Τι είναι η εξέταση προσυμπτωματικού ελέγχου (screening test);
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος (screening test) γίνεται για να ανιχνευθούν παθολογικές καταστάσεις σε άτομα που δεν εμφανίζουν κλινικά σημεία ή συμπτώματα. Αυτό επιτρέπει την έγκαιρη θεραπεία της πάθησης .
Γιατί είναι σημαντικός ο έλεγχος του μαστού;
Είναι γνωστό, ότι στις δυτικές κοινωνίες, μία στις οκτώ γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού μέχρι την ηλικία των 75 ετών. Η τακτική εξέταση του μαστού μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό του καρκίνου σε ένα πρώιμο και καλύτερα θεραπεύσιμο στάδιο. Επίσης, η τακτική εξέταση μπορεί να βρει παθολογικές καταστάσεις που δεν είναι καρκίνος.
Τι είναι η μαστογραφία;
Η μαστογραφία είναι η κύρια εξέταση που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση του καρκίνου και άλλων προβλημάτων του μαστού. Η μαστογραφία χρησιμοποιεί τεχνολογία ακτίνων Χ για την απεικόνιση των μαστών. Οι εικόνες που δημιουργούνται ονομάζονται μαστογραφία. Ο γιατρός που διαβάζει τις εικόνες ονομάζεται ακτινοδιαγνώστης .
Γιατί γίνεται η μαστογραφία;
Η μαστογραφία γίνεται για δύο λόγους: 1) ως εξέταση διαλογής (προληπτικά) για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού σε γυναίκες που δεν έχουν σημεία ή συμπτώματα της νόσου και 2) ως διαγνωστικός έλεγχος για να ελεγχθούν τυχόν ογκίδια που βρήκατε εσείς οι ίδιες ή που έχουν βρεθεί από τον γυναικολόγο σας ή άλλο επαγγελματία υγείας. Αυτό το άρθρο εστιάζει στην προληπτική μαστογραφία.
Πώς πρέπει να προετοιμαστώ για μια μαστογραφία;
Την ημέρα της εξέτασης δεν πρέπει να φοράτε πούδρες, λοσιόν ή αποσμητικά. Τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα έχουν ουσίες που μπορούν να αλλοιώσουν την απεικόνιση των μαστών και να δυσκολέψουν τον ακτινοδιαγνώστη στην ερμηνεία της μαστογραφίας.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας μαστογραφίας;
Θα χρειαστεί να γδυθείτε από τη μέση και πάνω και θα σας ζητηθεί να σταθείτε μπροστά σε ένα μηχάνημα ακτίνων Χ. Ένα από τα στήθη σας θα τοποθετηθεί ανάμεσα σε δύο επίπεδες πλαστικές πλάκες. Θα αισθανθείτε αρκετή πίεση στο στήθος σας. Οι πλάκες θα επιπεδώσουν το στήθος σας όσο το δυνατόν περισσότερο, έτσι ώστε να μπορεί να προβληθεί το μεγαλύτερο μέρος του μαστού. Αυτά τα βήματα θα επαναληφθούν για να ληφθεί και μια πλάγια όψη του μαστού. Η εξέταση στη συνέχεια γίνεται και στον άλλο μαστό.
Είναι επώδυνη η μαστογραφία;
Η πίεση των πλακών συχνά κάνει το στήθος να πονάει, αλλά η δυσφορία είναι μικρή. Εάν έχετε περίοδο , η μαστογραφία προτιμάται να γίνεται την εβδομάδα αμέσως μετά την περίοδο, γιατί τότε οι μαστοί είναι λιγότερο ευαίσθητοι και η απεικόνιση είναι καλύτερη.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα;
Οι ακτινοδιαγνώστες χρησιμοποιούν ένα σύστημα, που ονομάζεται BI-RADS, για την ταξινόμηση των αποτελεσμάτων της μαστογραφίας. Το αποτέλεσμα της μαστογραφίας θα έχει μία βαθμολογία. Οι βαθμολογίες κυμαίνονται από 0 έως 5 και σημαίνουν τα εξής:
- Χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες. Μπορεί να χρειαστείτε μια άλλη μαστογραφία πριν να μπορεί να δοθεί μια βαθμολογία.
