλτράρουν το μπλε φως, είναι κάποιες πρακτικές, χωρίς να έχει μετρηθεί η απόδοση τους ακόμη.
Μετάθεση της ενασχόλησης με τις οθόνες μακρύτερα από τον ύπνο, ειδικά στα παιδιά και εφήβους, σε εγκύους, σε αναρρωνύοντες διότι ο οργανισμός τους χρειάζεται περισσότερο αποδοτικό ύπνο, απαραίτητο για τον εντατικό ρυθμό ανάπτυξης και ανάνηψης. Όμως αυτό δεν είναι εφικτό σε πολλές περιπτώσεις, λόγω φύσεως και φόρτου εργασίας. Τακτικά μαθητές και σπουδαστές «για να βγει η υλη» μελετούν στον υπολογιστή μέχρι την ώρα το ύπνου.
Εδώ προέχει η προληπτική ενίσχυση ώστε ν’ αντιρροπεί ο οργανισμός την απορρύθμιση στα βιολογικά ρολόγια, στον εγκέφαλο αλλά και στα περιφερικά όργανα, τα όποια εντείνουν την λειτουργία τους την ημέρα για να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τις δραστηριότητες επιβίωσης, και κάνουν την νύχτα την κυτταρική κάθαρση και την ανανέωση ιστών. Όταν αυτός ο ρυθμός διαταράσσεται από το τεχνητό φως πριν τον ύπνο δεν λειτουργούν αποδοτικά.
Ενισχύσεις
Είναι σημαντικό να παρέχουμε στον οργανισμό σωστή διατροφή πλήρη σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, με αντιοξειδωτικά, ώστε να έχει σε επάρκεια τα συστατικά που χρειάζονται τα συστήματα για να λειτουργούν καλά, ανάλογα με την ηλικία, το φύλλο και κατάσταση υγείας μας. Επίσης, η έκθεση στον ήλιο βοήθα στην αναρρύθμιση των κιρκάδιων ρυθμών.
Όμως, ουσιαστική είναι η εξατομικευμένη υποστήριξη, επειδή κάθε άνθρωπος έχει έναν μοναδικό βιότυπο, δηλ. ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και προδιαθέσεις στο σώμα, νου και ψυχισμό, κάτι αντίστοιχο με το δακτυλικό αποτύπωμα. Έτσι η διαταραχή του ύπνου επιβαρύνει λιγότερο η περισσότερο κάποια όργανα και συστήματα, ανάλογα με τις προδιαθέσεις κάθε οργανισμού, και εμφανίζονται διαφορετικά προβλήματα υγείας.
Ιδιοσυγκρασιακή προσέγγιση κάνει η ομοιοπαθητική ιατρική. Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα στηρίζουν ενεργειακά τον οργανισμό ώστε να κινητοποιεί αποδοτικότερα τις ίδιες, τις εσωτερικές του δυνάμεις, εκεί που το έχει περισσότερο ανάγκη, και να διατηρεί την ομοιοστασία στις ζωτικές λειτουργιές του, όπως η άμυνα και αποτοξίνωση.
Όπως αναφέρει η έκθεση Scientific framework for Homoeopathy του 2012 που βασίστηκε σε έρευνες και επιδημιολογικές μελέτες των δυο προηγούμενων αιώνων «Η ομοιοπαθητική ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει σημαντικά τις παρενέργειες από συμβατικές αγωγές (conventional treatment) όταν οι ασθενείς παράλληλα με αυτά ακολούθουν και την ομοιοπαθητική θεραπεία».
