20 + 1 αιτίες για τα «λουκέτα» στον Τύπο – Το νέο μοντέλο στις επιχειρήσεις Τύπου.
Toυ Χρήστου Μπεχλιβάνου
bechlivanos@larissanet.gr
Η κρίση στην Ελλάδα την τελευταία οκταετία, στην περίοδο των μνημονίων, συνέπεσε με την τεχνολογική -ιντερνετική- επανάσταση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης θέτοντας τον Περιφερειακό Τύπο σε μια πρωτόγνωρη δοκιμασία και συνάμα σε μια κορυφαία πρόκληση αναγέννησης. Παραδοσιακά συγκροτήματα έκλεισαν ή συρρικνώθηκαν σημαντικά, σαν να ήταν μέρος του προβλήματος, ενώ οι τραπεζικές χρηματοροές περιορίστηκαν ή μηδενίστηκαν σε Ομίλους ενημέρωσης μαζί με τα χρηματοδοτικά εργαλεία ανάπτυξης. Ταυτόχρονα νέες επιχειρήσεις Τύπου στην ελληνική περιφέρεια άνθισαν αφήνοντας το δικό τους αποτύπωμα στα «πέτρινα χρόνια» της δημοσιογραφίας, ενώ οι αλγόριθμοι ήρθαν να καλύψουν το κενό στις «φιλτραρισμένες» επιλογές ενημέρωσης του αναγνωστικού κοινού.
Η κρίση στον Περιφερειακό Τύπο
Η κρίση από το ξεκίνημά της το 2010, μέχρι τις μέρες μας αφήνει ένα μελανό αποτύπωμα καθώς σχεδόν τα μισά καθημερινά περιφερειακά φύλλα ανέστειλαν την έκδοσή τους! Κι όσα καθημερινά φύλλα συνεχίζουν την έκδοσή τους ανέστειλαν πολλές ειδικές εκδόσεις, ένθετα, περιοδικά και συρρίκνωσαν τουλάχιστον στο μισό το εργατικό δυναμικό τους. (π.χ. η Ελευθερία της Λάρισας, από 110 εργαζόμενους, σήμερα έχει λιγότερους από τους μισούς, ενώ ανέστειλε τις ειδικές εκδόσεις Ρεπόρτερ, Πολιτισμός, Ακίνητα, Αγροτική Ενημέρωση, Εις Υγείαν, το περιοδικό In & OUT κ.ά. Παράλληλα προχώρησε σε αλλεπάλληλες περικοπές μισθών, 30%, 27% κ.ά. , έθεσε σε διαθεσιμότητα το προσωπικό, έκανε απολύσεις, καθυστερεί 2-3 μήνες την καταβολή των δεδουλευμένων. Κι όλα αυτά στη ναυαρχίδα του περιφερειακού Τύπου).
Η βασική αιτία ήταν η σημαντική πτώση της κυκλοφορίας, η οποία οφείλεται κυρίως στην άνοδο των ηλεκτρονικών εφημερίδων οι οποίες παρέχουν δωρεάν το περιεχόμενό τους στο αναγνωστικό κοινό. Οι επιχειρήσεις Τύπου είδαν να συρρικνώνονται σημαντικά τα έσοδά τους εξαιτίας της «βουτιάς» στις πωλήσεις φύλλων και σε συνδυασμό με τη μεγάλη μείωση και των διαφημιστικών προγραμμάτων. Απόρροια τα αλλεπάλληλα λουκέτα σε καθημερινά φύλλα, ακόμη και ιστορικά όπως ο Ημερήσιος Κήρυκας της Λάρισας, ο Κήρυκας των Χανίων, η συνεργατική εφημερίδα Τρικαλινά Νέα, η Ενημέρωση Τρικάλων κ.ά.
Μέσα στην κρίση στη Θεσσαλία έκλεισαν πολλά φύλλα, ανάμεσά τους τα παρακάτω ιστορικά φύλλα:
- Τρικαλινά Νέα, 4 Μαρτίου 2011 (συνεργατική από το 1964)
- Ημερήσιος Κήρυκας Λάρισας , 2-3 Μαρτίου 2013 (από το 1906)
- Ενημέρωση Τρικάλων, 3 Ιουνίου 2016 (από το 1992)
-
20 + 1 αιτίες για τα λουκέτα στον Τύπο
- Μεγάλη πτώση στις πωλήσεις φύλλων
- Ελαχιστοποιήθηκαν τα σημεία πώλησης (έκλεισαν πολλά περίπτερα και πρακτορεία πώλησης Τύπου)
- Μειώθηκε το αντίτιμο ανά φύλλο
- Περιορίστηκαν οι συνδρομητές
- Συρρικνώθηκε η πραγματική διαφήμιση (αγορά)
- Φθηνότερες διαφημίσεις (λόγω κρίσης, μείωσης τιράζ )
- Διατηρήθηκε το υψηλό κόστος παραγωγής (τιμή χαρτιού)
- Με το σταγονόμετρο οι επενδύσεις σε τεχνολογία αιχμής
- Κατάργηση υποχρεωτικής δημοσίευσης ισολογισμών
- Διανομή διπλών εκδόσεων με δώρα (η μεγάλη παγίδα)
- Ανύπαρκτη στρατηγική διατήρησης και δημιουργίας αναγνωστικού κοινού
- Έλλειψη πολιτικής βούλησης για ενίσχυση του Τύπου
- Τα μέτρα για την ενίσχυση του Περιφερειακού Τύπου δεν εφαρμόστηκαν ποτέ (30% της κρατικής διαφήμισης)
- Περιορίστηκε η κρατική διαφήμιση και οι καταχωρήσεις από τράπεζες και μεγάλες εταιρίες
- Απαξιώθηκε το παραγόμενο προϊόν
- Αλλεπάλληλα λουκέτα σε media shop που άφησαν χρέη
- Έλλειψη σχεδίου διαχείρισης κινδύνου (risk management plan)
- Νέοι «παίκτες» στο χώρο, άσχετοι με τον Τύπο
- Ανέγγιχτα χρηματοδοτικά εργαλεία
- Έκλεισαν οι χρηματοροές (δανεισμός) από τις τράπεζες
- Απουσία συνεργειών ιδιοκτητών και εμπλεκομένων φορέων.
Δυστυχώς για τον περιφερειακό Τύπο δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία ούτε για το τιράζ, ούτε για τις πωλήσεις. Οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι καθετοποιημένες εκτυπώνουν και διανέμουν μόνες τους τα φύλλα και παρουσιάζουν τα δικά τους στοιχεία για τις κυκλοφορίες. Αυτό θα επιλυθεί με τις αλλαγές που βρίσκονται στα σκαριά, με υποχρεωτική ενημέρωση τόσο για το τιράζ, όσο και για την κυκλοφορία μέσω barcode. Στο μέτρο αντιδρούν οι Ενώσεις των ιδιοκτητών – εκδοτών διότι θα αποκαλυφθούν τα πραγματικά φύλλα και θα απαξιωθούν ακόμη περισσότερο οι τίτλοι τους.
larissanet.gr