Του Μητροπολίτου πρ. Αυλώνος Χριστοδούλου
ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ
Λουκ. 13, 10-17
«Ἦν ὁ Ἰησοῦς διδάσκων ἐν μιᾷ τῶν συναγωγῶν ἐν τοῖς σάββασιν» (Λουκ. 13, 10).
Ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή ἐξιστορεῖ τή θεραπεία τῆς συγκύπτουσας, ἕνα γεγονός στό ὁποῖο βλέπουμε παραστατικά τήν εἰκόνα τῆς ἱστορίας τῆς ἀνθρωπότητας: Κυρτωμένη ἀπό τό βάρος τῆς ἁμαρτίας ἡ ἀνθρωπότητα, μέ τό βλέμμα καρφωμένο μόνο στά γήινα, ἀνορθώθηκε καί ἀνέβλεψε πρός τόν οὐρανό μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου. Ἡ Ἐκκλησία μας αὐτή τήν περικοπή τή διαβάζει σταθερά κάθε χρόνο τήν Τρίτη Κυριακή πρίν ἀπό τά Χριστούγεννα.
Γιά νά καταλάβουμε βαθύτερα αὐτή τήν περικοπή, θά πρέπει νά γνωρίζουμε πώς τά δύο καυχήματα τῶν Ἰουδαίων ἦταν ἡ Περιτομή καί τό Σάββατο. Γι’ αὐτό καί οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων κατηγοροῦσαν τόν Ἰησοῦ Χριστό «γιατί ὄχι μόνο παραβίαζε τούς κανόνες γιά τό Σάββατο, ἀλλά καί τό Θεό τόν ὀνόμαζε πατέρα του, ἐξισώνοντας τόν ἑαυτό του μέ τό Θεό» (Ἰωάν. 5, 18). Οἱ θρησκευτικοί ταγοί τῶν Ἰουδαίων, οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι, λέγοντας αὐτά, ἦταν πλανεμένοι ἄνθρωποι ἤ ἦταν ἀσύστολα ὑποκριτές, δῆθεν, θεοσεβούμενοι;
Ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας τούς ὀνόμαζε ὑποκριτές. Τί θά πεῖ αὐτό; Ναί μέν, γιά τά μάτια τοῦ κόσμου, κόπτονταν γιά τό Νόμο, ἀλλά οὔτε καί πολυενδιαφέρονταν γι’ αὐτόν. Τό ἐνδιαφέρον τους ἦταν πῶς νά ἐνοχοποιήσουν τόν Ἰησοῦ Χριστό ὅτι παραβίαζε τήν ἀργία τοῦ Σαββάτου. Αὐτά, βέβαια, εἶναι πολύ θεωρητικά καί θά συνεχίσουμε, ἀναλύοντας πρακτικότερα τήν περικοπή.
Κάθε Σάββατο ὁ Κύριος ἐπισκεπτόταν τή Συναγωγή τῆς περιοχῆς ὅπου βρισκόταν· ἐκεῖ δίδασκε, ἑρμηνεύοντας τό Νόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί κατόπιν θεράπευε τούς πάσχοντες. Ἐξάλλου ὁ Χριστός στήν Παλαιά Διαθήκη ἦταν ἄσαρκος Λόγος καί ὅ,τι ἑρμήνευε σέ κάθε Συναγωγή, ἀναφερόταν στόν ἑαυτό Του. Γιά μιά τέτοια ἐπίσκεψή Του στή Συναγωγή, πού ἦταν τόπος συνάθροισης καί λατρευτικῆς σύναξης, (προσευχή, ἀνάγνωση Παλαιᾶς Διαθήκης, κήρυγμα), τῶν Ἰουδαίων μιλάει ἡ σημερινή περικοπή. Ἐκεῖ θεράπευσε καί τή συγκύπτουσα πού γιά δεκαοχτώ ὁλόκληρα χρόνια ἔπασχε ἀπό ραχίτιδα.
Ἡ τέλεση ἑνός θαύματος εἶναι πάντα γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ· ὑπῆρχαν, ὅμως, τότε ἄνθρωποι πού, ἐπειδή φθονοῦσαν τό Θεάνθρωπο, διαμαρτύρονταν, δῆθεν, χωρίς νά ἀγνοοῦν, βέβαια, ὅτι δέν ἀπαγορευόταν ἡ ἀγαθοεργία τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου, ἀλλά ἦταν καί ἐπιβεβλημένη (Μάρκ. 3, 4)! Μεγάλα διδάγματα αὐτά! Τώρα, πιά, ἔχει περάσει ἡ ἐποχή τῆς Συναγωγῆς καί τό Σάββατο τό διαδέχθηκε ἡ Κυριακή.
Τώρα ἀκούγεται ἡ φωνή τοῦ Εὐαγγελίου καί ἀντί τῆς θυσίας ταύρων καί μόσχων τελεῖται στούς ναούς ἡ ἀναίμακτη θυσία τοῦ Ἰησοῦ. Πρέπει ἤ δέν πρέπει, λοιπόν, οἱ χριστιανοί νά ἐκκλησιαζόμαστε, γιά νά παίρνουμε τή χάρη τοῦ Θεοῦ; Τί θά μᾶς ἀπαντοῦσε γιά αὐτό ὁ ἅγιος Νικόλαος πού σήμερα γιορτάζουμε τή μνήμη του; Μήπως δέν ἔχουμε χρόνο; Μήπως ἡ ἐργασία στέκεται ἐμπόδιο; «Τό κέρδος ὁπού γίνεται τήν Κυριακή εἶνε ἀφωρισμένο καί κατηραμένο…» λέει ὁ πατρο-Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός[1]. Μήπως ἡ Κυριακή εἶναι ἡμέρα ξεκούρασης, ὀκνηρίας καί διασκέδασης; Καί πολλά ἄλλα, ἀκόμη, μήπως…
Ἕνας μεγάλος ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας ἔλεγε πώς «δέ μπορεῖ κάποιος νά ἔχει τό Θεό Πατέρα, ἄν δέν ἔχει τήν Ἐκκλησία Μητέρα· ἄρα ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει σωτηρία»[2]. Ὄχι μόνο ὁ ἅγιος Κυπριανός Καρχηδόνος, ἀλλά ὅλοι ἀργότερα, σχεδόν, οἱ ἅγιοι Πατέρες, μέσῳ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, καθόρισαν πώς ὁ χριστιανός πρέπει νά ἐκκλησιάζεται τακτικά, ἐκτός, βέβαια, ἄν εἶναι ἄρρωστος. Οἱ Ἱεροί Κανόνες, ὅταν δέν τηροῦνται, ἐκδικοῦνται μέ τό δικό τους τρόπο. Μακάρι νά τούς τηροῦμε μέ τή ζωή μας, γιά νά ἔχουμε τή χάρη καί τή χαρά τοῦ Κυρίου μας μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ ἁγίου Νικολάου σήμερα.
[1] Ἐπισκόπου Αὐγουστίνου Ν. Καντιώτου, Μητροπολίτου Φλωρίνης, Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ἔκδ. Ὀρθοδ. Ἱεραποστολικῆς Ἀδελφότητος «Ο ΣΤΑΥΡΟΣ», Ἀθῆναι 1971, σ. 173.
[2] Κυπριανός Καρχηδόνος, Θρησκευτική καί Ἠθική Ἐγκυκλοπαιδεία, τόμ. 7, στήλη 1110.