Επιπλέον, τα ομοιοπαθητικά φάρμακα συντελούν και στην ομαλή αποκατάσταση του ύπνου μετά από μια απορρύθμιση του. Σε μελέτη του 2011 για τα αποτελέσματα ομοιοπαθητικών φαρμάκων στην αϋπνία, προερχόμενη από καφεΐνη σε νέους ενήλικες 18-35 ετών με ψυχοδιανοητικα επακόλουθα (εμφάνιζαν συμπεριφορές κυνισμού, άγχους) βρέθηκε ότι με τα ομοιοπαθητικά φάρμακα βελτιώθηκε σε στατιστικά σημαντικό βαθμό και ο συνολικός χρόνος ύπνου αλλά και το NREM στάδιο (βαθύς χαλαρωτικός ύπνος) και η ώρα αφύπνισης, σε όσους πήραν ομοιοπαθητική αγωγή σε σχέση με εκείνους που πήραν εικονικό φάρμακο (placebo, double blind trial). Τα αποτελέσματα βασιστήκαν σε αντικειμενικές μετρήσεις με την σύγχρονη μέθοδο της πολύ-υπνογραφίας που χρησιμοποιείται στα εργαστήρια ύπνου.
Σύγχρονη ζωή
Καθώς η σύγχρονη ζωή έχει πρωτόγνωρη ένταση 24/7/365 τα στρες είναι άφθονα και ποικίλα σε καθημερινή βάση. Έτσι οι ανάγκες της ιδιοσυγκρασίας μας σε σωματικό, συναισθηματικό, διανοητικό και ψυχικό επίπεδο, κυμαίνονται ακόμη και στην διάρκεια μιας ημέρας.
Όπως κάθε εξελισσόμενη επιστήμη η ομοιοπαθητική έδωσε, μέσα από την τεραστία κλινική εμπειρία της, προηγμένες ομοιοπαθητικές συνθέσεις που στηρίζουν τις ιδιοσυγκρασιακές διακυμάνσεις κάθε ανθρώπου στον σύγχρονο απαιτητικό τρόπο ζωής και τις χρησιμοποιούν ιατροί κάθε ειδικότητας, και φαρμακοποιοί- σύμβουλοι υγείας, προληπτικά και θεραπευτικά.
Στο θέμα του ύπνου προηγμένες ομοιοπαθητικές συνθέσεις ενισχύουν τον οργανισμό, σε περιπτώσεις που ο ύπνος έχει διαταραχτεί από διέγερση π.χ. φυσικό ή τεχνητό φως (σε απότομη αλλαγή γεωγραφικής ζώνης, σε εναλλασσόμενο ωράριο εργασίας νύχτα-μέρα σε νυχτερινό ωράριο), με διέγερση από χημικές ουσίες (καφεΐνη, κ.α.), από διέγερση νευροχημική (λόγω στρες, άγχους) αλλά και σε διαταραχές ύπνου απόρροια μιας συνυπάρχουσας νόσου (πχ πονοκέφαλος, κ.α.)
Το δικαίωμα στον ύπνο
Η εξασφάλιση ειρηνικού ύπνου είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα σχετιζόμενο με την υγεία, όπως αποφάνθηκε το Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας το 2012 με το σκεπτικό ότι: «Ο ύπνος είναι απαραίτητος στον άνθρωπο για διατήρηση της ευαίσθητης ισορροπίας της υγείας, που είναι αναγκαία για την ύπαρξη και επιβίωση. Συνεπώς, ο ύπνος αποτελεί θεμελιώδη και βασική προϋπόθεση χωρίς την ύπαρξη της οποίας η ιδία η ζωή τίθεται σε κίνδυνο»
Ο Π.Ο.Υ όρισε ως ημέρα ύπνου την 21 Μάρτιου για να εγείρει την προσοχή του κόσμου και των γιατρών στην κρισιμότητα του ύπνου στην υγεία. Επίσης, στην έκθεση του 2004 αναφέρει ότι μακροχρόνια επιβλαβή επίδραση στην υγεία προκαλούν οι διαταραχές του ύπνου, όπως χρόνια κόπωση, περισσότερα ατυχήματα, προβλήματα μνήμης, μειωμένη απόδοση, ευερεθιστότητα, και οι σύγχρονες έρευνες προσθέτουν στην λίστα, υπέρταση, διαβήτη και παχυσαρκία.
Αξίζει λοιπόν κάθε προσπάθεια για να διαφυλάξουμε τον ύπνο με την πρόληψη και με την ενδυνάμωση του οργανισμού. Ο δυνατός οργανισμός νοσεί δυσκολότερα και αν αρρωστήσει αναρρώνει ταχύτερα
Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;
Διαθέσιμο στο Google Play