- Δεν παρατηρείται τίποτα το παθολογικό. Θα πρέπει να συνεχίσετε να κάνετε έλεγχο ρουτίνας.
- Υπάρχουν καλοήθεις καταστάσεις, όπως π.χ. κύστεις. Θα πρέπει να συνεχίσετε να κάνετε έλεγχο ρουτίνας.
- Κάτι φαίνεται που πιθανώς δεν είναι καρκίνος. Μια επαναληπτική μαστογραφία πρέπει να γίνει εντός 6 μηνών.
- Κάτι φαίνεται που είναι ύποπτο για καρκίνο. Μπορεί να χρειαστεί να κάνετε βιοψία.
5 – Κάτι φαίνεται που υποδηλώνει καρκίνο. Θα χρειαστεί βιοψία.
Στη μαστογραφία μου αναφέρεται η πυκνότητα των μαστών. Τι είναι αυτό;
Ο ινώδης ιστός και το λίπος δίνουν στους μαστούς το σχήμα τους. Όταν τα στήθη είναι πυκνά, έχουν περισσότερο ινώδη ιστό και λιγότερο λίπος. Η πυκνότητα του μαστού είναι ένα φυσιολογικό και συνηθισμένο εύρημα σε μια μαστογραφία, αλλά η πυκνότητα του μαστού μπορεί να δυσκολέψει τον ακτινολόγο να δει τον καρκίνο. Εάν το αποτέλεσμα της μαστογραφίας αναφέρει ότι έχετε πυκνούς μαστούς, ο γυναικολόγος μπορεί να ζητήσει και άλλες εξετάσεις ελέγχου εκτός από τη μαστογραφία.
Τι σημαίνει να υπάρχει μέσος κίνδυνος για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού;
Μια γυναίκα μπορεί να διατρέχει υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού αν έχει ορισμένους παράγοντες κινδύνου. Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν: το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, καρκίνου των ωοθηκών ή άλλων κληρονομικών τύπων καρκίνου, μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 και BRCA2, ακτινοβολία στο θώρακα σε νεαρή ηλικία καθώς και ιστορικό αποτελεσμάτων υψηλού κινδύνου σε προηγηθείσα βιοψία μαστού. Οι γυναίκες χωρίς αυτούς τους παράγοντες κινδύνου διατρέχουν τον μέσο κίνδυνο.
Πότε θα πρέπει να ξεκινήσω τη μαστογραφία;
Για γυναίκες με μέσο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, η προληπτική μαστογραφία συνιστάται να γίνεται κάθε 1-2 χρόνια από την ηλικία των 40 ετών. Εάν δεν έχετε ξεκινήσει τον έλεγχο στην ηλικία των 40 ετών, θα πρέπει να αρχίσετε να κάνετε μαστογραφία το αργότερο μέχρι την ηλικία των 50 ετών. Ο έλεγχος θα πρέπει να συνεχίζεται μέχρι τουλάχιστον την ηλικία των 75 ετών.
Πόσο αξιόπιστη είναι η μαστογραφία;
Όπως και άλλες εξετάσεις ελέγχου, η μαστογραφία δεν είναι τέλεια. Η μαστογραφία, δυστυχώς, μπορεί να χάσει έναν καρκίνο ακόμα και όταν υπάρχει! Εάν τα αποτελέσματα δεν δείχνουν καρκίνο, αλλά στην πραγματικότητα έχετε καρκίνο, αυτό ονομάζεται ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα. Τα ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα αναπόφευκτα θα οδηγήσουν σε καθυστέρηση της θεραπείας.
Η μαστογραφία μπορεί επίσης να δείξει ότι υπάρχει καρκίνος, χωρίς στην πραγματικότητα να υπάρχει! Αυτό λέγεται ψευδώς θετικό αποτέλεσμα. Η γυναίκα μπορεί να μπει σε μια διαδικασία παρακολούθησης με πολλές εξετάσεις για να διευκρινισθεί το μαστογραφικό εύρημα και αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό και δυσάρεστο και να προκαλέσει άγχος.
Πώς γίνεται η κλινική εξέταση του μαστού;
Ο γυναικολόγος μπορεί να εξετάσει το στήθος κατά τη διάρκεια ελέγχου ρουτίνας. Αυτό ονομάζεται κλινική εξέταση του μαστού. Η εξέταση μπορεί να γίνει όταν βρίσκεστε ξαπλωμένη ή καθισμένη. Τα στήθη ελέγχονται για τυχόν μεταβολές στο μέγεθος ή στο σχήμα τους, για ύπαρξη τραυματισμών, εντυπωμάτων ή ερυθρότητας του δέρματος.
Ο γιατρός σας μπορεί να αισθανθεί παθολογικές αλλαγές στο μαστό και στη μασχάλη.
Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται κλινική εξέταση των μαστών;
Για τις γυναίκες που έχουν τον μέσο όρο κίνδυνο καρκίνου του μαστού και οι οποίες δεν έχουν συμπτώματα, προτείνονται τα εξής:
Κλινική εξέταση μαστού κάθε 1-3 χρόνια για γυναίκες ηλικίας 25-39 ετών.
Κλινική εξέταση μαστού κάθε χρόνο για γυναίκες ηλικίας 40 ετών και άνω.
Τι είναι η αυτογνωσία του μαστού;
Η αυτογνωσία του μαστού εστιάζει στο να έχεις μια αίσθηση του φυσιολογικού για το στήθος σου, ώστε να μπορείς να καταλάβεις αν υπάρχουν αλλαγές – ακόμη και μικρές αλλαγές – και να τις αναφέρεις στο γυναικολόγο ή στον οικογενειακό σου γιατρό.
Γιατί είναι σημαντική η αυτογνωσία του μαστού;
Ο καρκίνος του μαστού συχνά ανακαλύπτεται από την ίδια τη γυναίκα. Αυτό συμβαίνει στις μισές περίπου περιπτώσεις καρκίνου του μαστού σε γυναίκες ηλικίας 50 ετών και άνω. Στις γυναίκες ηλικίας κάτω των 50 ετών, περισσότερο από το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού εντοπίζονται από τις ίδιες τις γυναίκες.
Πώς μπορώ να μιλήσω με τον γιατρό μου για τη μαστογραφία και την υγεία του μαστού;
Αν είστε ηλικίας άνω των 40 ετών, μπορείτε να ξεκινήσετε τη συζήτηση με αυτά τα ερωτήματα:
Ποιες είναι οι πιθανότητές μου για καρκίνο του μαστού;
Πότε πρέπει να αρχίσω να κάνω προληπτική μαστογραφία;
Πόσο συχνά πρέπει να κάνω;
Μπορείτε να κάνετε πιο συγκεκριμένες ερωτήσεις με βάση την ηλικία σας. Αν είστε ηλικίας 40-49 ετών:
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της μαστογραφίας πριν την ηλικία των 50;
Αν είστε ηλικίας 50-75 ετών:
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της μαστογραφίας κάθε 2 χρόνια αντί για κάθε χρόνο;
Εάν είστε άνω των 75 ετών:
Χρειάζεται να συνεχίσω να κάνω μαστογραφίες;
Εσείς και ο γιατρός σας πρέπει να μοιραστείτε πληροφορίες, να μιλήσετε για τις επιθυμίες σας και να συμφωνήσετε πότε και πόσο συχνά θα ελέγχετε τους μαστούς σας.